Askerlik borçlanması nedir ve nasıl yapılır?

Sigortalılar iki temel nedenle, geriye dönük borçlanma yapmak ister. Bunlardan ilki, mümkünse sigorta başlangıcını geriye çekmek ve diğeri ise prim gün sayılarını artırmaktır. Erkek çalışanların bu kapsamda merak ettiği askerlik borçlanmasını sizin için tüm yönleriyle yazdık. Askerlik borçlanması ne kadar olur ve sigorta başlangıcı sayılır mı? İşe giriş tarihini nasıl etkiler?

Askerlik borçlanması

Askerlik borçlanması; erkek sigortalının askerlikte ya da yedek subay okulunda öğrenci olarak geçirdiği sürelere karşılık gelen primleri sonradan ödeyerek, geriye dönük sigorta primi ya da günü kazanması olarak tanımlanabilir. Böylece, duruma göre sigortalılık süresi öne çekilebildiği gibi, prim gün sayısında da artış sağlanmış olur.

Askerlik borçlanması için nasıl başvurulur?

Bunun için yapılması gereken; Sosyal Güvenlik Kurumuna bir dilekçe ile başvurup askerlik borçlanması yapmak istediğini belirtmekten ibarettir. SGK’ya verilecek olan borçlanma dilekçesinde, günlük kaç lira üzerinden borçlanmak istenildiği de belirtilecektir.

Borçlanma süreleri nasıl hesaplanır?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi askerliğini er olarak yapanlar, askerlik sürelerinin tamamı için; yedek subay olarak yapanlar ise, yedek subay okulunda öğrenci oldukları dönem için borçlanma yapabilmektedir. Dolayısıyla er olarak askerlik yapanlar için sürelerin hesabı basittir. Yedek subay olarak askerlik yapanlar için ise durumu bir örnekle açıklayalım.

Sigortalının askerlik hizmet süresinin başlangıcı 31/03/2003 olsun. Bu sigortalı yedek subay okuluna 12/04/2003’te başlasın ve asteğmenliğe başlangıcı da 30/06/2003 olsun. Aynı kişi 29/02/2004 tarihinde teğmenliğe terfi etmiş ve 31/03/2004 tarihinde de terhis olmuş olsun.

Bu durumda yukarıdaki sigortalının, sadece yedek subay okulunda geçen süreleri için yani 12/04/2003 ve 30/06/2003 tarihleri arasındaki günler için borçlanması mümkündür. Diğer süreleri borçlanması ise mümkün değildir.

Askerlik borçlanması ne kadar?

Geriye dönük bir prim borçlanması söz konusu olduğuna göre, elbette yatırılması gereken bir para da söz konusu olacaktır. Bilindiği üzere ülkemizde asgari ücret uygulaması olduğu gibi, bir de sigorta prim tavanı uygulaması vardır.

Örneğin 2023 yılı için brüt asgari ücret 10.008,00 TL ve sigorta prim tavanı ise bunun 7,5 katı olan 75.060,00 TL’dir. İşte askerlik borçlanması yapacak olan sigortalı, bu iki rakam arasında dilediği bir miktarı kendisi belirleyebilir ve bunun üzerinden ödeme yapabilir. Peki her bir gün için ne kadar ödemesi gerekir?

Bunun hesabı da oldukça kolaydır. Örneğin 10.008,00 TL üzerinden yani asgari tutarda borçlanmak isteyen bir sigortalı; bu rakamın günlük tutarının %32’si kadar borçlanacaktır. 10.008,00’i 30’a bölerek bir günlük tutarı buluruz: 333,60 TL. İşte bu rakamın %32’si olan 106,75 TL işçinin her bir gün için ödemesi gereken prim tutarı olacaktır.

Borçlanmayı tavandan yani 75.060,00 TL üzerinden yapmayı düşünen bir sigortalı ise, borçlandığı her bir gün için 800,63 TL ödemek zorunda kalacaktır.

Askerlik borçlanması ne kadar sürede ödenmelidir?

Sigortalının, SGK’ya verdiği dilekçede, günlük kaç lira üzerinden borçlanmak istediğini belirteceğini yukarıda yazmıştık. İşte sigortalının borçlanma talebi SGK tarafından uygun görülürse, hesaplanan borç tutarı işçiye posta yoluyla tebliğ edilmektedir.

Bu tebliğin alındığı tarihten itibaren de 1 ay içinde borcun tamamının ödenmesi gerekir. Borcun tamamı ya da bir kısmı süresinde ödenmezse; ilgilinin en baştan bir daha başvuru yaparak süreci yenilemesi gerekmektedir.

Askerlik borçlanması sigorta başlangıcını geriye çeker mi?

Bu sorunun cevabı hem evet hem hayırdır. Önce olumsuz cevaptan başlayalım. Eğer askerlik tarihiniz, ilk sigortalılık tarihinizden sonraysa, borçlanma; sigorta başlangıcınızı geriye çekmez. Örneğin ilk sigortalılık tarihiniz 25/04/1997 ve askerlik tarihiniz 05/04/1999-30/12/2000 tarihleri arasındaysa, ne yazık ki borçlanma yapmak, sigorta başlangıcınızı 25/04/1997 tarihinden geriye çekmemektedir.

Ancak askerlik yaptığınız dönem, ilk sigortalılık tarihinizden önceyse; bu durumda borçlanma, sigorta başlangıcınızı geriye çekmektedir. Yukarıdaki örnekte ilk defa 25/04/1997 tarihinde sigortalı olan kişi, askerliğini de örneğin 06/05/1993-11/11/1994 tarihleri arasında yapmış olsaydı, borçlanma sonucunda ilk sigortalılık tarihi, borçlandığı gün kadar geriye çekilecekti.

Burada bir ayrıntıyı vurgulamak gerekir. Askerlik borçlanmasının sigortalılık başlangıcını geriye çekmesinde, askere gidilen ilk tarih esas alınmaz. Yine yukarıdaki örnekte kişinin ilk sigorta başlangıcı 06/05/1993 tarihine çekilmeyecektir. Bu sigortalı örneğin 500 gün borçlanmışsa, 25/04/1997 tarihinden geriye doğru 500 gün sayılacak ve ilk sigorta girişi bu tarih kabul edilecektir.

SONUÇ

Yukarıda yazılanları kısaca şöyle özetleyebiliriz:

• Askerlik borçlanması yapmak isteyen sigortalı, SGK’ya yazılı olarak başvurur.
• 2023 yılı için en az 106,76 ve en çok da 800,70 TL olmak üzere; her gün için kaç lira borçlanmak istediğini de belirtir. (Bu rakamı işçi serbestçe belirleyebilir.)
• İşçinin toplam borç tutarı SGK tarafından hesaplanır ve işçiye PTT ile tebliğ edilir.
• Tebliğ alan işçi, tahakkuk ettirilen borcu 1 ay içinde öder.
• Sigortalının askerlik tarihi, ilk sigortalılık tarihinden SONRA ise; ödenen gün sayısı kadar primde artış olur.
• Sigortalının askerlik tarihi, ilk sigortalılık tarihinden ÖNCE ise; hem ödenen gün sayısı kadar primde artış olur hem de işçinin ilk sigortalılık tarihi, ödenen prim gün sayısı kadar geriye çekilir.

Gördüğünüz üzere; emeklilik için prim gün sayısında sorun yaşayan ya da ilk sigortalılık tarihini öne çekerek daha çabuk emekli olmak isteyenler için, askerlik borçlanması önemli bir fırsattır. Askerlik borçlanması dilekçe örneğini burayı tıklayarak görüntüleyebilir ve indirebilirsiniz.

Diğer borçlanmalar hakkında genel bilgi almak için şu yazıma göz atabilirsiniz: Geriye dönük sigorta nasıl kazanılır? SSK borçlanması nasıl yapılır?

Askerlik borçlanması ile ilgili sık sorulan sorular: