İş Kanununun özel hükümler getirdiği genel tatil günleri, hem dinlenme hem de ücret bakımından kendine özgü hükümler içerir. Bütün bunları birçok yazımızda açıkladık. Peki ama genel tatil günü ne demek ve genel tatil günleri hangileri?
Ulusal bayram ve genel tatil
İş Kanununun kullandığı ibare tam olarak bu şekildedir: Ulusal bayram ve genel tatil günü. Uygulamada bu kavram kısaltılır ve UBGT olarak da adlandırılır.
UBGT kavramı İş Kanununda yerini 47nci maddede bulmuştur. Buradaki hükme göre; işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücret ödenmesi gerekir.
Genel tatil ücreti
Yukarıda kanun maddesinde yazılı husus kafa karıştırıcı gibi görünse de çok basit iki hükmü ihtiva eder:
- İşçi UBGT gününde çalışmazsa bile, 1 günlük ücrete hak kazanır.
- İşçi UBGT gününde çalışırsa, ayrıca 1 günlük daha olmak üzere toplam 2 günlük ücrete hak kazanır.
İşte işçinin UBGT gününde çalıştığında hak ettiği o 1 günlük ekstra ücrete genel tatil ücreti denir. Genel tatil ücretini daha önce açıklamıştık:
https://mustafabaysal.com/genel-tatil-ucreti-nasil-hesaplanir/
UBGT çalışmasıyla ilgili genel bilgiler
Çok detaylı bir konu olan UBGT çalışması konusunda sitemizde onlarca yazı yayımladık. Genel bilgileri şu şekilde özetleyebiliriz:
- Genel tatil ücretinde zamanaşımı 5 yıldır: https://mustafabaysal.com/ulusal-bayram-ve-genel-tatil-ucretlerinde-zamanasimi-kac-yil/
- Resmi tatilde çalışan işçiye ücret yerine izin olmaz: https://mustafabaysal.com/bayram-gunu-calisan-isciye-ucret-yerine-izin-verilebilir-mi/
- Resmi tatilde işçi çalıştırmak yasak değildir: https://mustafabaysal.com/resmi-tatillerde-calisma-yasak-mi/
- Arefe günü çalışan işçiye de genel tatil ücreti ödenir: https://mustafabaysal.com/arefe-gunu-mesai-ucreti/
UBGT günleri hangi günler?
Bu sorunun cevabını bulmak için 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Hakkında Kanuna bakmamız gerekir.
Bu kanunun 1 ve 2nci maddelerinde UBGT günleri tek tek sayılmıştır ve şunlardan ibarettir:
- 1 Ocak yılbaşı
- 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
- 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü
- 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı
- 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü
- 30 Ağustos Zafer Bayramı
- 28 Ekim saat 13:00’ten itibaren 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı
- 3,5 gün Ramazan Bayramı
- 4,5 gün Kurban Bayramı
Yılda kaç gün resmî tatil var?
İşte yukarıda yazılı ulusal bayram ve genel tatil günlerini topladığımızda, bir yıl içindeki resmî tatil gün sayımızı bulabiliriz.
2016 Ekim tarihine kadar toplam 14,5 gün UBGT günümüz var idiyse de; 15 temmuzun da bunların için eklenmesiyle, an itibariyle yılda 15,5 gün resmi tatilimiz bulunmaktadır.
SONUÇ
Bir yılda 15,5 gün ulusal bayram ve genel tatil günümüz vardır. Bu günlerin temel özelliği; işçinin çalışmasa bile ücrete hak kazanacak olmasıdır.
Ancak onayı alınan işçi UBGT günlerinde çalıştırılabilir; bunun karşılığında ona bir günlük ücret daha ödenmesi gerekir.
UBGT günleri tarihsel olarak baktığımızda sabit değildir ve sürekli artmaktadır. İlgili kanun 1981 yılında çıktıktan sonra eklemeler yapılmış; örneğin 1983 yılında 23 Nisan, 2009 yılında 1 Mayıs ve 2016 yılında da 15 Temmuz eklenmiştir.
Dolayısıyla UBGT günlerinin hangileri olduğunu merak edenlere tavsiyem, doğrudan 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Hakkında Kanuna göz atmaları ve böylece mevcut bir eklemeyi/düzenlemeyi gözden kaçırmamalarıdır.