Süt izni, doğum yapan anneye tanınan haklardan birisidir ve işçinin talebi halinde kullandırılması zorunludur. Peki ama kısmi süreli çalışmada süt izni olur mu? Olursa, nasıl kullanılır?
Süt izni nedir?
Süt izni, 4857 sayılı İş Kanununun 74üncü maddesinde düzenlenen ve doğum yapan kadın işçilere tanınan bir haktır.
Buna göre; doğum yapan kadın işçiye, çocuğu 1 yaşına gelene kadar günde bir buçuk saat süt izni verilir. Annenin çocuğunu emzirebilmesi için verilen bu iznin iki unsuru vardır:
- Çocuk 1 yaşına gelinceye kadar verilir.
- Günde 1,5 saat verilir.
Süt izninin hangi saatler arasında kullanılacağını ve kaça bölüneceğini işçinin belirleme hakkının olduğunu daha önce yazmıştık: mustafabaysal.com/iscinin-sut-izni-saatlerini-kim-belirler
Kısmi süreli çalışma nedir?
Kısmi süreli çalışmayı da daha önce tanımlamıştık: mustafabaysal.com/kismi-sureli-is-sozlesmesi-nedir
Kısaca tekrarlamak gerekirse; işçinin, o işyerindeki haftalık normal çalışma süresinin 2/3’üne kadar olan çalışmasını ifade etmektedir.
Bir işyerinde haftalık çalışma süresi 45 saat ise, haftalık 30 saat ve daha az çalışmakta olan işçi kısmi süreli çalışıyor demektir.
Kısmi süreli çalışanın hakları
Daha önce birçok yazıda açıkladığımız üzere, işverenin, sırf kısmi süreli çalıştığı için, işçinin haklarını kısıtlaması mümkün değildir ve kısmi süreli çalışan işçi de birçok hakka sahiptir:
mustafabaysal.com/kismi-sureli-calisanlarin-hafta-tatili
mustafabaysal.com/part-time-calisan-iscinin-yillik-izin-suresi-nasil-hesaplanir
mustafabaysal.com/part-time-calisan-iscinin-kidem-tazminati-nasil-hesaplanir
Burada bir ayrımı iyi yapmak gerekir. Bu da kısmi süreli çalışma ile yarım çalışmanın birbirine karıştırılmasından doğmaktadır. Önce ikisinin arasındaki farkı açıklayalım.
Kısmi süreli çalışma ve yarım çalışma
Kısmi süreli çalışma uzun yıllardır mevzuatımızda olsa da, yarım çalışma 2016 tarihinde hayatımıza girmiştir.
Yarım çalışmanın ne olduğunu ve yarım çalışma ödeneğini de daha önce ayrıntılı olarak anlatmıştık:
mustafabaysal.com/dogum-sonrasi-yari-zamanli-calisma-nasil-olur
mustafabaysal.com/yarim-calisma-odenegi-alma-sartlari-neler
Kısmi süreli çalışma, normal çalışma süresinin 2/3’üne kadar olan çalışmayı ifade ederken, yarım çalışmada işçi, çalışma süresinin yarısı kadar çalışmaktadır.
Yine doğum yapan anneye tanınan haklardan birisi olan yarım çalışma, işçinin talebi üzerine gündeme gelir ve işçinin eksik aldığı yarım ücreti İşkur tarafından karşılanır.
Kısmi süreli çalışmada süt izni var
Evet, kısmi süreli çalışan bir işçi kesinlikle süt izni kullanma hakkına sahiptir. Çünkü İş Kanununun 13üncü maddesinde açıkça; kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçinin, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmi süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamayacağı ifade edilmektedir.
Burada şöyle bir soru gündeme gelebilir: Süt izni 1,5 saat mi yoksa daha mı az verilir? Kanaatimce iznin tam verilmesi gerekir. Yani 1,5 saat yerine örneğin 2/3 oranında 1 saat olarak süt izni verilmesi, kanunun amir hükmüne aykırı olacaktır.
Yarım çalışmada süt izni yok
Yukarıda, kısmi süreli çalışmadan farkını açıkladığım yarım çalışma da aslında mantık olarak kısmi süreli çalışmaya benzer.
İşçi yine, emsali işçilere göre daha az çalışmaktadır. Ancak burada kanun koyucu, bizlere yorum kapısı bırakmamış ve “Analık izni veya ücretsiz izin sonrası yapılacak kısmi süreli çalışmalar hakkında” yönetmeliğin “Çalışma süresinin yarısına kadar ücretsiz izin hakkı” başlıklı 6ncı maddesinde açıkça şöyle demiştir:
“Ücretsiz izinden yararlanan kadın işçiye, bir yaşından küçük çocuğunu emzirmesi için günde toplam bir buçuk saat olan süt izni uygulanmaz.”
SONUÇ
Kısmi süreli ya da part time çalışma denince, kavramlar bazen karıştırılmaktadır. Kısmi süreli çalışmada süt izni var mı?
Bu sorunun cevabını, her ihtimale karşı ikiye ayırarak vermekte yarar vardır. O halde şöyle diyebiliriz:
- Kısmi süreli / part time çalışan bir işçinin süt izni hakkı vardır.
- Yarım çalışma yapan bir işçinin süt izni hakkı yoktur.
Gördüğünüz üzere; kısmi süreli çalışanın süt izni hakkı olsa da, soruyu sorarken, yarım çalışma ile karıştırıldığını da göz önüne almanızda ve cevabı buna göre aramanızda yarar olacaktır.
Merhaba,
İşyerime kısmi çalışma talebinde bulundum. Haftada 30 saat çalışacağım fakat çalışma saatlerimi hafta boyu istedikleri gibi böleceklerini söylediler. Buna göre süt iznim nasıl hesaplanacak? Ayrıca süt izni için ayrıca dilekçe vermem gerekiyor mu?
Merhaba, evet çalışma sürelerinin dağılımını belirlemek yetkisi işverene aittir. Süt izni ise günde 1,5 saat olarak verilmek zorundadır. Bunun için dilekçe vermenize normalde gerek yok; ama işveren kendiliğinden uygulamıyorsa elbette dilekçe verebilirsiniz.
Merhaba 2 yıldır kısmi çalışmadan yararlanıyorum şimdi tekrar 7 aylık hamileyim 32. Haftada dogum iznine ayrılacağım bu süreçte 4 aylık olan ücretli izin parasını kısmi çalışma üzerinden mi alacağım yoksa tam çalışma üzerinden mi ? Izne çıkmadan önce kısmi çalışmayı iptal mi ettirmeliyim? desteğinizi rica ederim.
Selamlar ,hamilelik öncesi fazla çalışma saatleri doğum sonrası nöbet izni olarak alındığında süt izni nasıl hesaplanır tesekkürler
Merhaba, bunların süt iznine hiçbir etkisi olmaz.
İyi gunler bn kısmi zamanlı çalışmaya başlayacağım çalışma saatlerim 08:00-14:00 haftada 30 saat maaş hesaplaması konusunda kimsenin tam net bir bilgisi yok yardımcı olurmusunuz
İyi günler kısmi çalışma için dilekçe örneğini nasıl edinebilirim.Doğum izni sonrası 6 ay ücretsiz izin kullandım.Kısmi çalışma talep etmek istiyorum.Kısmi çalışma ile birlikte günde 1.5 saat süt izni kullanımı yapılabilir mi yani haftada 45 saat çalışma süresi olan işyerimde 30 saat kısmi çalışma süresi talep edip aynı anda günde 1.5 saat süt izni kullanımı talep edebilir miyim.Ancak bu durunda toplam çalışma sürem 22.5 saat olacak.Bu şekilde işverenim tarafından kabul edilebilirmi ?Yardımlarınız için teşekkür ederim.
Merhaba, şu yazımız size rehber olacaktır: https://mustafabaysal.com/dogum-sonrasi-kismi-sureli-calisma-dilekcesi-ornegi/
iyi günler. 6 yıldır aynı işyerinde çalışmaktayım. geçen yıl hamile kalarak ağustos ayında bebek sahibi oldum. doğum izinlerimi kullandıktan sonra 6 ay ücretsiz izin aldım ve 15 nisandan itibaren kısmi çalışma dilekçesi vererek işbaşı yaptım.Haftanın 3 gün çalışma yapacağım şekilde beyanda bulunmuştum ve o şekilde çalışma sürecim başladı. Sormak istediğim iki husus var. Birincisi süt izni talep edebilir miyim? Bebeğim şu an 8.aya girdi. Çalışma saatlerim 9:00-18:00 ikincisi ise doğumdan önce maaşım asgari ücretin üzerinde idi. İzindeyken asgari ücret arttı .Şimdi kısmi çalışacağım için işveren asgari ücretten maaş hesaplaması yapacağını söylüyor. Bir hak kaybı söz konusu ama bunu kabul etmek durumunda bırakılıyoruz. Bu konuda yasal bir hak var mıdır?
Merhaba. Doğumdan önceki maaşınız neyse, en azından o rakamın esas alınması gerekir. Peki dikkate alınmazsa ne olur? Ancak haklı nedenle fesih yapma hakkınız gündeme gelebilir. Süt izni hakkınızı ise şu yazımızda açıklamıştık: mustafabaysal.com/part-time-calismada-sut-izni-hakki