Fazla çalışma ücreti dahil iş sözleşmeleri
Kural olarak işçinin haftada 45 saatin üzerinde yaptığı çalışmaların ücretinin işçiye ayrıca fazla çalışma ücreti olarak ödenmesi gerekir. Bu, kanunun emredici bir hükmü olup aksi iddia edilemez. Ancak uygulamada bazı iş sözleşmelerinde, ücrete fazla mesailerin de dahil olduğuna dair hükümlerin yer aldığını görüyoruz. Bu tür hükümler geçerli kabul edilir mi?
Fazla mesai ücreti
İş Kanununa göre işçinin hafta 45 saati doldurduktan sonra yaptığı her çalışma fazla çalışma olarak kabul edilecektir. Fazla çalışma yapan işçiye, yapmış olduğu her bir saatlik fazla mesaisine karşılık saatlik ücretinin bir buçuk katının ödenmesi gerekir. İşçiye fazla mesai ücreti ödeme yerine serbest zaman ya da denkleştirme uygulamaları yapılabilmekle birlikte, bunlar şu an için konumuz dışındadır.
Fazla mesai dahil iş sözleşmesi nasıl olur?
İş sözleşmelerine koyulan bir hükümle, işçinin aldığı aylık ücrete fazla çalışma ücretlerinin de dahil olduğu ifade edilir. Bu kapsamda, işçinin ücreti emsali işçilerin ücretine göre fazla belirlenir ve işçiye yapacağı fazla çalışmalara karşılık mesai ücretlerinin peşinen ödendiği kabul edilir. İlk bakışta işçinin aleyhine olan böyle bir uygulama Yargıtay’a göre mümkündür; ancak belirli şartları ihtiva etmesi gerekir.
Yargıtay, fazla mesai dahil iş sözleşmeleri için ne diyor?
Bu tip bir iş sözleşmesinin kural olarak uygulanabilir olduğunu kabul eden Yargıtay, aynı zamanda bazı kriterleri de ortaya koymuştur. Buna göre;
- İş sözleşmelerinde fazla çalışmanın aylık maaşa dahil olduğuna yönelik hükümler, yıllık 270 saat fazla çalışma için geçerlidir.
- İşçinin bir yılda yaptığı fazla çalışma süresi 270 saati aştığında, sözleşmedeki hüküm dikkate alınmaz ve 270 saatin üzerindeki fazla mesailer işçiye ayrıca ödenir.
- İşçinin ücreti, fazla çalışma ücretini de peşinen içerdiğine göre buna uygun bir miktarda belirlenmiş olmalıdır.
Fazla çalışma ücreti peşin olarak ödenebilir
Yukarıdaki Yargıtay kriterlerinden de görüleceği üzere, işçinin ücretinin içinde peşin olarak fazla mesai ücretlerinin belirlenmesi mümkündür. Ancak böyle bir durumda belirlenen maaş, buna uygun bir maaş olmalıdır. Aynı zamanda işçinin yıllık fazla çalışma süresinin 270 saati aşması durumunda, bu sürenin üzerindeki fazla çalışmaları da ayrıca ödenmelidir. Benzer şekilde; işçinin günlük 11 saatten çok çalışması, gece 7,5 saatten çok çalışması gibi nedenlerle hak edilen fazla mesailer de ayrıca ödenmelidir.
SONUÇ
İş sözleşmesinin, fazla mesai ücreti dahil olarak yapılması mümkündür. Ancak böyle bir durumda işçinin maaşının da aynı şekilde, buna uygun bir tutar olarak belirlenmesi gerekir. Bu tip iş sözleşmelerinde fazla mesai ücretinin maaşa dahil olması, yıllık 270 saat faza çalışma süresi için geçerlidir. Bu sürenin aşılması durumunda fazla çalışma ücretlerinin işçiye ayrıca ödenmesi gerekir.
Ben bir şirket çalışıyorum haftalık 45 saat çalışıyoruz 1gun iş çalışmadığım dan dolayı hafta lik 45saati doldurmadigimdan cumartesi günü mesajı geldiğinde o 45saat tamamlamış mı oluyorum yoksa mesayi alıyım
Merhaba Ercan bey, 7 günlük zaman dilimi sonunda çalışma süreniz kaç saat oluyor? 45 saat ve altındaysa, fazla mesai gündeme gelmeyecektir.
Merhabalar.. 696 khk ile kadroya gecen, haftaici 08.00-17.00, haftasonu ctesi pazar tatil yapiyor seklinde calisan bir isci 2021 yili icin 19 nisan ptesi, 20 nisan sali, 21 nisan carsamba, 22 nisan persembe yillik izin kullanmis, 23 nisanda calistigi kamu kurumu tatil oldugundan yillik izin kullanmaksizin izin yapmis ve haftasonu 24 nisan ctesi, 25 nisan pazar 08.00-17.00 arasi 9’ar saat mesaiye gelmistir.. Kisiye odenmesi gereken fazla mesai ya da tatil gunu odemesi ne sekilde yapilmalidir.. Tesekkur eder, iyi calismalar dilerim..
Merhaba, bu kişiye fazla mesai ücreti ödenmesi gerekmez; çünkü haftalık çalışma süresi 45 saati geçmemiştir. Ancak hafta tatili hesabında hem yıllık izin hem de genel tatil günleri çalışılmış gibi kabul edileceği için, hafta tatili çalışması karşılığında ayrıca hafta tatili ücreti ödenmesi gerekir.
Merhabalar zeynep hanım ben sıkayetımı yazmıstım sızde saolun cvplamıssınız ama ben 6 yıldır sadece maas alıyorum dedıgım gıbı fabrıka personelı haftada 1.5 gun tatıl yaparken bız 15 gunde bır pazar gunu tatıl yapıyoruz ve 4 cumartesı 2 pazar ayda calişiyoruz ve agi dahil maasın ıcınde dıolar ve fazla calişmalarımız verılmıyor ve benım supem ıse gırerken evrakların arasında fazla mesaı yapabılırım evrakını ımzalatmıs olmaları ben oyle bıseye ımza attıgımı hatırlamıyorum nıtekım atmıs dahı olsam ben aylık nekadar fazla calişmiş oluyorum ıs saatı sabah 8.15 aksam 5 paydos aylık ne kadar fazla calişmiş oluyorum onu merak edıyorum ve ısyerınde neyı gerekce gosterıp mesaılerım odenmesse cıkıs alabılırım nıtekım fazla calişma yapabilirim evrakına ımza atmıs dahi olsam bodroda fazla mesaı bolumu bos gozukuyo ve bıze bısey odenmıyo maskemeye versem kazanırmıyım davayı. Onu ogrenmek ıstıyorum saolun hersey ıcın
Dediğimiz gibi, fazla mesai onayı vermiş olmanız bir şey değiştirmez. Böyle bir onay verseniz de, fazla mesai ücretinizin ödenmesi gerekir. Ya da hafta tatili kullandırılması şarttır. Haftalık 45 saatin üzerinde çalışma yapıyorsanız, fazla mesai yapıyorsunuz demektir.
Merhabalar ben ozel bı sektorde 6 yıldır calışıyorum 15 gunde bır ıstırat yapıyorum bu kurl sadece santıyeye cıkanlar ıcın gecerlı fabrıkada calışanlar cumartesı 1 den sonra paydos edıp gıdıyorlar haftada 1.5 gun tatil yapıyolar bız ıse cumartesılerı ful calışıyoruz ve ayda 4 cumrtesı 2 pazar calışiyoruz fazla mesaılerımız verılmıyo bız ıse gırerken fazla mesaı yapacam dıye bıseye ımza attıgımızı hatırlamıyorum nıtekım evrakların arasında ımzalatmıs olsalar bu fazla calişma ıcın heeyıl ıscının rızası alınırmı yoksa sureklı ısten ayrılana kadar gecerlı olurmu o sozleşme ben bunu merak edıyorum bıde bu fazla mesaıler bodrolara ıslenmesı gerekırmı ben bunu meeak edıyorum saygılar
Merhaba. İşçi hangi evraka imza atmış olursa olsun, hafta tatili verilmeden çalıştırılamaz. Yani ayda 2 gün hafta tatili tamamen yanlış bir uygulamadır. Fazla mesai yapıyorsanız ve ödeme alıyorsanız, bunların elbette bordroda görünmesi gerekir.
özel sektörde 3.5 yıl süredir çalışmaktayım.geçtiğimiz ay içinde ssk tarafından bir denetleme yapıldı.denetleme sonucu çalışma arkadaşlarımdan ve benden saklanıyor duyduğuma göre geriye dönük olarak fazla çalışma saatinden dolayı işveren bir ceza yemiş ve fazla mesaiden doğan ücretlern banka hesaplarına yatması gerekiyormuş denetleme sonucunu nasıl öğrenebiliriz.teşekkürler
Bülent bey, bunu öğrenmeniz mümkün değildir.