İhbar tazminatı hesaplama örneği

İhbar tazminatı ile ilgili en yanlış inanış, bu tazminatın da kıdem tazminatı gibi, işten ayrıldığında mutlaka alınacağı şeklindedir. Halbuki, ihbar tazminatı ancak ihbar sürelerine uyulmazsa gündeme gelir ve çift taraflıdır. Yani işveren işçisine ihbar tazminatı ödediği gibi işçi de işverene ödemek zorunda kalabilir. O halde, ihbar tazminatının nasıl hesaplandığına birlikte bakalım.

İhbar süreleri

İşçi ya da işveren, iş sözleşmesini iki temel gerekçeyle feshedebilir. Bunlardan ilki haklı nedenle derhal fesihtir ve adından da anlaşılacağı gibi tarafların haklı mazeretleri vardır. İş Kanununun 24 ve 25inci maddelerinde belirtilen bu hallerden birinin varlığı halinde, taraflar iş akdini derhal feshedebilir.

İşte, bu haller dışında iş sözleşmesi feshedilecekse, yani ortada haklı bir neden yoksa, sözleşmeyi feshedecek taraf, belirli bir süre önceden karşı tarafa bildirimde bulunmalıdır. Bu süreye ihbar öneli ya da ihbar süresi diyoruz. İhbar süreleri ile ilgili genel bilgiye şu yazımdan ulaşabilirsiniz. Ama kısaca bu süreleri belirtmekte fayda var. İşçinin kıdemine göre ihbar süreleri şu şekildedir:

• 6 aya kadar ise 2 hafta
• 6 ay – 1,5 yıl arasındaysa 4 hafta
• 1,5 yıl – 3 yıl arasındaysa 6 hafta
• 3 yıldan çoksa 8 hafta

İhbar tazminatı neden var?

Yukarıda da bahsetmiştim. Ortada haklı bir neden olmadığı halde taraflar iş sözleşmesini feshetmek istemektedir. Kanun koyucu da bu durumda, karşı tarafın hazırlıksız yakalanmasını istememektedir. Öyle ya, işçi bu bildirimi yapmadan işten ayrılsa işverenin işleri aksayacak ya da işveren işçiyi bildirim yapmadan çıkarsa işçi, ummadığı bir anda işsiz kalacaktır.

İhbar tazminatı, bu mağduriyetlerin yaşanmaması için vardır ve eğer taraflar ihbar süresine uymazsa gündeme gelir. İhbar süresine tam uymayan ya da hiç uymayan taraf, karşı tarafa ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır.

İhbar tazminatı neye göre hesaplanır?

İhbar tazminatının hesaplaması çok kolaydır. Bunun için iki veriye ihtiyacımız var. Bunlar işçinin kıdemi ve maaşıdır. İşçinin ihbar süresinin, kıdemine göre belirlendiğini söylemiştim. İhbar tazminatı miktarı, işçinin ihbar süresinin karşılığı olan tutar olacaktır.

Hemen bir örnekle açıklayalım. İşyerindeki kıdemi 5 yıl olan bir işçinin brüt maaşı da 3.000 TL olsun. İşçinin kıdemi 3 yılın üstünde olduğundan, ihbar süresi de 8 haftadır. O halde işçiye 8 haftalık ücreti tutarında tazminat ödenecektir. İşçinin günlük ücreti 100 TL’dir ve 8 haftalık ücreti de 100×56 yani 5.600 TL olacaktır.

Giydirilmiş ücret esas alınır

Burada işçinin maaşından kastedilen, onun giydirilmiş brüt ücretidir. Giydirilmiş ücret kavramını daha önce açıklamıştım. Yine de kısa bir bilgi vermem gerekirse; giydirilmiş ücretin, normal maaşınız dışında size yapılan sürekli ödemeleri de kapsadığını ifade etmem gerekir.

İhbar tazminatından yapılan kesintiler

Bu tazminat, olduğu gibi işçiye ödenmeyecektir. Çünkü ihbar tazminatı hem gelir vergisi hem de damga vergisi kesintisine tabidir. Gelir vergisi oranı sabit değildir ve %15’den başlar. Damga vergisi oranı ise 2017 yılı için binde 7,59’dur. Yani alacağınız rakam yaklaşık olarak %16 azalacaktır.

SONUÇ

İhbar tazminatı hesaplaması, yukarıda anlattığım gibi basit de olsa, tam sonuç almak isterseniz, sitemizdeki ihbar tazminatı hesaplama aracını kullanabilirsiniz. Unutmayın, işyerinde 1 gün bile çalışmış olsanız, ihbar tazminatı alma hakkınız vardır; ama işten usulsüz ayrılırsanız, bu tazminatı ödemek zorunda kalan taraf siz de olabilirsiniz.