Tek taraflı fesih, adından da anlaşılacağı üzere; taraflardan birisinin iş sözleşmesini tek taraflı olarak sona erdirmesidir. İş Kanunu bakımından önemli sonuçlar doğuran bu durumun nedenlerini bilmek önem arz eder. Peki, ama işçinin tek taraflı fesih hakkı var mı?
İşçinin tek taraflı feshi
Yazının başlığının “tek taraflı fesih” olduğunu ve yazımda da bu kavramı sıkça kullanacağımı biliyorum; fakat İş Kanunu bakımından aslında tek taraflı fesih diye bir kavram yoktur.
Uygulamada tek taraflı fesih kavramı; işçinin ya da işverenin, karşı tarafla anlaşmaksızın ve derhal işi bırakması anlamında kullanılmaktadır ve aslında bunun İş Kanunu’ndaki gerçek karşılığı haklı fesihtir: https://mustafabaysal.com/derhal-fesih-nedir/
Tek taraflı fesih ne anlama gelir?
İş Kanunu’nda kullanılan kavram haklı fesih olsa da konunun anlaşılması için ben de bundan sonraki bölümlerde tek taraflı fesih kavramını kullanacağım.
Tek taraflı fesih; taraflardan birisinin iş akdini derhal sona erdirmesi anlamına gelir. O halde işçinin tek taraflı feshinin iki unsuru vardır:
- İşçinin iş sözleşmesini bizzat feshetmesi
- Bu feshin hemen sonuç doğurması
Dolayısıyla böyle bir fesih söz konusu olduğunda iş sözleşmesi hemen sona ereceği gibi işverenin bir onayı ya da rızası da aranmayacaktır.
Ayrıca işçinin ihbar sürelerini çalışması ve dolayısıyla ihbar tazminatı ödemesi de söz konusu olmaz: İhbar süreleri kaç haftadır?
İşçinin tek taraflı fesih sebepleri
İşçinin tek taraflı fesih sebepleri, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24/II maddesinde yer alan haklı fesih sebepleridir: https://mustafabaysal.com/9-maddede-iscinin-hakli-nedenle-fesih-sebepleri/
Yukarıda yazıda bulabileceğiniz bu sebeplerin varlığı halinde, bu sebebin işçi tarafından öğrenilmesinden itibaren 6 iş günü içinde kullanılması gerekir; aksi takdirde haklı fesih gerekçesi ortadan kalkar: https://mustafabaysal.com/hakli-nedenle-fesihte-6-is-gunluk-surenin-onemi/
İşçi nasıl tek taraflı fesih yapar?
Burada işçi her şeyden önce İş Kanunu’nun 24/II maddesinde yer alan sebeplerden birisinin var olduğundan emin olmalıdır.
Ardından işçi bir ihtarname hazırlar ve bu ihtarnamede hangi gerekçeyle haklı fesih yaptığını izah ederek haklı fesih beyanını işverene noter ya da PTT kanalıyla gönderir.
İşçinin bu ihtarnameyi işverene yollamasından itibaren artık işe gitmesi gerekmez; çünkü işçi iş sözleşmesini 24/II kapsamında sona erdirdiğini beyan etmiş ve bunu da işverene göndermiştir.
İhtarnameyi alan işverenin işçinin taleplerini kabul etmesine ya da etmemesine göre, işçi arabulucu yoluna ve uzlaşma olmazsa da mahkemeye giderek hakkını arar.
SONUÇ
İşçinin tek taraflı feshi esas olarak, işçinin tek başına ve haklı bir nedene dayanarak iş sözleşmesini DERHAL sona erdirmesini ifade eder.
Tek taraflı fesih yapan işçi fesih gerekçelerinde haklıysa ve işçinin kıdemi en az bir yıl ise, işverenin bu işçiye kıdem tazminatını ödemesi gerekir. Bu işçi aynı zamanda işsizlik maaşı da almalıdır.
Ancak işveren işçisinin tek taraflı feshini haklı görmeyebilir ve ödeme yapmayabilir. Bu durumda işçinin hukuki yollara başvurarak hakkını aramaktan başka çaresi olmaz.
