İşyerinde çalışan çıraklar ve stajyerler işçi sayılır mı?
Bir işyerinde, mesleki bilgisini geliştirmek ve işi öğrenmek için çırak çalıştırılması mümkündür. Bu bazen işverene yapılan bireysel başvuru sonucu olurken, bazen de Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullardan çıraklar işyerlerine gönderilmektedir.
Çırak nedir?
Çırak; bir meslek alanında mesleğin gerektirdiği bilgiyi, beceriyi ve iş alışkanlıklarını iş içerisinde geliştiren ve çıraklık sözleşmesi esaslarına göre çalışan kişidir. Çırak olabilmek için kişinin 14 yaşını tamamlamış ve 19 yaşından gün almamış olması, en az ilköğretim mezunu olması ve sağlık şartlarının gireceği mesleğin gerektirdiği işleri gerçekleştirmeye uygun olması gerekir.
Ayrıca kişi 19 yaşından gün almış olsa bile, daha önce çıraklık eğitiminden geçmemişse, yaşına ve eğitim seviyesine uygun olarak düzenlenen mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine kabul edilebilmektedir.
Stajyer nedir?
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bir okulda öğrenci olup; mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışını geliştirmek, iş hayatına uyum sağlamak, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetiştirilmek ve okulda olmayan tesis, araç-gereci tanımak amacıyla işyerinde staj yapan kişidir. Aynı zamanda meslek yüksek okullarından da stajyerler işyerinde çalışabilmektedir.
İş Kanunu ne diyor?
İşyerinde çalışan bir kişinin işçi olup olmadığına karar verilebilmesi için bakılması gereken yer, İş Kanunudur. Buna göre Kanunun 4üncü maddesinin (f) bendinde açık bir biçimde çırakların İş Kanununa tabi olmadığı ifade edilmiştir. Aynı şekilde stajyerlerin de İş Kanununa göre işçi sayılmadığını belirtmek gerekir.
Ancak burada önemli bir ayrıntıyı vurgulamak isterim. Genellikle üniversiteden mezun olduktan sonra işyerinde çalışmaya başlayan ve uygulamada stajyer olarak adlandırılan kişiler işçi kabul edilmelidir. Bunlar, okullarından kaynaklı zorunlu bir staj yapmamaktadır. İşe yeni girdikleri için ya da işi öğrenme aşamasında oldukları için bu şekilde adlandırılmaktadır.
SONUÇ
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullardan ya da üniversitelerin meslek yüksek okullarından zorunlu staj için gelen kişilerin İş Kanununa göre işçi olarak nitelendirilmesi mümkün değildir. Aynı şekilde çıraklar da İş Kanunu kapsamı dışında tutulmuştur.
Ancak her hangi bir zorunluluk kapsamında işyerinde staj yapmadığı halde; işi yeni öğrendiği için ya da işyerinde yeni olduğu için “uygulamada” stajyer olarak adlandırılan kişiler İş Kanununa tabidir ve işçi olarak kabul edilmelidir.
Mustafa bey merhabalar. Sorum olmuştu ama hala dönüş yapmadınız,kendimi hatırlatmak istedim
Merhaba, sorunuzda genel bir yorum yapmamı istemişsiniz; ancak bu konuda yorum yapmam doğru olmaz. Lise dönemi stajınızın türünü de bilmem mümkün değil Fatih bey. Kusura bakmayın.
Staj türü derken neyi kast ettiniz?
Mustafa bey iyi geceler. Endüstri meslek lisesi elektrik bölümü mezunuyum.1995 yılının Eylül ayından 1996 yılının haziran ayına kadar haftada 3 gün PTT de stajımı yaptım, asgari ücretin 1/3 imaaşımı da banka nezdinde düzenli olarak aldım. Uzun dönem sigorta başlangıcı 17.01.2000. Bizler 3308 sayılı kanuna mı bağlıyız aynı zamanda çırak olarak mı geçiyoruz? Teşekkür ederim iyi çalışmalar dilerim
Çalışma bakanı bi konuşmasında çırakları ayırıyoruz dedi onlara ayrı bi çalışma var dedi. Bu durumda staj ve çıraklık yasası çıkarsa 4 ay 9 gün eksiğim var EYT ye girmem için sizce neler olabilir durumum hakkında? Teşekkürler
Stajer mi yoksa çırakmı olduğumu nasıl anlayabilirim. Teşekkürler
Merhaba, sizi işyerine gönderen kurum hangisidir?
Selamun aleyküm hocam 99 yılında haziran ayında lise 2 yaz stajı yaptım 20 gunluk eger cırak kanunu cıkarsa ben ondan fsydsnabılırmoyım eyt den emekli olabılrmıyımhocam cok tesekkur ederim
Merhaba, kanun çıkarsa nasıl çıkacağına bağlı olur ve şu aşamada cevap vermem mümkün olmaz Abdullah bey.
Merhaba, iş yerlerinde çiraklar mi daha değerlidir yoksa stajyerlermi?
Merhaba, bu sorunun tek bir cevabı olmaz Yunus bey. Değerli olan unvanlar değil, insanlar olmalıdır.
Biz çıraklar her hafta da 2 gün 16 saat çalıştırılıyoruz ve maaşa yatmıyor alacak izin olarak görülüyor ve hasta olduğumuzda rapor aldığımız içim ceza alıyoruz bu arada teşekkürler
Merhaba. Bu durumu, bağlı olduğunuz okul ya da kurum yetkililerine bildirdiniz mi?
Bildirdiğimizde bizden büyük amir onlara başka bi konuyu söyliyim yine devam ettiriyor ve bizi yalancı durumuna düşürüyor
Bu durumda İş Kanunu bakımından yapılacak bir şey yoktur. Çünkü çıraklar İş Kanununa tabi değildir. Sorunu bir şekilde üst mercilere aktararak çözmekten başka yolunuz yok.
Iyi günler ben iş yerinde 3 sene boyunca zorunlu ciraklığa gittim okulumu bu sene bitirdim ve 10.10.2018 de sigorta başlangıcımı yaptılar işe girdi çıktı yaptılar benim okuduğum 3 sene boşuna mi gitti ben 2020 de askere gidecem ozman alacam tazminatta sigortalı olduğum 2 sene üzerinden mi para verilecek ciraklikta okuduğum 3 senenin parasını alamiycak miyim teşekkür ederim
Merhaba. Zorunlu çıraklık dönemleri, çalışan bakımından İş Kanunu kapsamında kabul edilmez. Bu nedenle, asıl kıdeminiz yeni başlamış demektir ve hesaplamalar bunun üzerinden yapılır.
iyi günler.
Bir örgün üniversite öğrencisi, okulu devam ederken, tam zamanlı ve sigortalı bir işte çalışmaya başlarsa, bulunduğu işkolundaki bir işçi sendikasına üye olabilir mi? öğrenci olması kanunen bir engel oluşturur mu? yoksa aynı zamanda işçi olduğu için üyeliğinde engel olmaz mı?
Cevabınız için şimdiden teşekkür ederim.
Merhaba. Sendikaya üye olma şartları 6356 sayıl Kanunun 17nci maddesinde belirlenmiştir. Buna göre, işçi sendikalarına üye olmada tek sınırlama yaşla ilgilidir. 15 yaşını doldurmamış kimseler sendika üyesi olamaz. Onun dışında, öğrencilik sendika üyeliği için bir engel değildir. Yine de, eğitim gördüğünüz okulun bu konuda özel düzenlemeleri varsa, bilemem. Bu bile üye olmanıza engel olmaz; ancak başınızı ağrıtabilir. Okulunuzdan da bu konuda bilgi almanızı öneririm.