10 yıl çalışan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?

5 yıl ya da 10 yıl çalışan kıdem tazminatı alabilir mi?

Kıdem tazminatı işten ayrılan her işçiye mutlaka ödenmesi gereken bir hak değildir. Belirli şartlara bağlanmıştır ve ancak bu şartların gerçekleşmesiyle, işverenin bu tazminatı ödemesi zorunlu hale gelir. Sitemize ulaşan sorulardan görüyorum ki, çalışanlar 5 ya da 10 yıl çalıştıktan sonra tazminat alma haklarının olup olmadığını merak ediyor.  Bu sorunun cevabını birlikte verelim.

Kıdem tazminatı alma şartları neler?

Bu konuda daha önce yazdığımız bir yazıda, genel olarak kıdem tazminatı alma şartlarını açıklamıştık. Bu şartlar temelde iki adettir:

• İşçinin, aynı işveren bünyesindeki kıdeminin en az 1 yıl olması
• İş sözleşmesinin, kıdem tazminatını alacak şekilde sona ermesi

Bu şartlardan birincisi oldukça açık olsa da, ikincisi kolay anlaşılır değildir. Çünkü birçok senaryoya göre, işçinin kıdem tazminatı hakkı değişmektedir.

10 yıl çalışan işçiye tazminat var mı?

İster bu soru olsun, ister bir diğeri; kıdem tazminatı alma hakkı merak edildiğinde, bu sorunun cevabı 1475 sayılı İş Kanununun 14üncü maddesinde aranmalıdır. Çünkü 1475 sayılı eski İş Kanunu yürürlükten kalkmış olsa da, bu kanunun 14üncü maddesi kaldırılmamış ve halen yürürlüktedir.

Kıdem tazminatını düzenleyen bu maddede ise, işyerinde 5 yıl çalışan ya da 10 yıldır çalışan bir işçinin kıdem tazminatı alabileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır.

10 yılda tazminat nereden çıktı?

Aslında bu durum, 15 yıl ve 3600 gün ile alınabilen kıdem tazminatının yanlış yorumlanmasından kaynaklanmaktadır. 08/09/1999 tarihinden önce ilk defa sigortalılığı bulunan işçileri ilgilendiren bu hakka göre;

• İşyerinde en az bir yıllık kıdemi bulunan
• SGK’ya bildirilen toplam prim gün sayısı en az 3600 olan

Bir işçi, SGK’dan yazı alarak işten ayrılabilmekte ve kıdem tazminatını talep edebilmektedir. İşte buradaki 3600 gün, 10 yıla denk geldiği için birçok işçi, işyerinde 10 yılını doldurduğunda kıdem tazminatını hak ettiğini düşünmektedir.

Oysa yukarıda da belirttiğim gibi, bunun için 3600 gün prim tek başına yetmemekte; işçinin ilk sigorta kaydının da 08/09/1999 tarihinden önce olması gerekmektedir.

SONUÇ

Kıdem tazminatının ilk ve en önemli şartı, işçinin aynı işveren bünyesindeki çalışma süresinin en az 1 yıl olmasıdır. Bu ise tek başına yeterli değildir ve ayrıca iş sözleşmesinin de, kıdem tazminatını hak edecek şekilde sona ermiş olması gerekir.

Bunun dışında; işyerinde 5 yılını dolduran ya da 10 yılını veya 15 yılını tamamlayan işçinin, sadece bu süreleri doldurduğu için kıdem tazminatını hak etmesi ise kesinlikle mümkün değildir.

İşyerindeki kıdeminiz ne olursa olsun, illa işten ayrılmak ve kıdem tazminatınızı almak istiyorsanız; işyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılma konusunu açıkladığımız yazımıza göz atabilirsiniz.