İş mahkemesi hangi davaları görür?
İşçilerin, özellikle işten ayrıldıktan sonra, başvurduğu mahkemelerin başında iş mahkemeleri gelmektedir. Kıdem tazminatı başta olmak üzere, ücret ve diğer alacaklarını işverenden tahsil edemeyen işçiler iş mahkemesine başvurmaktadır. İş mahkemeleri hangi davalara bakar ve hangi konularda karar verir?
İş mahkemesine dava açmak
Bu hususta, işçilere yol göstermek amacıyla yazılar yazmıştım. İş mahkemesine dava açmadan önce ne yapılması gerektiğini, hangi iş mahkemesinde dava açılması gerektiğini ve davaların ne kadar sürede sonuçlandığını daha önce yazmıştım. Hatta genel amaçlı dava dilekçelerini de paylaşmıştım. Bu yazımda ise genel olarak iş mahkemelerinin görevlerinden bahsedeceğim.
İş mahkemesine ne zaman dava açılabilir?
Öncelikle bu konudan da kısaca bahsetmek istiyorum. Çünkü işçiler arasındaki genel inanış, iş davalarının, işten ayrıldıktan sonra açılabileceği yönündedir. Halbuki bu yanlış bir kanıdır. İşçinin iş ilişkisinden kaynaklanan bir alacağı varsa, çalışırken de dava açılabilir.
İş mahkemesinin görevleri
İş mahkemelerinin iki temel görevi vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
- İş Kanunu kapsamında olan işçi ile işveren arasındaki ilişkiden doğan her hukuki uyuşmazlıklar
- Sosyal Güvenlik Kurumu ile sigortalılar arasındaki sigorta uyuşmazlıkları
İş mahkemesinin İş Kanunu bakımından görevleri
İşçi ile işveren arasındaki ilişki, iş sözleşmesiyle belirlenir. Ancak iş sözleşmesi mevcut olsa da olmasa da, hiçbir uygulama İş Kanununda işçilere tanınan hakları geriye götüremez. O halde İş Kanununda yer alan haklar bakımından anlaşmazlık olduğunda hem işçi hem de işveren, hakkını iş mahkemesinde arayacaktır. Aşağıdaki konularla sınırlı olmasa da, belli başlı anlaşmazlık konuları şunlardır:
- Kıdem ve ihbar tazminatı
- İşe iade
- Ücret alacakları
- Fazla mesai alacakları
- Yıllık izin ücreti
- Genel tatil alacakları
- Hafta tatili alacakları
İş mahkemesinin SGK bakımından görevleri
Benzer şekilde, işçilerin sigortalılıklarına ilişkin işlemler temelde 5510 sayılı Kanun olmak üzere sosyal güvenlik mevzuatına göre yürütülmektedir. Bu hususta yaşanan anlaşmazlıklar da iş mahkemesinde çözülmektedir. Örnek dava konularından bazıları şunlardır:
- 5510, 506, 534 sayılı kanunlar ve benzer diğer mevzuattan kaynaklanan anlaşmazlıklar
- Hizmet tespiti davaları
- İş kazası ve meslek hastalıklarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davaları
SONUÇ
İş mahkemeleri; İş Kanununa tabi olarak çalışan bir işçi ile işveren arasındaki hukuki anlaşmazlıkları çözerek karara bağlar.
Bunun dışında sosyal güvenlik uygulamaları bakımından SGK ile yaşanan uyuşmazlıkları, hizmet tespiti taleplerini ve iş kazası ile meslek hastalıklarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat taleplerini de karara bağlar.
Merhaba.nen kadrolu sürekli işçi güvenlik görevlisiyim.çalıştıgım kurumda başçavuş tarafından odasında sözlü taciz e uğradım.Cimer e felan yazdım soruşturma geçirdim. Odada ki olan olay ı kanitlamam imkansızdı.odasina çağırırken de whatsap üzerinden arayıp yazıyordu yedekleme açık olmadığı için whatsap konuşmaları da silmiştim tekrar cikartamadim.Elimde kanıt olmadığı için soruşturma sonucu ihraç verilmem teklif edilmiş.Bu durumda ne yapmalıyım.Elimde delil yok odada ki konuşmayı size nasıl kanitlayabilirim dedim ama somut delil olması alzim iftira atıyorsun diyerek işten çıkış im isteniliyor.
Merhaba, çok geçmiş olsun. Bu noktada size açıkçası ben yardımcı olamam; ancak dediğiniz gibi bir ihraç durumu olursa, vakit yitirmeden bir avukatla görüşerek, varsa haksızlığı telafi etmeniz mümkün olabilir.
merhabaa ben ibrahim 2019 subat ayinda is denn ayrildik dukkan iflas gosterdi vee 20 kosonin alacklari var benim 12 bin tl alacagim var ama is sahibin uzerineee dukan mal varligi yok gosteriorr ve alacaklaimizzzi alamioruz bu konudaa ne yapmaliimm
Merhaba. İbrahim bey, bir avukatla görüşün ve sizi yönlendirsin. Haklı da olsanız, önemli olan alacaklarınızı tahsil edip edemeyeceğinizdir. Bu konuda en iyi bilgiyi de icra hukukunda tecrübeli bir avukattan alabilirsiniz.
Merhaba,ben bir kamu kurumudan sürekli işçi olarak çalışıyorum,özel bi nedenden kaynaklanan yasal bir hakkım var,kurumumla sorun yaşadım,yasal hakkım olduğu halde benim hakkımı gaspettiler ve hukuka aykırı bir şekilde görev yaptığım yeri değiştirdiler,bende idare mahkemesine dava açtım yürütmenin durdurulması ve iptali davası fakat mahkeme işçi olduğum için görevsizlik kararı verdi,üst mahkemeye itiraz ettik,avukatımın söylediği iş mahkemelerine yürütme durdurulması ve iptal davası açılamıyomuş,bu doğrumu???bu doğruysa ben hangi mahkemeye başvurayım,yani açık yasal hakkım olduğu halde dava açıcak muhatap bulamıyorum??,teşekkürler…
Merhaba. Mahkemenin kararı normal; çünkü idare mahkemesine işçiler, çalışma koşullarıyla ilgili dava açamaz. Dava açılacak yer iş mahkemesi olacaktır. İş mahkemesinde de yürütmenin durdurulması vb. bir uygulama yoktur. Hatta, iş mahkemesi işverene, işçinin görev yerinin değiştirilmesi ya da atanması vb. şekilde talimatlarda da bulunamaz. İşçinin hakkı nedir? Açıkçası, memnun değilse, haklı fesih yaparak işten ayrılmaktır. Ne yazık ki, ötesi çok zor. Yine de bir avukattan yüz yüze alacağınız bilgiler daha yararlı olacaktır.
Merhaba ben 38 yaşında özel sektör de çalışıyorum evli iki çocuk annesiyim işverenim ve yöneticiler tarafından sürekli olarak gece çalışmam yönünde bir baskı uygulanıyor kabul etmediğimi söylediğimde performans düşüklüğünden dolayı bunu yaptıklarını söylüyorlar çalışmazsan istifa edersin Özakman işveren çıkartmaz diyo yöneticiler ve beni istifaya sürüklüyor lar bu sebeple psikolojim bozuldu ve ilaç kullanıyorum uyku düzenim de bozuldu gece uyuyamıyorum bu durumda istifa edersem mahkeme tarafından nasıl bir sonuç alırım yardımcı olursanız sevinirim
Merhaba. Mobbingten bahsettiğinizi düşünüyorum. Şu yazımız size yardımcı olabilir: mustafabaysal.com/yargitay-kararlarinda-mobbing-kavrami
Merhaba, ben tekstil üzerine 7 yıl sigortasız çalıştırıldım. İşe girdiğimde 13 yaşındaydım çıktığımda ise 19 yaşındaydım ben bu durumda şuan ne yapabilirim bilgi verirmisiniz