İşçi dendiğinde akla genelde 18 yaş üstü kimseler ile gençler gelse bile; bazen 18 yaş altında ve bazen de yaşlılar çalışmak zorunda kalabilir. Hele ki emeklilik yaşının bu kadar yukarı çıktığı bu dönemde; 50 yaş oldukça genç sayılabilir.
Yine de belirli bir yaştan önce ve sonra kişinin pozitif ayrımcılığa tabi tutulması doğaldır. İşte İş Kanunu da 18 yaş altındaki işçiler ile 50 yaş üstündeki işçiler için yıllık izin sürelerinde farklılığa gitmiştir. Peki, ama 18 yaş altı ve 50 yaş üstü yıllık izin süreleri kaç gündür?
Yıllık izin süreleri
İşçiler için en önemli haklardan bir tanesi de yıllık ücretli izin olsa gerek. Bu hakkın önemi, hem işçinin çalışmadan ücretini alabilmesinden hem de çalışma hayatının yorgunluğunu üzerinden atabilmesinden kaynaklanır. Önce, yıllık izin sürelerine bir göz atalım.
İş Kanununa göre yıllık izin, işe başladığı tarihten itibaren işyerinde en az 1 yıldır çalışan işçiye verilir. Yıllık ücretli izin süreleri şu şekildedir:
- 5 yıla kadar kıdemi olan işçiler için en az 14 iş günü
- 5 yıldan çok 15 yıldan az olanlar için en az 20 iş günü
- 15 yıldan (15 dahil) çok olan işçilere en az 26 iş günü
Yıllık izin süresini kıdem belirler
Gördüğünüz gibi yıllık ücretli iznin süresini belirleyen şey, işçinin o işyerindeki kıdemidir. Dolayısıyla işçinin 20 günlük izni hak edebilmesi için işyerinde fiilen 6 yıl çalışması gerekmektedir.
İşçi, ilk yılından sonraki 5 yıl boyunca iznini 14 gün kullanabilmektedir. Ama bunun iki önemli istisnası vardır: 18 yaş altı ve 50 yaş üstü
50 yaş üstünde yıllık izin süresi
Ülkemiz şartları düşünüldüğünde 50 yaş üstü çalışanların yıpranmaya daha yakın olduğunu, emekliliklerine az kaldığını söyleyebiliriz. Hatta yavaş yavaş yaşlılık kategorisine girebilecek bu yaş grubu için İş Kanunu bir tür pozitif ayrımcılık yapmayı tercih etmiştir.
Buna göre; 50 yaş ve üstündeki bir işçinin işyerindeki izin süreleri en az 20 günden başlamaktadır. Elli yaş üstündeki bu işçiler, yıllık izin haklarına 14 günden değil de 20 günden adım atmaktadırlar.
Böylece, işyerinde bir yılının dolduran 50 yaş ve üzerindeki bir işçi, ilk iznini 20 iş günü olarak kullanacaktır.
18 yaş altında yıllık izin süresi
Yukarıdaki kural 18 yaş altı için de aynen getirilmiştir. Buna göre; 18 yaş altındaki işçiler de en az 20 gün yıllık izin kullanma hakkına sahiptir.
Hem 18 yaş altı hem de 50 yaş üstünde yıllık izin konusunda anlaşılması gereken husus, bu işçilerin yalnızca ilk 5 yıllık izinleri için avantajlı olduğudur. Bir başka deyişle bu işçiler ilk 5 izinlerini, diğer işçilerden farklı olarak 20 gün olarak kullanacak; fakat sonraki izin süreleri herkesi gibi yine 20 gün ve 26 gün olarak devam edecektir.
55 yaş üstü ya da 60 yaş üstü yıllık izin süreleri
Okuyuculardan gelen sorulardan anlıyorum ki; 50 yaş üstü izin gibi diğer yaşlara da ekstra izin olup olmadığı merak ediliyor. Bu sorunun cevabı iki şekilde verilebilir:
- Örneğin 55 yaş üstü bir işçi de elbette ve haliyle 50 yaş üstü işçi gibi ilk 5 yıl iznini 14 gün değil 20 gün kullanacaktır.
- Bu işçi yaşı 55 ya da 65 olduğu için, 50 yaş üstü işçiden farklı bir izin hakkına sahip olmayacaktır.
Dolayısıyla yıllık izin süreleri bakımından işçinin 50 yaşında olmasıyla 70 yaşında olması arasında bir fark olmayacaktır.
Yıllık izinde 18 ve 50 yaş nasıl hesaplanır?
İş Kanunu’nun 53’üncü maddesinde de ifade edildiği üzere “18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz”.
Buradan da anlaşılır ki; aşağıdaki işçiler bu haktan faydalanacaktır:
- 50 yaşında
- 50 yaş üstünde
- 18 yaşında
- 18 yaş altında
Örneğin 05/06/2002 tarihinde dünyaya gelen bir işçi 18 yaş bakımından, 05/06/2020 tarihine kadar ve 50 yaş bakımından ise 06/06/2051 tarihinde ve sonrasında bu haktan faydalanabilecektir.
SONUÇ
Elli yaşında veya elli yaşını geçmiş olan bir işçi, işyerinde bir yılını doldurduktan sonra ilk yıllık ücretli iznini 14 değil 20 iş günü olarak kullanacak ve 15 yılı tamamlayıncaya kadar 20 iş günü olarak kullanmaya devam edecektir.
50 yaş ve üstündeki işçileri için getirilen bu pozitif ayrımcılık örneği uygulama, işverenlerin tercihine bırakılmamış olup bu yaştaki bir işçiye yıllık izninin en az 20 iş günü olarak kullandırılması bir zorunluluktur.
18 yaş altı ve 50 yaş üstü yıllık izin hakkında sık sorulan sorular:
50 yaş üzeri yıllık izin kaç gündür?
Bu soru aslında doğru bir soru değildir; doğru soru şöyle olmalıdır: 50 yaş üzeri yıllık izin EN AZ kaç gündür? Çünkü işçinin yıllık izin süresini belirleyen onun kıdemidir. Örneğin bir işçi işyerinde 20 sene önce çalışmaya başlasa, 50 yaşına geldiğinde yıllık izni 26 gün olacaktır. Bir başka işçi işe 2 sene önce başlasa ve 50 yaşına gelse, bu işçi 14 gün yerine 20 gün yıllık izin kullanacaktır.
18 yaş altı yıllık izin ne kadar?
İşçinin kıdemine göre yıllık izin süresi değişecektir. Ancak 18 yaş altındaki işçi işe girdikten bir sene sonra hak edeceği ilk iznini 14 gün değil 20 gün olarak kullanacaktır.
Merhaba Mustafa bey,
Ocak 1970 doğumluyum. Özel sektörde 12 yıldır çalışıyorum. bunun 1-1,5 yılı ön normal çalışan olarak sonrası emekli oldum aynı firmada 11 yıldır devam etmekteyim. Bu durumda 50 YAŞ ÜZERİ YILLIK İZİN EN AZ KAÇ GÜN OLMALIDIR? Bilgi verebilir misiniz?
Merhaba, 50 yaş üzeri emeklilikte kural, 20 günden az olmayacağıdır. Böyle olunca, aynı firmada 11 yıldır çalışan siz zaten 20 gün hakka sahipsiniz. 50 yaşın üstünde olmanız, size şu aşamada ekstra bir menfaat sağlamaz.
iyi günler mustafa bey
03.02.2021 tarihinde işe girdim. doğum tarihim 04.07.1971. 10.07.2021 tarihinde yıllık iznimi kullanmak istiyorum. 14 gün mü yoksa 20 gün mü kullanmam gerekiyor.
teşekkür ederim
Merhaba, 50 yaş ve üstü için bu kural geçerli olduğuna göre, ilk izninizin 20 gün kullandırılması gerekir Hasan bey. Ancak bir şeyi atladığınızı zannediyorum. İlk izninizi hak etmeniz için bu işyerinde en az 1 sene çalışmanız gerekiyor. Bu 1 yıl dolmadan izin hakkınız zaten bulunmamaktadır.
Peki işçinin yıllık iznini belirleme konusunda hiç mi hakkı yok gerçekten belli bir tarihte işi olan işçi kendi hak ettiği yıllık iznini işverenin kararları doğrultusunda mi kullanabilecek sadeceı
Merhaba, evet bu konuda öncelik işverenindir. Ancak olması gereken elbette, işçi ve işverenin karşılıklı anlaşması olsa gerek.
Hayırlı günler dilerim Mustafa bey ben özel birşirkette 2014yılından beri çalışmaktayım ve Nisan 10 girişliyim Allahın izniylede bu yıl ağustozta günlerim doluyor emekliliğimi talep edicem benim öğrenmek istediğim sorum şu ben bu yılda izin hakkım olucak mı ve 1967 doğumluyum olucak sa kaç gün kullanmam gerekli teşekkür ederim saygılar
Merhabalar,
Şöyle bir durum yaşıyoruz biz emin olamadık, buradan da sormak istedim.
Çalışanımız şu an 53 yaşında ve 17 yıldır bizimle çalışıyor.
Bu kişi 6.yılına girdiğinde 41 yaşında oluyor ve 14+6=20 gün hak etmeye başlıyor. Ardından 14. senesinde 50. yaşına giriyor ve yine 26 gün hak ediyor ama 15.yılına girdiğinde 20+6 = 26 mı olmalı yoksa ilk kıdemini daha önce hak ettiği için 26+6=32 mi olmalı yıllık hak edişi?
Merhaba, kafanızın karışması gayet normal ama çözüm cevabı çok basit aslında. Olaya ilk yıllık izne gönderirken baz almanız gereken süreyi göz önüne almanız yeterli olacaktır. Örneğin;
İşçiniz 50 yaşından küçükse ve işyerinde kıdem olarak 6. yılına girdiğinde 20 gün yıllık izni hak eder.
Eğer bu işçiyi işe aldığınızda 50 yaş ve üzerindeyse zaten 20 gün yıllık izni var demektir. (50 yaş kriteri yıllık izinde apayrı bir olgu)
Aynı işçi yaşa bakmaksızın 15 ve üzeri yılda kıdeme sahip olduğunda işyerinde yıllık izni 26 iş günü olacaktır, 32 değil.
Not: Yıllık izinlerde ”iş günü” ibaresine mutlaka dikkat edilmelidir.
Zeynel bey, 1952 doğumlu 2007 de kamudan(emekli sandığı) emekli, 2007 nisan dan buyana çeşitli özel kuruluşlarda çalışan hekimim. Son işyrinde mayıs 2009 dan bu yana çalışmaktayım. Kıdem tazminatı hakkı ile ilgili aydınlatırmısınız. Teşekkür ve sağlık dileklerimle
Merhaba. Sabahittin bey, sizin durumunuzla herhangi bir işçi arasında kıdem tazminatı bakımından bir fark yok. Kıdem tazminatı o kadar geniş bi konu ki; siz spesifik bir soru sormadıkça konuya girmem mümkün olmaz.
Merhaba Zeynel bey 01.11.1968 doğumluyum 51 yasim bitiyor .01.12.2013 yilindan beri aras kargonun bir acentesinde calismaktayim burada 6cı yılımı doldurmaktayim ben 20 gun iznim oldugunu söylüyorum ama işyerinden 14 iznim oldugunu soyluyorlar kanuna gore benim tam hakettigim izinim nekadardir. Hangi kanun madesindede yazdigini soylerseniz cok memnun olurum saygılarımla.
Merhaba. 4857 sayılı İş Kanununun 53. maddesi açıktır: Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
Daha başka bir şeye gerek yoktur.
5seneden beri Aras kargoda çalışıyorum 52yasindayim izin hakkım nakadar teşekkür ederim
Cihat bey, izin hakkınız, 50 yaşını doldurduğunuzdan beri 20 iş günüdür ve işyerinde 15 yılınızı doldurana kadar da 20 gün olarak devam edecektir.
Bir personel 6 yılında bu seneki izni 20 gün ama birde bu sene yaşlılık izninide hak ediyor.Toplamda kaç gün izin hakkı oluyor acaba
Merhaba. Esengül hanım, yaşlılık izni diye bir izin yoktur. İşçi 50 yaşını geçti diye diğer işçilerden ekstra bir izin hak etmez. Sadece, bu işçiye kullandırılacak izin en az 20 gün olmalıdır. Bir başka deyişle 50 yaş üstündeki işçiler için yıllık izin süreleri 14-20-26 diye değil 20-26 diye gider.
17 yıldır aynı işyerinde çalışıyorum 9 yıllıkken girdi çıktı yapıp tazminatımı verdiler şımdı istifa etsem tazminat alabilirmiyim
Merhaba. İstifa edecekseniz yani haklı fesih gerekçeniz yoksa kıdem tazminatı alamazsınız. Bunun, önceki girdi çıktınızla bir ilgisi yoktur.
Selam,
Personel 05.08.2014 tarihinde işe girmiş, 15.09.2018 tarihinde 50 yaşına geliyor. Bu personel 15.09.2018 tarihinden sonra 20 gün mü yoksa 14 gün mü izin kullanmalı?
Teşekkür ederim.
Merhaba. Kıdemine bakılmaksızın, 15 yılını doldurana kadar 20 gün kullanması gerekir. Dolayısıyla 50 yaşına giren bir işçi, daha önce 14 gün de kullanıyor olsa artık 20 iş günü izin hakkına sahip olacaktır.
…’in akaryakıt taşımacılığı mı yapan a fir masinda 20 gün izin kullanıyorduk yapılan ihale den sonra
B firması ihaleyi aldı yeni ihaleyi alan firmada bizim izin hakkımız nasıl olacak 14 gün mü yoksa 20 gün mü izin kullanacağım
Eğer ana firma ile şirketler arasındaki ilişki asıl işveren/alt işveren ilişkisi ise 20 günden devam etmeniz gerekir. Ama bahsettiğim bu ilişkini boyutunu bilemediğimiz için, size buradan kesin bir cevap veremeyiz.
50 yaşın üstündeyim çalışırken emekli oldum 8senedir devam ediyorum önceki haklarımı aldım ama yıllık izin için 23 gün veriyolar ama ben toplam 17 sene mi doldurdum
Mehmet bey, 8 sene önce işlemler yapılırken, kullanmadığınız yıllık izin ücretleriniz de ödenmişse, o tarihten sonra yıllık izin bakımından kıdeminiz sıfırlanır: mustafabaysal.com/aralikli-fasilali-calismada-yillik-izin-suresinin-hesabi
emekli assubayım 2006 dan beri bir işyerinde çalışıyorum. 57 yaşındayım izinlerimi 14 gun veriyorlar.bizde işverenle aramız bozulmasın diye maalesef ıtiraz edemiyoruz.mecburuz çalışmaya yalnız 5..6 senedir sigortalayım. benim sorum işi ben birakirsam.tazminat ve izin parası alabilir miyim. tesekurler
Mehmet bey, birikmiş kaç gün izniniz var?
1966 doggumluyum.emekliyim.28 ay bir benzin istsyonunda çaliştım.iş satinin fazla oluşundan dolayı kendi istegımle işten ayrıldım.tazminat alma hakkım varmı.Kullanamadıgın ızın süremın ücretini alabilirmiyim.haftalık izin kullandırılmadı günlük 12 saat çalıştım haklarımı alabilirmiyim.
Kadir bey elbette alabilirsiniz. Ama arabulucuya başvurmanız gerekir. Arabulucu sizi uzlaştıramazsa bu kez dava açmanız ve haklı nedenle fesih yaptığınızı, ödenmeyen alacaklarınızın varlığını ortaya koymanız gerekir.
50 yaşındaki insana pozitif ayrıcalık tanıyan bu kanun maddesi 20 gün izin kullandırıyor özürlü kişilere böyle bir kanun maddesi 14 gün izin hakı veriyor bunu anlamak manidar haksızlık zaten 1 yılı doldursan bile 14 gün izni var özürlü veya özürsüz çalışanın bu insanlar vücutlarının %45veya60 oranında kaybı var.
İsmail bey tespitiniz çok doğru; keşke bu konuda da bir adım atılsa.
50 yaşından gün alanlar için izlememiz gereken yol değişiyor mu ?
Recep bey, 50 yaşından gün alan işçi 49 yaşını tamamlamış ve 50 yaşın içindedir. O halde bu işçi de kanunun tanıdığı bu haktan yararlanmalıdır.
49 yaşında olan biri 04.05.2018 tarihinde yıllık izne çıkmak istiyor. Bu işçi 16.05.2018 tarihinde de 50 yaşına giriyor. İşveren işçisine kaç gün yıllık izin kullandırmalıdır.
Recep bey, işçi yıllık izne çıkacağı tarih itibariyle 49 yaşındaysa, o halde normal sisteme göre yıllık izni hak edecektir.
50 yaşından gün almış ise nasıl bi yol izlemeliyiz ?
Mustafa bey kadınlarda da aynı mi 50 yaşlı yoksa daha düsukmu ogrenebilirmiyim
Merhaba. Kadınlarda da aynı yaş geçerlidir.
Sayın Mustafa Baysal, cevabınızdaki ismimi de silerseniz çok memnun olurum. Duyarlılığınız için çok teşekkürler.
Selamünaleyküm ben 08.10.2012 tarihinde işe başladım bu sene yıllık iznimi 20 gün olarak istetebilirmiyim kolay gelsin
18 yıldır üniversitede taşeron isçi olarak çalışyorum. aynı zamanda emekliyim. 53 yaşındayım. Emekli olduğum için son günlerde basında sıkça yer alan kadro hakkından yararlanamadım. Ancak tazminatımı verdiler ve Üniversitenin güçlendirme vakfından maaş ödemeye başladılar. geçen yıl izin zamanı geldiğinde bir yılım dolmadığı gerekçesiyle izin vermediler. Oysa 18 yıldır maaşım nereden ödenirse ödensin aynı işi yapıyorum. Bu yıl ne kadar izin kullanma hakkım var?
Sevinç hanım, normalde yıllık izin hakkınızın aynen devam etmesi gerekir. Ama taşerondan anladığım kadarıyla başka bir birime geçmiş durumdasınız. Bu durum işleri karıştıracaktır. Yine de kanaatim, asıl işvereniniz değişmediği için, yıllık izin hakkınızın da sıfırlanmaması gerektiği şeklindedir.
3’5 yildir çaliştigim firmada yillik izinlerim 14 olarak verildi istifa etsem tazminatimi alabilirmiyim
Muzaffer bey, yaşınız 50’nin üstündeyse, evet haklı fesih yapabilirsiniz.
Kidem tazminati nsl hsplanir 1700 tl maas ile 7 senedir calismakayim yasim 58 senelik izin kullanmadim 7 carpi 20=140 gun ediyor degilmi simdiden tskler
İlhan bey, sitemizdeki yıllık izin hesaplama aracını kullanarak görebilirsiniz.
1 Ekim 2014’te işe başladım ve 13 Mart 1968 doğumluyum. Yani 50 yaşımdan bu sene 13 Mart’ta gün almaya başladım. 1 Ekim 2016 ila 1 Ekim 2017 arasındaki izin hakkım 14 gün mü yoksa 20 gün mü olarak uygulanmalıdır?
Levent bey merhaba. En az 20 gün yıllık ücretli izin, İş Kanununun 53. maddesinden de görüleceği üzere 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere tanınmış bir haktır. 13 mart 1968 doğumlu olduğunuza göre 50 yaşınızdan gün almışsınız demektir. Çünkü bu durumda 49 yaşınızı doldurmuş ve 50 yaşınızdan gün almış alıyorsunuz. Size verilecek iznin bundan böyle en az 20 iş günü olması gerekir.
Yaşım 51 emekliyim ve aynen işime devam etmekteyim son yedi senedir aynı işyerinde çalışıyorum benim yıllık iznim kaç gün olmasıgerkir sizden ricam ısrarla bana 14gğn diyorlar işyerindeki yöneticiler
Yusuf bey, yaşınız 50 üstü olduğu için size zaten her halukarda en az 20 iş günü izin verilmesi gerekir. Yani izniniz, kıdeminiz 15 yılın üstüne çıkana kadar, yılda 20 gün olarak uygulanmalıdır.
s a bende emekliyim emekli olduktan sonra başka bir iş yerinde calişmaya başladım 2.5 yildir bu firmada calismaktayim yasim 51 bu 20 gun izin olayini is yerime söyledim ve böyle bir şeyi ilk defa duyduklarini söylediler eger böyle bir sey var ise bana bunun kanun numarasini verirmisiniz simdiden tesekkur ederim.
Recep bey merhaba. 4857 sayılı İş Kanununun 53. maddesini göstermeniz yeterli olacaktır.
cok teşekkur ederim
Hocam ben mersin serbest bölgede çalışıyorum 1 gün izinsizişe gitmezem 3 1gün izinli işe gitmezem 2 iş günüm kesiliyor ve bu kesintilerin 1 günü mesaili günümden jesiliyor bu yasalmıdır keyfimidir
Merhaba, şu yazımda cevabı vermiştim Ali bey: İşe bir gün gelmeyen işçinin 2 yevmiyesi kesilebilir mi?
Zeynel bey, 1952 doğumlu 2007 de kamudan(emekli sandığı) emekli, 2007 nisan dan buyana çeşitli özel kuruluşlarda çalışan hekimim. Son işyrinde mayıs 2009 dan bu yana çalışmaktayım. Kıdem tazminatı hakkı ile ilgili aydınlatırmısınız. Teşekkür ve sağlık dileklerimle
Merhabalar; 50 yaş üstü 15 yıl çalışan bir işçiye kurum en fazla 20 gün izin kullanabileceğini belirtmekte , 53 mad. yanlış yorumlan mıs olabilir mi yoksa bir istisnası var mı?
İrem hanım, galiba işveren tamamen yanlış anlamış. Kanun gayet açık, 20 gün bu işçiye verilebilecek asgari izin sayısıdır. Dolayısıyla asgari 20 gün olmak üzere; kıdemine göre işçiye gerekirse 26 gün izin de verilebilir.
Bu işçi emekli olsa dahi 20 gün izin yapma hakki var mi ?
Eğer yaşı 50’nin üzerindeyse evet vardır.
Ama bizim işlerinde vermıyolar