Fazla mesai işçi açısından arızi bir çalışma olarak öngörüldüğünden, yapılabilmesi için de işçinin onayı istenmiştir. İş Kanunu işçinin haftalık belirli bir süre çalışmasını istemiş ve bundan sonrasının ancak işçinin rızasıyla mümkün olabileceği bir sistem getirmiştir. İşte fazla çalışma yapabilmesi için işçiden alınması gereken bu onaya fazla mesai muvafakatnamesi adı verilmektedir.
İş Kanununda fazla çalışma
İş Kanununa göre işçinin çalışma süresi haftalık en çok 45 saattir ve bu süreyi işçi ile işveren, kanundaki sınırlamalara uymak kaydıyla, dilediği gibi iş günlerine yayabilir. İşçinin çalışma süresini haftalık en çok 45 saat belirleyen kanun, ayrıca bu sürenin üzerinde çalışılmasını da mümkün kılmıştır.
İşte fazla mesai denen bu çalışmanın özeti; haftalık hesaplanması ve işçinin 45 saatlik çalışmasının üstündeki çalışmaları ifade etmesidir. Fazla çalışma kavramı çoğu zaman fazla sürelerle çalışma ile karıştırılır. Fazla sürelerle çalışmayla ilgili şu yazıdan bilgi alabilirsiniz: mustafabaysal.com/fazla-surelerle-calisma-nedir-fazla-calismadan-farki-var-midir
Fazla çalışma muvafakatnamesi
Muvafakatname, Türk Dil Kurumuna göre “İzin verildiğine ilişkin üzerinde bilgi bulunan yazılı belge” anlamına gelir. Bu öyle güzel bir tanımdır ki; aslında üzerine başka bir şey yazmazsak bile, fazla mesai muvafakatnamesinin ne anlama geldiği anlaşılsa gerekir.
Yine de kısaca özetlemek gerekirse fazla mesai muvafakatnamesi; işçinin fazla mesai yapmak için işverene verdiği onayı ve izini içeren belgedir.
İşçiye, fazla mesai için onayı alınmadan, zorla fazla mesai yaptırılamayacağı ve onay vermeyen işçinin fazla mesaiye gelmemesinde haklı olduğu aşağıdaki Yargıtay kararında da açıkça ifade edilmiştir:
“… Davacıdan 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41.maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan yönetmeliğe uygun olarak fazla mesai yapması için onayı alınmamıştır. Zorunlu nedenlerle fazla mesai yapılmasını gerektiren bir durum da bulunmadığına göre davacının fazla mesai yapmak istememesi işe gelmeme olarak değerlendirilemez…” (7 Hukuk, 2014/18140 E. ve 2015/2757 K.)
Her zaman muvafakatname gerekmez!
Evet, iş mevzuatında 2017 yılında yapılan bir değişikliğe kadar, işverenler işçilerine her yıl düzenli olarak fazla mesai muvafakatnamesi alıyordu. Halbuki yasal olarak buna gerek olmadığını daha önce yazmıştık. Buna rağmen işçilerin fazla mesai onayı her yıl alınırken; aşağıdaki yazıda ayrıntısını görebileceğiniz üzere işçinin fazla mesai onayının her yıl alınmasına gerek olmadığı açıkça ifade edildi.
İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliğinin 9’uncu maddesinde yapılan bu değişiklikten sonra artık işçinin fazla mesai onayının bir kere alınmasının yeterli olduğu net bir şekilde mevzuatımızda yer aldı.
mustafabaysal.com/fazla-calisma-muvafakatnamesi-imzalamak-zorunlu-mu
Muvafakatname yerine iş sözleşmesiyle de onay verilebilir
Yine yukarıdaki değişiklik nedeniyle; işçiden illa özel fazla çalışma muvafakatnamesi alınması gerekmez. Eğer işçinin imzaladığı iş sözleşmesinde, işçinin fazla çalışma yapmaya peşinen onay verdiğine dair bir hüküm varsa, artık muvafakatname almaya bile gerek olmayacaktır.
İşçi fazla mesai onayını geri alabilir
Aşağıdaki yazıda bu onayın geri alınması için kullanılabilecek dilekçe örneğini paylaşmıştık. Şu kadarını söyleyebiliriz ki; işçinin fazla mesai yapmak için onay vermiş olması demek, onun sonsuza kadar fazla mesai yapmak zorunda olması demek değildir. İşçi istediği zaman, 1 ay önceden bildirmek kaydıyla, fazla mesai onayını geri alabilir ve fazla çalışma yapmayabilir.
Fazla mesai onayı veren işçinin yükümlülükleri
Bir kere fazla mesai muvafakati veren işçi, artık işveren talep ettiğinde fazla mesai yapmakla yükümlüdür. Verdiği onayı geri almadıkça, işçinin istediği zaman fazla mesai yapması ve istemediğinde yapmaması düşünülemez. Nitekim aşağıdaki Yargıtay kararında da, muvafakat vermesine rağmen fazla mesaiye gelmeyen işçinin iş sözleşmesinin feshi yüksek mahkeme tarafından geçerli nedenle fesih olarak görülmüştür:
“… davalı işverence davacının hatalı raporlama yapması ve fazla mesaiye kalmak istememesi olmak üzere iki eylemi fesih nedeni yapılmıştır. İş Kanununa İlişkin Fazla çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliğinin 9. maddesinde fazla mesaiye kalması için her yılbaşında işçiden onay alınması gerektiği düzenlenmiştir. Kuşkusuz, anılan yönetmeliğe uygun olarak davacıdan onay alınmamış ise fazla mesaiye kalmak istememesi haklı fesih nedeni yapılamaz. Somut olayda, iş sözleşmesinin “Fazla mesai” başlıklı fıkrasında davacının fazla mesai yapmayı kabul ettiği belirtilmiştir. Davacı haklı bir mazereti bulunduğunu, fazla mesai ücretinin ödenmediğini ya da eksik ödendiğini de iddia etmediğine göre fazla mesaiye kalmamak istememesi fesih için geçerli neden olabilir…” ( 9 Hukuk, 2006/26513 E. ve 2006/33392 K.)
Fazla mesai muvafakatnamesi örneği
Bu muvafakatnameyi imzalamak durumunda olan işçilerin tereddüt etmelerine gerek yok. Çünkü bu belgeyi imzalamanız, alacaklarınızın tamamını aldığınız anlamına gelmez.
Sadece işverenin talep ettiği zamanlarda, fazla mesai yapmayı peşinen kabul etmiş olursunuz. Yaptığınız fazla mesailerin ücretlerinin her halde ve şartta ödenmesi gerekir.
Fazla çalışma muvafakatnamesini aşağıdan indirebilirsiniz:
drive.google.com/open?id=0B3IQOb5JnsdQRXRkNVhlaTJKcnc.
Merhaba fazla çalışma onay belgesi hafta içi sekiz saat ten fazla saati de kapsıyor mu
Fazla çalışma muvafakatnamesinin anlamı, işveren fazla mesai yapmayı talep ettiğinizde bunu kabul etmek zorunda olmanızdır. Ancak işçinin ne olursa olsun, bir günde toplam 11 saatten çok çalıştırılması mümkün değildir.
merhaba. bu belgeyi red şeklinde nasıl yazabiliriz. fazla çalışmaya muvaffakatim yoktur. eşim çalışıyor ben ve kızım çölyak hastası 10 yıllık personelim bundan önce standart şekilde çalıştım fakat 2016 itibarı ile fazla mesai yapmak istemiyorum şimdiden teşekkürler.
Belgeyi imzalamamanız yeterlidir. Ayrıca bir red yazısına ihtiyaç yoktur. Fazla çalışmaya muvafakatin her sene alınması gerekmektedir. O nedenle sizin muvafakatiniz alınmadığında başkaca bir işleme gerek yoktur. İşvereninizle bu konuda anlaşabiliyorsanız, imzalamayın yeter.
Fazla mesai için kağıt imzalatmak istediler imzalamadik bu sefer bizim için fark etmez mecbur nöbet tutacaksın istemiyorsan istifa et diyorlar ben 7 yıldır aynı yerde çalışıyorum hastane personelinin doktor ayda 7 gün nöbet tutuyor bende hafta içine denk gelirse sabah 8 akşam 10 a kadar cumartesi de aynı pazarda aynı bu hep böyle oldu ve bize mesai ücreti vermiyorlar 1 saate 1.5 saat izin veriyorlar ama oda doktor izinli olduğu zamanlarda kullanabiliyoruz.Simdi 1 yaşında çocuğum var ben mesai kalmak istemiyorum beni mecbursun diye zorluyorlar piskolojik baskı oluşturup istifa etmemi istiyorlar sizce hangi yolu izlemeliyim
Esra hanım böyle bir durumda ne yazık ki, işçinin yapabileceği tek şey haklı nedenle fesih yapmaktır. Bunun dışında tavsiyem, elinizden geliyorsa istifa etmemeniz, işverenin sizi çıkarmasını beklemenizdir. Böylece daha çok hak elde edebilirsiniz.