Giydirilmiş ücret ve çıplak ücret hesabı
İşçi alacaklarının hesabında giydirilmiş ücret ve çıplak ücret kavramlarını pek çoğumuz duymuştur. Ancak teknik bir konu olduğundan ayrıntısı pek çok işçi ve işveren tarafından tam olarak bilinmemektedir. Bunların tam olarak ne anlama geldiğini bu yazımda açıklamaya çalışacağım.
Hangi alacaklar giydirilmiş, hangileri çıplak ücret üzerinden hesaplanır?
Bu kavramları tanımlamadan önce hangi alacakların giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanacağını ve hangilerinin hesabının çıplak ücret üzerinden yapılması gerektiğini anlatmam gerekir. Yargıtay kararları ışığında şöyle bir ayrım yapabiliriz.
Aşağıdaki alacaklar hesaplanırken giydirilmiş brüt ücret esas alınır:
- Kıdem tazminatı
- Kötü niyet tazminatı
- İhbar tazminatı (Yargıtay 7. Hukuk Dairesi, 12.02.2015 tarih ve 2014/16177 E.)
Aşağıdaki alacaklar ise çıplak ücret üzerinden hesaplanır:
- Yıllık izin ücreti
- İşe başlatmama tazminatı (İşe iade tazminatı)
- Fazla çalışma ücreti
- Genel tatil ücreti
- Hafta tatili ücreti
Giydirilmiş ücret ve çıplak ücret nasıl hesaplanır?
Giydirilmiş ücrete işçinin çıplak ücreti yanında, ücret eklentileri ve sosyal yardımlar dahil edilir. Giydirilmiş ücretin tespitinde, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 32 nci maddesinde yazılı olan ücrete ek olarak, işçiye sağlanmış para veya parayla ölçülebilir menfaatler dikkate alınır. Buna göre işçiye maaşı dışında ödenen yol, yemek, tazminat, kira yardımı, diğer yardımlar ve benzeri süreklilik arz eden ödemeler de giydirilmiş ücretin hesabında dikkate alınır.
Çıplak ücret ise işçinin maaşından ibarettir. İşçinin iş sözleşmesine yazılı ya da fiilen uygulanan maaşı kaç liraysa çıplak ücret de o kadardır.
Fazla çalışma ücreti, genel tatil ücreti ya da hafta tatili ücreti ne giydirilmiş ücret ne de çıplak ücret hesabında dikkate alınmaz. Ayrıca asgari geçim indirimi tutarı da bu iki tür ücret hesabından düşülmelidir.
Durumu bir örnekle daha anlaşılır hale getirelim. Verilen rakamlar brüt tutarlardır.
İşçinin maaşı: 2.000 TL
Aylık fazla mesai ortalaması: 200 TL
Yakacak yardımı ortalaması: 100 TL
Yol ve yemek yardımı ortalaması: 250 TL
Asgari geçim indirimi tutarı: 125 TL
Bu örnekteki işçinin giydirilmiş brüt ücreti; (maaş+yakacak yardımı+yol ve yemek yardımı) – (asgari geçim indirimi) olarak hesaplanmalıdır.
Brüt çıplak ücreti ise (Maaş) – (asgari geçim indirimi) olarak hesaplanır.
Dikkat edilirse, iki hesaba da fazla çalışma ücretinin eklenmediği görülecektir. Fazla çalışma, genel tatil ve hafta tatili ücretleri iki hesaba da dahil edilmez.
SONUÇ
Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve kötü niyet tazminatı giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanırken; yıllık izin ücreti, işe başlatmama tazminatı (İşe iade tazminatı), fazla çalışma ücreti, genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti çıplak ücret üzerinden hesaplanır.
Giydirilmiş ücret; çıplak ücret yanında, ücret eklentileri ve sosyal yardımlar da eklenerek bulunur. Çıplak ücret ise adından da anlaşılacağı üzere işçinin iş sözleşmesinde kararlaştırılan aylık maaşından ibarettir.
Eczanede çalışıyorum ve 12 Eylül’de sigortam başlayalı 2 yıl olacak
Maaşımı elden alıyorum 2.200 lira alıyorum e devletten kontrol ettiğimde ise 3.550 lira alıyor gözüküyorum. Daha önce zam konusunu konuştuk ama her seferinde geri çevrildim. Ne yapabilirim su an işten ayrilmaya imkanım yok ve bu paraya ihtiyacım da var.
Merhaba, hiçbir işçiye asgari ücretin altında maaş ödenemez. Hele ki eczane gibi çok kazanan bir işyerinde böyle yollara tevessül edilmesi memleketin özeti gibi, üzücü ve kötü. Ancak size büyük ihtimalle her ay bordro imzalatıyorlardır ve bu bordroda da maaşınız yüksek görünüyordur. Yani yapabileceğiniz bir şey olduğunu zannetmiyorum ve bu tür vicdansızlara biraz vicdan diliyorum!
MESALA BİZE YILLIK İZİN VERMİYORLAR NASIL HAKKIMI ALIRIM
İyi calismalar calistigim sirkette asgari ucretin yaninda harcirah sistemiyle calisiyordum ihbar tazminatini sadece asgari ucret uzerinden mi yoksa aylik ortalama 1600 1800 tl harcirah paralari eklenerek mi almalıyım yardimci olirsaniz sevinirim
Merhaba. Harcırah, sadece seyahate çıktığınızda ödeniyorsa, arızi bir ödeme olduğu için, ihbar tazminatına dahil edilmez.
Günlük çıplak 105.53 sözleşme imzaladim bu günlük net mi brüt mü oluyor
Gökhan bey, bunun net mi yoksa brüt mü olduğu ancak sözleşmeye bakılarak anlaşılabilir.
Bizim maaş larımız bankaya yatıjor ama biz bankadan çekip geri veriyoruz
İyi günler;
Yıllık izin ücret alacağı;
İflas eden firmadan alamadığım tutarı ücret garanti fonundan alabilir miyim? Bununla ilgili kanun ve mahkeme kararı varsa paylaşabilir misiniz?
Merhaba. İflas eden işyerinden işçinin alacakları konusunda yazdığımız yazıya göz atabilirsiniz.