Fazla mesai yapmak zorunlu mu?
Fazla çalışma, İş Kanununun 41inci maddesinde yer alan ve hem yapılması hem de ücretinin ödenmesi çeşitli şartlara bağlı olan bir çalışma türüdür. Fazla çalışma aslında arızi; yani geçici bir çalışma türüdür. Devamlı yapılmaması ve süreklilik arz etmemesi gerekir. Bütün bunları göz önüne aldığımızda ortaya bir soru çıkmaktadır: İşçi fazla mesai yapmak zorunda mıdır?
Fazla çalışma nedir?
İş Kanununa göre, haftalık 45 saatin üzerinde yapılan çalışmalar fazla çalışmadır. Bu temel kuralın dışında bir takım özel fazla çalışma türleri vardır. Yargıtay kararları ile oluşan bu tip fazla çalışmalara örnek olarak günlük 11 saatin üzerinde yapılan çalışmaları ya da gece döneminde 7,5 saatin üzerinde yapılan çalışmaları gösterebiliriz. Ancak, genel kural olarak haftada 45 saatin üzerinde yapılan bir çalışmanın fazla çalışma olacağını söyleyebiliriz.
Fazla çalışma muvafakatnamesi
Fazla çalışma yapılabilmesi için işçiden fazla çalışma onayının alınması gerekir. Şu yazıda da açıklandığı üzere, işçiye fazla çalışma yaptırılması onun onayına bağlanmıştır. Bu onay, fazla çalışma muvafakatnamesi ile alınabileceği gibi iş sözleşmesiyle de alınabilmektedir. İşçi onay vermeden, ona fazla mesai yaptırılması mümkün değildir.
Onay veren işçi, fazla çalışma yapmalıdır
İşte yukarıda belirtildiği şekilde fazla çalışma onayı veren işçi, işveren tarafından gerek görülen hallerde fazla mesai yapmayı peşinen kabul etmektedir. Bunun anlamı ise, işçinin geçerli bir mazereti olmadığı sürece fazla çalışma yapmak zorunda olmasıdır. İşverenin her sene bir defa, fazla çalışma için işçisinin onayını alması yeterli olmaktadır. O nedenle; her zaman fazla çalışmaya katılmak istemeyen işçi, fazla çalışma muvafakatnamesini imzalamamalı ya da iş sözleşmesinde fazla çalışmaya peşinen onay vermemelidir.
SONUÇ
Fazla çalışma muvafakatnamesini imzalayan veya iş sözleşmesinde fazla çalışma yapmaya peşinen onay veren bir işçi artık fazla çalışma yapmak zorundadır. Çünkü bu onay, işveren tarafından gerekli görüldüğü hallerde işçinin fazla çalışma yapmayı taahhüt ettiği anlamına gelmektedir.
Ancak eğer işçinin geçerli bir mazereti varsa ya da işverenin işçisinden istediği fazla çalışma kanunen yasaklanmış bir çalışma türüyse, bu durumda işçi fazla mesai yapmak zorunda değildir.
Fazla çalışma muvafakatnamesi imzalamamış ya da iş sözleşmesinde fazla çalışmaya peşinen onay vermemiş bir işçi ise fazla mesai yapmak zorunda değildir.
NOT: Fazla mesai zorunluluğuna ilişkin mevzuat değiştiğinden, şu yazıya mutlaka göz atmanızı öneririm: https://mustafabaysal.com/fazla-calisma-muvafakatnamesi-imzalamak-zorunlu-mu/
Merhaba iyi günler ben eczane de çalışıyorum 9 ay oldu ama çalışma saatlerim sabah 8.30 aksam 19.00 bu saatler arasında çalışıyorum birde ayda 1 kere sabah 8.30 gece 1 mesaisi oluyor nöbetçi eczane diyorlar kısacası ve şuan hamileyim ilk 3 ayımın içindeyim riskli bir dönem olduğu için ben nöbete gelemeyeceğim diye 1 buçuk ay önce söyledim. Ve beni işten çıkartmakla işin bana uygun olmadığını diyor beni yıprattı bununla birlikte hamilelik döneminde günlük 7.30 saatten fazla çalıştırılamaz normal şekilde günlük çalışmak 10.30 saat bana ağır geliyor gebeligimden dolayı beni işten atsa tazminat alabilir miyim ? Sonuçta gebeligimden dolayı çıkarıyor beni onun için dava açsam verirler mi tazminat ? Şimdiden teşekkür ederim
Merhaba. Mahkemenin sonucunu şimdiden bilmemiz mümkün değil. Ancak gebeyken işten çıkarılırsanız, şu yazımızdaki haklara sahip olmanız mümkün olabilir: mustafabaysal.com/iscinin-hamile-oldugu-icin-isten-cikarilmasi
Merhabalar iş yerimizde yaklaşık 4 senedir çalışan çalışanımız işe girerken hem sözlü hem yazılı olarak fazla mesai yapmak konusunda bilgilendirilmiş ve imzası alınmıştır. Fakat bugün yazılı olarak artık fazla mesai yapmak istemediğini bildiren bir dilekçe getirdi bizde kendisine işin başlangıcında bunu kabul ettiğini ve işimiz gereği bunun devam edeceğini bildirdik , çalışan arkadaş biraz sorunlu bir arkadaş ve kendi imzasıyla 8 adet işi aksatma veya işe izinsiz gelmeme tutanakları var anladığımız kadarıyla çalışan arkadaş işten ayrılmak istiyor ve kendine bir çıkış kapısı arıyor bu noktada iş başlangıcında fazla mesai yapmayı kabul eden çalışanın işten çıkışı konusunda ihbar ve kıdem tazminatı nasıl işler bu konuda yardımcı olur musunuz..
Merhaba. Yakın zamanda yapılan mevzuat değişikliğiyle, işçilere bu hak tanındı. Yani işçi, daha önce onay vermiş olsa da, yeni bir dilekçeyle artık fazla mesai yapmak istemediğini belirtebilir ve işveren buna uymak zorundadır. Sadece, işçinin bu bildirimi 1 ay boyunca etki etmez: mustafabaysal.com/fazla-mesai-onayi-iptal-dilekcesi
İş yerinde bugün yaşadığım bir olay istemediğim halde 1 saat fazla çalışıp birde üstüne tutanak tutuldu hakkımda
Böyle hakları varmıdır yardımcı olur musunuz
Merhabalar iş yerleri yeni yasaya göre bir kez onay aldıktan sonra artık onay almalarına gerek olmadan işçi mesaiye bırakılanilecegi söylendi . Araştırdıgım kadarıyla artık mesai yapmak istemiyorum diye yazı yazıp şirkete bildirirsek 30 gün sonra mesai kalma zorunlugumuzun ortadan kalktıgını ögrendim. fakat bu yazı nasıl olmalı kendimiz yazıp vermemiz yeterlimi yoksa noter taktikli mi olmalı konu hakkında yardımcı olurmusunuz .
Selçuk bey doğru anlatmışsınız. Fazla mesai iptali dilekçesi örneğini daha önce yayımlamıştık.
Mustafa bey merhaba. Çalıştığım şirkette günlük 10,5 saat mesai yapıyoruz fakat ücret hesaplanması yapılırken 9 saat baz alınıyor ve 1,5 saatimiz mola olarak değerlendiriliyor. Halbuki mola falan kullanmiyoruz. Ayrıca her ay bir cumartesi de ücretsiz çalışıyoruz. Işten çıkartılmam durumunda bunları mahkemede nasıl ispatlayabilirim. Eskiden çalışmış bir şahit yeterli olur mu?
Ayrıca maaslarimızı da sgk’ya asgari ücret olarak gösteriyorlar ama asgari ücretten fazlasını alıyoruz.
Mahmut bey, tanık ifadeleri çok önemlidir; ama yeterli olup olamayacağını bilemem.
Ben bir avm de 5 yıl temizlik sefo olarak met 2400 tl ye çalıştım. Sonra şirkete cagirdilar beni be maslak bölgesinde bir rezidans bölümüne şef alarak atama yapacağız dediler ücret 2.120 TL dediler yemek yok yol parası 200 TL yemek 180 veroluyor denildi bende kabul erdim ilk başta ancak zorla zalattirdilar 5 yıllık tanizminatini vermeyiz dediler iş sunarız dediler zaten şirkette vermez dediler ve atama.yaptılar ancak bir.muvaffak name zalttilar 2400 den 2 120 TL alacağım yazıyordu üni baskı altında imzaladım 30 km yani.3 vasit yaparak.ise gitmeye çalışıyorum evim.kira 625 TL kira veriyorum borçlarımı var ancak ben bunları söyledim ikna olmadılar şimdi 5 yıllık kıdem tazminatıni almak için ne yapmam lazım veya nasıl bir yol izlemem lazım
Eyüp bey, ihtarname çekerek işten ayrılmanız ve bu durumu mahkemede ispatlamanız gerekir. Tanık bulabilirseniz belki olabilir; ancak net bir şey söylemem mümkün değil. Bir avukatla görüşmeniz iyi olacaktır.
Mustafa bey Merhaba,
6 yıldır kurumsal bir firmada çalışıyorum. Haftalık 45 saat çalışabileceğim ile ilgili imzaladığım bir iş sözleşmem var. Hafta sonu dahil bazen haftanın 7 günü çalışmış olduğum çok oldu. Beyaz yaka çalışan olduğum için mesai ücreti alamayacağımı söylediler ve hiç mesai ücreti almadım. Zamanla bu durum özel hayatımı ve sağlığımı kötü yönde etkilemeye başladı. çıkmak istesem de haklarımı alıp çıkamıyorum. çalıştığım süre zarfında yapmış olduğum fazla mesaileri ne zaman ve ne kadar yaptığımı böyle bir sıkıntı olacağını tahmin edemediğim için kaydını tutmadım ancak bunu ispatlayacak aynı dönemde çalışmış ve işten ayrılmış şahitlerim var. çalıştığım fabrikada giriş ve çıkış güvenlik tarafından kayıt altına alınıyordu.
(3 haftadır güvenlik giriş çıkış kayıtlarımı kendime kopyalıyorum.)
Bu durumda haklarımı alarak çıkabilir miyim?
Nasıl bir yol izlemeliyim
Konu ile ilgili yardımınızı rica ederim.
Teşekkürler.
Beyaz yakalı olmak her zaman fazla mesai almaya engel değildir. Öncelikle şu yazımızı okumanızı öneririm.
Fazla mesaiye kalmak istemeyen işçi için işveren servis ayarlamakla yükümlümüdür?
İşveren işçisine mesai bitiminde servis ayarlamaktaysa, evet fazla mesaiye kalmak istemeyen işçiye de ayarlamak zorundadır. Ama servis uygulaması zaten yoksa, bu durumda ayarlaması gerekmez.
merhaba Mustafa Bey 3,5 yıl çalıştığım işyerinden kendi isteğimle ayrıldım ve bana muasebeden zorla kağıt imzalattırdılar kendi isteğim ile bütün haklarımı fes ediyorum diye 1 yıl sonra tekrar geldim 3 ay daha devam ettim tekrar çıkış aldım velhasıl.. 3,5 yıllık zaman dilimini mahkemeye taşırsam parlak bi sonuç alabilirmiyiz ? teşekkür ediyorum..
İrfan bey ilk dönem kendiniz işten ayrılmışsanız, o dönemin kıdem tazminatını yitirmişsiniz demektir. Eğer kıdem tazminatı bakımından soruyorsanız, açıkçası işinizin zor olduğunu söylemem gerekir.
Mustafa bey ben özel bir sekturde çalışıyorum fazla mesai için bende onay verdim fakat yaptığım mesai ücretini 2. 3. Ay sonra alabiliyorum artı yıllık 270 saatin çok üzerinde mesai yapıyorum gece vardi yasinda 12 saat çalışıyoruz işi tek taraflı fes etsem tazminat alabilirmiyim
Hem fazla mesai ücretinin geç ödenmesi hem yıllık 270 saatin üzerinde fazla mesai hem de gece 7,5 saatin üzerinde çalışma (turizm, sağlık, özel güvenlik hariç) haklı fesih sebebidir.
Merhaba Mustafa bey Ben … çağrı merkezinde çalışmaktayim her yıl 11 saat ile ilgili kagit imzalatiliyor.ben istemiyorum.yasaları inceledim.çalışan isteği doğrultusunda yazıyor ve gerçekten işimiz çok zor.ben tazminat alıp çıkmak istiyorum.ne yapmalıyım.doğal olarak beni çıkarmak için ugrasacaklar.nasıl yol izlemeliyim.desteğinizı bekliyorum.
Fazla mesai muvafakatnamesine imza atmadığınız için işten ayrılırsanız sıkıntı yaşayabilirsiniz. Ancak siz bu evraka imza atmadığınız için işten çıkarılırsanız size kıdem tazminatınızın ödenmesi gerekir. Bence yapmanız gereken imza atmayacaksanız, beklemek ve onların sizi çıkarmasını sağlamaktır.
Merhaba
Ben Özel çağrı merkezinde 4 senedir müşteri temsilcisi olarak çalışmaktayım. Her sene ocak ayında esnek çalışma onayı alınmakta (gecen sene 22 ocakta alindi) ben bu sene onay vermek istemiyorum. Tazminatimi alarak ayrilmak istiyorum.
Benim yapmam gerekenin hangisi olduğunu öğrenmek istedigim icin yazdim size.
01.01.2017 den sonraki mesailere kalmasam 9 saati doldurup ciksam is yeri tazminatsiz mi fesh eder yoksa gecen sene 22 ocak tarihini bekleyip işyeri imzalamak icin kagit getirdiginde o gunden sonra mi mesai yapmamam gerekir.
(Bi haberde 1 gun bile mesaiye kalmak omay vermis fibi olunuyor demişti o yüzden)
Özetle; ben fazla mesai yapmak istemiyorum ama is yerinden tazminatimi alamiyacak yanlis bisey yapmak istemiyorum. Sizce ne yapmaliyim teşekkürler
Merhaba. Aslında fazla çalışma onaylarının iş sözleşmesiyle bir kez alınması bile yeterli olabiliyor. Sizin de büyük ihtimalle iş sözleşmenizle onayınız peşinen alınmıştır. Bu nedenle, ücreti ödendiği müddetçe fazla mesai yapmanız gerektiğini düşünüyorum. Ancak günlük çalışma süreniz 11 saatin üzerine çıkarsa ya da bir yıllık fazla mesai süreniz 270 saati aşarsa o zaman haklı nedenle iş akdinizi feshedebilirsiniz.
Merhaba Mustafa Bey bir fabrikada işçi olarak çalışmaktayım. Yıllık fazla mesailerim 500 saati bulmaktadır. Tüm çalıştığım fazla mesai ücretlerini de almaktayım. Yine de fazla mesaim 270 saati geçtiği için iş akdimi haklı feshedebilir miyim?
Evet, bu durumu mahkemede ispat edebilecekseniz bu nedenle işten haklı sebeple ayrılabilirsiniz.
Mustafa bey merhaba bankada güvenlik gorevlisi olarak calisiyorum. Fazla mesai yapacagim diye onay verdim fakat yillik 500 saatin uzerinde mesai yapiyoruz, is akdini hakli feshedip tazminat alabilir miyim.
İşçi fazla mesai için onay vermiş olsa bile, yılda 270 saatin üzerinde yapılan fazla çalışmalar haklı nedenle fesih sebebidir.
Hocam merhaba. Ben özel sektörde 6 senedir çalışmaktayım. Çalışma saatlerimiz 08:00-17:30. 17:30 dan 20:00 a kadar da fazla mesai yapmaktayız. Işyerinde bir haftadır fazla mesai de acil bir işimiz çıktıgında gitmemiz gerektiğinde izin kağıdı istemekteler. Şefler, ustalarda bir çogu zaman fazla mesaiye kalmamaktalar. Biz yoksak bize telefon açacaksınız diyorlar. Fazla mesaide hem izin kağıdı hemde telefon açma konusunda hukuki sorumluluklarımız nedir? Sistem neyi gerektiriyor.
Fazla mesai yapmaya peşinen onay veren işçi fazla mesai yapmak durumundadır. Ancak bir yılda toplam 270 saatin üzerinde fazla mesai yapıyorsanız bu yasal değildir ve işçi bu nedenle iş akdini haklı nedenle feshedebilir.
Hocam sorun fazla mesai saatinde gitmemiz gerektiğinde izin kağıdı yazılmasını istemeleri. Yani fazla mesaide işimiz çıktıgında giderken izin kağıdı yazdırmak zorundamıyız.
İzin kağıdının ne olduğunu tam anlayamadım. Biraz açıklarsanız yorum yapmaya çalışırım.
Izin kagıdı normal çalışma saati içinde dışarıya çıkarken ustaya söyleniyor. Ustada şefin amirin ve ustanın imzası olan saat kaçta çıktıgımızı hangi sebepten dolayı 2 saatli 3 saatlik vs. izin aldıgımızı belirten günlük izin kağıdı. Bunu bizden 1 haftadır fazla mesailerde de istiyorlar. Işin garip tarafı usta amir yetkili kişiler fazla mesaiye kalmamaktalar. Fazla mesaide acil gitmemiz gerekirse günlük izin kagıdı yazdırmamızı yada Onlara telefon açmamızı istiyorlar. Mesaileri bitmiş kartlarını basmışlar çıkışlarını yapmışlar. Bizim onlara telefon açma gibi yükümlülügümüz olmamalı.
Bu saatlik izinlerin yıllık izninizden düşülmemesi gerekir. Bunun dışında, eğer bu birkaç saatlik izinlerin karşılığında sadece fazla mesai ücretiniz kesiliyorsa normal olduğu kanaatindeyim.
Merhaba Mustafa bey 3 yıldır özel sektörde bir işde çalışıyorum çalışma saatlerim sabah 08.00 akşam 20.00 12 saat çalışıyorum fakat işe girerken herhangi bir belge yada iş sözleşmesi imzalamadım ve fazla çalışmak içinde bir belge imzalamadım ayrıca cumartesi günleride çalışıyorum fakat ne denetleyen var ne birşey bu durumda ne yapmam gerekir mahkeme harici şikayet edebileceğim ve denetleyecekleri bir kurum varmıdır şimdiden teşekkürler.
Mahkeme haricinde Alo 170’e ya da Bimer’e şikayette bulunabilirsiniz.
Slm Mustafa bey kurumsal bir firmada 25/2 maddeden iş aktim feshedildi fakat mahkemeye verdim ve kazandım, bu süre zarfında maddi ve manevi sıkıntılar yaşadım bu sebeple tazminat davası açabilirmiyim.
Elbette dava açabilirsiniz. Ancak bu davanın görüleceği yer iş mahkemeleri olmayacak ve genel görevli mahkemelerde davanız görülecektir. Ama, dava sonunda nasıl kazanımlar elde edebileceğinizi bilemiyorum.
Aleminyum sektöründe erken emeklilik varmidir hocam
Bu konuda bir bilgim yok ne yazık ki.
Merhaba mustafa bey öncelikle teşekkür ederim cevaben yok böyle bi yazili anlaşmam yok sadece işe girerken her sözleşmede oldugu gibi fazla mesai yapabilrmisiniz kipini evet olarak yazdim bunu biliyorum 5yil önce doldurdum onun haricinde diger gece ariza olaylarinida sözel konuştuk gelirmison gibi Vs.onun dişinda yazili bir anlasmam yinede zorunlumuyum gelmeye yok kisa mesai derken benim faprika gelip gitmem yaklaşık 1saate tekabil ediyor ve faprikanin icine girdigimiz. Ve ciktigimiz. Saat baz aliniyo normalde gece arizaya geliş ve gidiş saatim eve giriş ve cikiş saatimden yazilmasi lazim degilmi saygilar
Bu konuda net bir şey söylemem zor. Elbette hakkaniyete uygun olan, harcadığınız tüm zamanın mesainizden sayılmasıdır. Ancak yine de sözleşmenizdeki hükümlere göre bu durum değişebilir. Size tavsiyem mümkünse sabretmenizdir. İşten ayrılma durumunuz olursa, mahkeme kanalıyla bunları talep edebilirsiniz. Ya da şu yazıdaki kanallara başvurarak hakkınızı arayabilirsiniz.
mustafa bey bizler taseronda calisirken baska bir ozel sektore devrolunduk taserondaki fazla calisma ve mesailerimizi sulh yoluyla alamayacagimiz aşikardir mahkemeyede verrirsek isveren tehtidi var nasil bir yol izleyebiliriz devletimizin her hangi bir kurumu varmidir bu konulari mahkeme yolu olmadan çozebilecek
Yasin bey mahkeme dışında başvurabileceğiniz yollar için şu yazıya bakabilirsiniz. Bunun dışında ne yazık ki yapabilecek fazla bir şey yok. Yazıda yer alan kanallardan şikayette bulunduktan sonra, sorununuzun çözülme ihtimali vardır.
Slm.mustafa bey ben aliminyum faprikasinda 3vardiyeli olan faprikamizda tek elektirikciyim birde mekanik bakimci arkadaşim var 2 kişiyiz ikimizde sabit 08.00 den16.00 4de kadar calisiyoruz vardiye yok tek oldugumuz icin 5 yildir burda calisiyorum gece arizalarina şimdiye kadar hep geldim gecen müdürle maaş kisa mesai oldugu icin tartiştim ve gelmedim bana maaşimi begenmeyip kisa mesai oldugunu 5dk.10dk gibi tutanak tuttu ve bende savunmami yaptim benim ariza oldugunda gelmem mecburimi ne yapmam gerekir saygilar
Neşet bey kısa mesai derken ne kastettiğinizi tam olarak anlamadım. Ama, şöyle söyleyebilirim ki; öncelikle iş sözleşmenize bakmam gerekir. Eğer, iş sözleşmenizde onay vermişseniz gerektiğinde fazla çalışma yapmak durumundasınız. Ama bu geldiğiniz dönemlerin ücretleri size ayrıca ödenmeli. Yapmanız gereken şey, görev tanımınıza bakmanız. Eğer görev tanımınızda gece arızalarına gelmek var ise, gelmelisiniz. Yine de bunun da bir sınırı elbette vardır Bu durumun devamlı olmaması gerekir.
Hocam merhaba ben sürekli gece çalışıyorum yani gündüz çalışma gibi bir durumum yok yarım saat yemek molası ile 8 saat çalışıyorum devamlı gece çalıltığım için fazla mesai yapma zorunluluğum varmıdır. Ben mesai yapmak istemiyorum zaten gece çalıştığım için yeterince yıpranıyorum deme hakkım var mıdır.
Sinan bey gece döneminde fazla çalışmada kastınız 8 saatlik süreden fazla çalışmak ise şu yazıya bakabilirsiniz. Bu yazıda belirtilen sektörlerde çalışan işçiler hariç diğer işçilere gece fazla çalışma yaptırılamaz.