Refakat izni, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun öngördüğü mazeret izni türlerinden biridir. Niteliği itibariyle genelde acil bir şekilde ortaya çıkan refakat ihtiyacı, düzenlenecek bir hekim raporuyla belgelendiğinde bu izin kullanılabilir. Peki, ama refakat izni parça parça kullanılabilir mi?
Refakat izninin parçalı kullanılması
Refakat izni dahil olmak ve neredeyse her izin türü için geçerli olmak üzere; memur iznini bazen tek seferde ve bazen de parçalı kullanmak isteyebilir. O anki ihtiyaca göre memurun talebi değişecektir. Ancak bir izni parçalı ya da tamamını birden kullanmak 657 sayılı Kanun’la getirilen kurallara bağlıdır.
Refakat izni
Memur ve sözleşmeli personel için refakat iznini detaylı olarak şurada izah etmiştim: https://mustafabaysal.com/memur-sozlesmeli-personel-refakat-izni/
Oradan da görüleceği gibi refakat iznine dair temel kurallar şu şekildedir:
- Memurun annesi, babası, kardeşi, eşi ya da çocuğu hastalanmalı ya da kaza geçirmelidir.
- Memur refakat etmediği takdirde bunların hayatının tehlikeye gireceği bir raporla tespit edilmelidir.
- Bu durumdaki memura 3 aya kadar refakat izni verilir.
- Gerekiyorsa, 3 ayın sonda 3 ay daha refakat izni verilir.
- Sözleşmeli personel de aynı şartlarda ve aynı yakınları için refakat izni hakkına sahip olup bunlarda 3 ay sınırlaması da bulunmaz ve doktor ne kadar süre uygun görürse, sözleşmeli personele o kadar süre boyunca refakat izni verilir; fakat bu defa da süre bitiminde uzatma hakkı olmaz.
Refakat izni parça parça kullanılır mı?
Memurlar için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 105’inci maddesinde “üç aya kadar izin” ibaresi bulunurken, sözleşmeli personel için Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın 9’uncu maddesinde ise “üç ayı geçmeyecek şekilde” ibaresi yer almaktadır.
Bu iki ifadeden de anlaşılması gereken, refakat izninin tek seferde kullanılması gerektiği olmalıdır. Aksi olsaydı kanun koyucu, parçalı kullanılabileceğine dair ifadeleri ilgili maddelerde kullanmış olurdu.
Nitekim mülga Devlet Personel Başkanlığı da bir görüşünde, refakat izninin parçalı kullanılmayacağını belirtmiştir:
“… Devlet memurlarına 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 105 inci maddesinin son fıkrasına göre refakat izninin üç aya kadar verileceği, gerekli görülmesi hâlinde üç aylık sürenin aynı koşullarda bir katına kadar uzatılacağı mütalaa edilmekte olup, söz konusu iznin haftada bir gün veya ayda dört gün gibi parça parça kullanılması mümkün bulunmamaktadır…”(03/11/2011 tarih ve 202237 sayı)
Aynı Devlet Personel Başkanlığı’nın refakat izninin parçalı kullanılması ile ilgili başka bir görüşü daha vardır ve bu defa DPB refakat izninin parçalı kullandırılabileceğini ifade etmektedir:
“… Sağlık kurulu raporuna dayalı olarak ve söz konusu raporda Kanunda öngörülen şartların bulunması halinde, her defasında yeni bir rapor alınması koşuluyla refakat izninin azami süre dahilinde kısım kısım kullandırılabileceği… Sağlık kurulu raporuna dayalı olarak aynı hastalık veya kazaya bağlı olarak memuriyet süresi içinde azami 6 ay refakat izni verilebileceği… Söz konusu hükümde yer alan koşulların gerçekleşmesi halinde farklı bir hastalık veya kazaya bağlı olarak yeniden refakat izni kullandırılabileceği…”
SONUÇ
Refakat izninin parçalı kullanılması bir görüşe göre mümkün değildir ve tek seferde kullandırılması gerekir ve fakat bir görüşe göre ise mümkündür.
Refakat izninin tek seferde kullanılabileceği görüşüne göre örneğin doktor raporunda, memurun yakınına refakat etmesi gereken süre 2 ay olarak belirlense; bu refakat izni 2 ay sürecek ve sona erecektir. Bu 2 ayın sonunda doktor bir rapor daha vererek refakat iznini 3 aya kadar yine uzatma hakkına sahip olacaktır. Burada da ikinci dönem için doktor 1 ayı uygun görse, 1 ayın sonunda refakat izni sona erecektir. Uç bir örnek olarak; doktor refakat için 7 günü uygun görse ve memur bu 7 günü kullansa, 3 aylık refakat iznini kullanmış gibi muamele görecektir.
Refakat izninin parça parça kullanılabileceği görüşüne göre ise; doktor raporu ile sabit olduğu müddetçe refakat izninin parçalı kullandırılabileceği düşünülmektedir. Ancak buradaki parçalı rapor günlerinin toplamı 6 ayı aşamayacaktır. Örneğin babası rahatsızlanan bir memur ilk raporundan itibaren, toplamda 180 güne kadar parçalı raporlara alarak refakat iznini kullanabilecektir.
Benim şahsi kanaatim, refakat izninin parçalı kullanılabilmesinden yana olup bunun daha hakkaniyetli olduğunu kanaatindeyim.
Konu ile ilgili sık sorulan sorular:
Refakat izni en az kaç gün?
Refakat izni en az 1 gün ve en çok da 3 ay olabilir.
Refakat izni maaştan kesilir mi?
Hayır, refakat izni süresince personelin maaşı ödenmeye devam edilir.
