Boşanan işçi, haklı nedenle işten ayrılabilir mi?

Boşanan işçi kıdem tazminatı alır mı?

Bilindiği üzere, işten ayrılmak isteyen işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için öncelikle haklı bir nedene dayanması gerekmektedir. İşçinin haklı bir nedeni yoksa, bu kez de istifa edildiği halde kıdem tazminatı almaya hak kazanılan istisnai durumlardan birisinin varlığı şarttır. Peki boşanmak, işten ayrılmak için bir haklı gerekçe olur mu?

Kıdem tazminatı alma şartları

Bunun için ilk şart, işçinin o işyerinde ya da aynı işveren bünyesindeki işyerlerindeki kıdeminin en az bir yıl olmasıdır. Bundan başka, işçinin işten ayrılış şeklinin, kanunun öngördüğü hallerde olması gerekir. Daha önceki bir yazımda kıdem tazminatı alma şartlarını uzun uzun anlattığım için ayrıntısına tekrar girmeyeceğim. Ama şu bilgiyi vermemde fayda olduğu kanaatindeyim. Kural olarak, işten kendisi ayrılan işçinin kıdem tazminatı alma hakkı yoktur. Ancak haklı bir nedeni olan işçi kıdem tazminatını alabilir. Bu haklı fesih nedenleri ise, İş Kanununun 24üncü maddesinde sayılmıştır.

Bu maddede sayılan hallerde, işçinin haklı bir gerekçeye sahip olduğu kabul edilir. Ortada haklı bir nedeni yokken istifa eden işçi kıdem tazminatı alamasa da, bunun 3 istisnası da mevcuttur. Şu yazımda anlattığım bu istisnalardan birisi de kadın işçinin evlenmesi durumudur.

Evlenen kadın işçi kıdem tazminatı alır

Kadın işçilere özel getirilen bu hak gereğince; evlenen kadın işçi, bu evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde işten ayrılmak isterse kıdem tazminatını alabilir. Bunun için işverene bir dilekçe ile başvurması, evlilik nedeniyle ayrıldığını ve kıdem tazminatını istediğini belirtmesi yeterli olacaktır. Dilekçeye evlilik cüzdanının bir suretinin eklenmesi de gerekir.

Evlenene var da boşanana yok mu?

Evlenen kadına getirilen bu hakkın amacı, evlilik birliğinin sağlanmasına katkıda bulunmak ve evliliği teşvik etmek olsa gerek. Boşanmak da evlenmek kadar doğal bir süreç olup sonuçları itibariyle daha zor bir dönemi de işaret etmektedir. Eşinden boşanan ve onunla aynı yerde yaşamak istemeyen bir işçinin bazen işini değiştirmesi ya da yeni bir hayata başlamak üzere başka bir şehre gitmek istemesi mümkündür. Bu hallerde, işçinin bu gerekçesi bir haklı gerekçe olarak kabul edilemez mi?

Ne yazık ki haklı gerekçeler, İş Kanununun 24üncü maddesinde tek tek sayılmak suretiyle belirlenmiştir. Bu hallerden birine uymayan bir durumun sonucunda kıdem tazminatı ödenmesi için, bunun kanun tarafından açık bir şekilde ifade edilmiş olması gerekir; tıpkı kadın işçinin evlenmesi durumunda olduğu gibi. Ancak ne 24üncü maddede ne de kanunun başka bir yerinde boşanmanın bir haklı gerekçe olduğuna ya da boşanma halinde kıdem tazminatının ödeneceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır.

SONUÇ

Evlenen kadına pozitif ayrımcılık yapan ve evlendiği için işten ayrılan kadına kıdem tazminatının ödenmesini isteyen İş Kanunu, aynı pozitif ayrımcılığı boşanan kadın ya da erkek işçiye göstermemiştir. Boşanan işçi; eşiyle aynı şehirde yaşamamak, yeni bir hayata başlamak ve benzeri nedenlerle olsa bile, boşanması sebebiyle işten ayrıldığında kıdem tazminatı alma hakkına sahip olmayacaktır.