İşçi kendi istifa ederse ihbar süresi

İş Kanunu’nun hem işçi hem de işveren için birlikte öngördüğü yükümlülüklerden birisi olan ihbar süresi, işçinin kıdemine göre belirlenir. İşçinin istifa etmesi ya da işverenin işçiyi çıkarmak istemesi durumunda gündeme gelir. Peki, işçi kendi istifa ederse ihbar süresi ne olur?

İşçi istifa ederse ihbar süresi

İhbar süresinin en ilginç özelliği, İş Kanunu’nda yer alan diğer hak ve yükümlülüklerden farklı olarak; hem işçi hem işveren için geçerli olmasıdır.

Öyle ki; ihbar süresine uymak zorunda olan sadece işçi olmaz ve fakat işveren de belirli durumlarda ihbar süresine uymak zorunda kalır.

İhbar süresi ne zaman olur?

İş Kanunu’nun öngördüğü iki fesih türü vardır:

• Bildirimli fesih
• Haklı nedenle derhal fesih

Haklı nedenle derhal fesih; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24 ve 25’inci maddelerinde karşımıza çıkan bir fesih türüdür ve aslında istisnai olan fesih türü budur.

Çünkü haklı nedenle feshin hangi hallerde yapılabileceği; işçi için 24’üncü maddede ve işveren için ise 25’inci maddede sınırlı sayıda belirlenmiştir. Böyle olunca, haklı fesih yapabilmek için bu maddelerdeki şartlardan birisinin varlığı şarttır.

Bildirimli fesih ise, haklı nedenle derhal fesih hakkının olmadığı yerde devreye giren ve İş Kanunu’nun öngördüğü esas fesih türüdür.

İşte ihbar süresi de tam olarak bildirimli fesih ile birlikte gündeme gelir. Haklı nedenle fesih olduğunda, ihbar süresi yükümlülüğü de olmaz.

İşçinin istifa etmesi

Ortada haklı neden olmadığına ve işçi işten ayrılacağına göre, bu aslında “istifa” olarak da kabul edilebilir. Evet, istifa işçinin kendi isteğiyle işi bırakması demektir; ancak İş Kanunu özelinde daha çok hem kendi isteğiyle işten ayrılmak hem de adeta “öylesine ve sebepsiz yere” işten ayrılmak olarak anlaşılır.

Dolayısıyla; işçi istifa ettiğinde ve 24’üncü maddede yazılı haklı fesih sebeplerinden birisine sahip olmadığında, artık bu istifa yani fesih, bildirimli fesih olmalıdır ve ihbar süresi haliyle gündeme gelir.

İhbar süreleri

İhbar süresi; işçi istifa ettiğinde ya da işveren haklı fesih sebebi olmadan işçiyi işten çıkardığında, iş akdinin sona ermesinden önce sözleşmenin devam edeceği süreyi ifade eder. Buna göre; ihbar süreleri şu şekilde belirlenir:

• Kıdemi 6 aya kadar olan işçi için 2 hafta
• Kıdemi 6 ay ile 1,5 ay arasında olan işçi için 4 hafta
• Kıdemi 1,5 yıl ile 3 yıl arasında olan işçi için 6 hafta
• Kıdemi 3 yıldan çok olan işçi için 8 hafta

İstifa eden işçinin ihbar süresi

İşçi istifa edecekse, işi hemen bırakıp çıkması mümkün olmayacaktır. Çünkü İş Kanunu, istifa eden işçinin feshini bildirimli fesih olarak kabul eder ve işçiden bunu işverene bildirmesini ister.

Böylece işçi istifa edecekse, iş akdini ne zaman sona erdireceğini de işverene haber verir. Bu haber verme süresi de onun kıdemine göre belirlenir.

Örneğin işyerinde 5 aydır çalışan işçi istifa edecekse 2 haftalık ihbar süresine tabi olacakken, 21 aydır çalışan işçinin tabi olduğu ihbar süresi 6 hafta olacaktır.

SONUÇ

İşçi kendi istifa ederse ihbar süresi 2 ila 8 hafta arasında bir süre olacaktır. Bu süre, işçinin kıdemine göre belirlenecektir.

Unutmamak gerekir ki; istifa eden işçinin uyması gereken bir ihbar süresi varsa ve işçi buna uymadan işi bırakırsa, ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.

İşveren, bu şekilde ihbar süresini beklemeden işten ayrılan işçisinden ihbar tazminatı talep etme hakkına sahiptir ve ihbar tazminatı, ihbar süresi kadar olacaktır.

Örneğin 4 hafta ihbar süresi olduğu halde, bu süreyi beklemeden işten ayrılan işçi 4 haftalık brüt giydirilmiş ücreti tutarında ihbar tazminatı ödeyebilecektir.

İhbar süresinin kesilmesinin ya da daha az kullanılmasının mümkün olmadığını izah ettiğim şu yazıma da göz atmanızı tavsiye ederim: https://mustafabaysal.com/ihbar-suresi-eksik-kullandirilirsa-ne-olur/

İşçi kendi istifa ederse ihbar süresi hakkında sık sorulan sorular: