Alt işveren bünyesinde kamu kurumlarında çalışan işçilerin en büyük sıkıntılarından biri de kıdem tazminatıydı. Kıdem tazminatıydı dedim, çünkü bu sorun 11 Eylül 2014 tarihi itibariyle ortadan kalktı ve artık taşeron işçisinin tazminatını devlet ödeyecek. “Bu ne demek?” dediğinizi duyar gibiyim. Gelin, bu sorunun cevabını vermeden önce eski uygulamaya bir bakalım.
Kıdem tazminatı hakkı
Kıdem tazminatı, mülga 1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesinde yerini bulan ve belirli koşullarda işten ayrılmış işçilere, işyerinde çalışmış oldukları her yıl için belirli bir miktar ücret ödenmesini öngören bir haktır. İşçinin bunu hangi koşullarda hak edeceğini ve ücretinin nasıl hesaplanacağını ise daha önce açıklamıştık:
mustafabaysal.com/kidem-tazminati-alabilir-miyim
mustafabaysal.com/kidem-tazminati-hesaplamasi-ornegi
Taşeron işçisinin kıdem tazminatı
Bu güne kadar yaşanan temel sorun ise bu tazminatı kimin ödeyeceğine ilişkindi. Bildiğiniz üzere, kamu kurumları bazı işlerini alt işverenlere (bundan böyle taşeron diye anılacaktır) veriyorlardı. İhale ile verilen bu işler sık sık el değiştiriyor, bir kamu kurumunda yıllarca örneğin temizlik elemanı ya da güvenlik görevlisi olarak taşeron bünyesinde çalışan bir işçi, bu sürenin sonunda birden fazla şirketle çalışmak durumunda kalıyordu.
Alt işveren tazminatından kim sorumlu?
İşçi, kıdem tazminatını hak edecek şekilde işten ayrıldığında çalıştığı yıllar boyunca hak ettiği kıdem tazminatını en son çalıştığı şirketten talep ediyor, bu şirket ise doğal olarak bu tutarın tamamını ödemek istemiyordu. İş Kanunu gereğince de kamu kurumunun ödemesi imkanı bulunmadığından, kıdem tazminatları muhakkak davalık oluyordu. Bu davalar sonununda da yerleşik Yargıtay içtihatlarından da açıkça görüleceği üzere kıdem tazminatından asıl işveren olan kamu kurumu ile son alt işveren olan taşeron firma birlikte sorumlu tutuluyor, işçi de mahkeme sonunda dilediğinden kıdem tazminatını istiyordu. Bu noktada işçilerin tercihi, şüphesiz kamu kurumu oluyordu.
Yani, bütün bu karmaşık, uzun ve ekstra masraflı süreç sonunda işçi yıpranıyor, taşeron şirket yıpranıyor ve sonuçta kıdem tazminatını yine kamu kurumu ödüyordu. Kamu kurumu çoğu zaman da ödediği bu kıdem tazminatları hususunda taşeronlara ilgili dönemler için rücu ettiğinde ödediği tazminatları tahsil edemiyordu.
Taşeronun kıdem tazminatını artık devlet ödeyecek
İşte 11 Eylül 2014 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun ile bütün bu keşmekeşe ve yıpratıcı sürece son verildi. Bu torba kanunla birlikte, kamuda çalışan taşeron işçilerin kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü doğrudan kamu kurumlarına verildi.
Bu kanun değişikliğiyle ilgili beklenen yönetmelik ise geçtiğimiz günlerde 8 Şubat 2015 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik ile birlikte de kıdem tazminatının nasıl ödeneceği ve diğer hususlara ilişkin ayrıntılar belirlendi.
Taşeron işçi tazminatını nasıl alacak?
11.09.2014 tarihinden sonra (bu tarih dahil) kamu kurumundaki taşeron işinden kıdem tazminatını hak edecek şekilde ayrılan işçi ne yapacak? Bunları maddeler halinde sıralayalım:
1- İşten ayrıldığı taşeron şirketten iş sözleşmesinin hangi nedenle sona erdiğini gösteren bir belge alacak. Bu belgeyi alamazsa SGK kayıtlarında işverence gösterilen neden esas alınacak.
2- Kamu kurumuna İBAN numarasını da içerir bir dilekçe ve yukarıdaki belge ile başvuracak.
3- Kıdem tazminatı tutarı kamu kurumu tarafından işçinin hesabına yatırılacak.
İşçinin eskiden olduğu gibi, kıdem tazminatı almak için taşeron şirkete başvurmasına artık gerek yok. Bu kanun ve ilgili yönetmelikle kıdem tazminatını hesaplama, takip etme ve ödeme yükümlülüğü artık devlete ait. İşçilerin bundan böyle, kıdem tazminatını almak için mahkemelerde senelerce uğraşmasına gerek yok. Aynı şekilde kamu kurumları da eninde sonunda kendilerinin ödeyeceği tutarlar için bir de üzerine faiz ödemek zorunda kalmayacak.
Bununla ilgili yazdığımız yazıya aşağıdan ulaşabilirsiniz:
mustafabaysal.com/taseron-iscisi-kidem-tazminatini-devletten-nasil-alacak
İşçini farklı kurumlarda çalışması
İşçinin tüm çalışması aynı kamu kurumunda değilse ne olacak? Yıllar boyunca aynı taşeron firma bünyesinde farklı kamu kurumlarında çalışan işçi işten ayrıldığında kıdem tazminatını almak için en son çalıştığı kamu kurumuna başvuracak. Bu kamu kurumunca, işçinin çalıştığı diğer kamu kurumundaki süreleri de dikkate alınarak işçiye toplu olarak kıdem tazminatı ödenecek.
İşçinin özel sektörde de çalışması
İşçi yıllarca aynı taşeron şirket bünyesinde kamu kurumlarında çalıştıktan sonra aynı şirketle hiç ara vermeksizin özel sektör işyerinde de çalışmaya devam edebilir. Bu durumda ne olacak?
Örneğin 8 yıl boyunca ABC taşeron şirketi bünyesinde çeşitli kamu kurumlarına güvenlik görevlisi olarak çalışan işçi, 8 yılın sonunda özel sektörü işyeri olan DEF işyerinde şirketçe görevlendirilmiş olabilir. Bu işyerinde bir süre daha çalışan işçi, işten ayrıldığında daha önceki 8 yıllık çalışması için kıdem tazminatını en son çalıştığı kamu kurumundan dilekçeyle isteyebilecektir. Bunun tek şartı, işçinin iş sözleşmesinin özel sektör işyerinde kıdem tazminatı alabilecek şekilde sona ermiş olmasıdır. İşçinin kamu kurumundaki tazminat tutarı hesaplanırken, kamu kurumundan ayrıldığı tarihteki ücreti, asgari ücret artış tutarı oranında güncellenir. Yani işçinin kıdem tazminatına esas ücreti erimez, değer kaybetmez.
SONUÇ
Mevcut fiili durumun mevzuat hükmü haline getirilmesinden ibaret olan bu adımı olumlu bulduğumu söylemek isterim. Aynı torba kanunla taşeron işçilerine getirilen ücret, izin ve benzeri devlet garantilerini de İşçi Dünyası olarak bir başka yazıda ayrıca açıklayacağız.
2007 yılından bu yana ptt çalışıyorum.ptt kurum haksız yere bahaneler üreterek çalışanlarından para kesiyor.3 kişilik işi 1 kişiye yüklüyorlar sonrada vay efendim bu neden olmadı al sana şu kadar para cezası. Hakkımızı nerde arayabiliriz.kimden yardım isteyebiliriz. alın terimizi istiyoruz.
Ptt taşeron iş hukukunu bilen varmı.haklarimizi nerden öğrenebiliriz.adamlar mesai bittikten sonra yanı saat 5 ten sonra bizi gece saat 12 ye kadar çalıştırıyorlar.gitmesek kıyamet kopuyor. Güya mesai variyorlar.20 saatten sonrası yok.zaten vücutta kaldırmıyor.kimse çalışmak istemiyor.ama mecburiyetten çalışılıyor. bi kağıt imzalatiyorlar zorla.kendilerini kurtarmak için.kendi isteğimizle çalışıyormuşuz güya.bi kağıt daha imzalattılar ptt hakkında olumsuz konusmicakmisiz.hiç bir yerde şikayet etmicekmisiz.butun sartlati kabul ediyormuşuz.yakinda çalışandan biri cinnet geçirirse şaşırmayın.bi tane haber okumuştum.cinnet geçiren postacı amirini vurdu diye.emegimizin karşılığını istiyoruz.
Merhaba. PTT ya da başka bir kurum farketmeksizin, eğer 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında çalışılıyorsa, herkes aynı kurallara tabidir. Böyle durumlarda kurum içi şikayet yoluyla sonuç alınamıyorsa, Alo 170 aranarak İş Müfettişlerinin işyerinde teftiş yapması istenebilir. Düşük bir ihtimal de olsa, belki müfettişler bazı noksanlıkları düzeltebilirler.
14 eylül 2011 giriş hala çalişmaya devam ediyorum ptt de taşeron olarak çalışıyorum ve sürekli alt iş veren değişiyor 4500 gün pirim günüm var yıpranma payı alabilirmiyim yada çıkarsalar çalışmış oldugum sure tamam alabilirmiyim tşk
Merhabalar; 2015 -2018 mart sonuna kadar bir kamu kuruluşunda taşeron firma olarak iş yaptık. Geçişten dolayı iş bitti. Bu sürecte bu sözleşme için eksik kalan nakit teminatları yatırdık. 25 bin gibi. Ve iş bittikten sonra kurumdan sözleşmeye baglı paramızı talep ettigimizde gecemeyen 2 kişinin tazminatlarını ödedik deyip bir dilekçeyle konuyu kapattılar. Cimere yazdık yine aynı cevap aldık. Öncelikle işçinin birisi 2015 tarihinde işe girdi digeri bizim firmada farklı yıllarda calıştı.hani 2015 yılı sonrasını devlet ödüyordu bu kurum resmen paramızı vermemek için muhattap olmuyor bizimle.ayrıca gecmiş yıllardan bir alacağı varsada kurum ödemesi gerekmiyor mu? Yaptığımız iş sözleşmesi belli süreye aittir önceki yıllar için bu sözleşme için kesinlen paralar ne kadar usullü danışmak istedim. Yardımcı olursanız minnettar olucam. İzlememiz gereken yol nedir? Avukat tutmak zorundamıyız?
Merhaba. Senem hanım, konu iş hukukunu değil, şirketin kurumdan alacağını ilgilendiriyor. Haliyle bizim uzmanlık alanımız değil. Bir avukatla görüşmeniz en doğru yol olacaktır.
Öncelikle cvbınız için çok tşk ederim. Kamu kuruşuluşu ile aramızda hizmet alım sözleşmesi var bu sıradan bir alacak gibimi degerlendirilecek acaba? Sonucta 2 tarafta sözleşme şartlarına uymak zorunda o sözleşme için bir bedel veya teminat mektupları verildi ise iadesi mecburdur
firmamız 2015 yılında kamuda ihaleyle 1 kişilik bir iş aldı 1 yıl tamamlandığında sözleşmemiz bitti x kurumda çalışan personelin çıkışını verdik personel daha önce çalıştığı farklı firmalar ve farklı kurumlardaki kıdem tazminat ve ihbarın dava konusu yapmış ve davayı kazanmış
farklı kurum ve farklı firmalar olmasına rağmen o borçlardanda sorumlu tutuluyoruz firmamız itiraz etmesine rağmen haciz işlemi uygulanıyor bu konuda yardımcı olursanız sevinirim
Hocam merhabalar bir şirket de devlete ait çağrı merkezinde 3.5 yildir çalışmaktaydim ihale yi çalıştığım şirket değil farklı bir firma aldı kıdem tazminatı ödemesi yapmadılar ( yeni şirkette çalışmaya devam ediyorum) şimdi eski çalıştığım şirkete dava acsam kazanabilir miyim ? Bı kaç yerde tazminatın devlete ait olduğu yazıyor bu konu hakkında yardımcı olursanız sevinirim.
Enes bey, alt işveren olarak mı çalışıyorsunuz?
Evet
Eğer kamuda alt işveren işçisi olarak çalışıyorsanız, kıdem tazminatınızı ileride, gerekli şartları da sağlarsanız kamu kurumu ödeyecektir.
O zaman eski şirkete dava açmaya gerek yok anlaşılan
iyi günler. mustafa bey.ilçe hastanesinde taşeron firmada 01.05.2005 de işe başladım 21.08.2009 da askerlik sebebiyle işten ayrıldım .21.11.2010 de askerden geldim 3 ay boş kaldıktan sonra aynı ilçede başka bir kamu kurumunda başka unvanla başka taşeron firmaya 01.03.2011 de işe başladım .
soru 1 şimdi ben bu hastanede askerden önce çalışmış olduum kamu kurumundaki kıdem tazminatim yeni çalışmakta olduğum kamu kurumuna devredermi .
soru 2 Devretmez ise eski kamu kurumundan kıdem tazminatımı talep edebilirmiyim.
soru 3 2014 öncesi olduğu için mahkemeyemi başvurmam gerekir yoksa bizzat başvuru yapabillirmiyim .
Merhaba. Siz şu anda çalışmakta olduğunuz kurumdan kıdem tazminatınızı hak edecek şekilde ayrıldığınızda, bu kamu kurumu sizin diğer kurumlardaki çalışmalarınızı da dikkate alarak kıdem tazminatınızı ödeyecektir. Mahkemeye başvurmanıza gerek yok.
Merhaba başka bir yazınızda yine aynı konu hakkında yardımınızı istemiştim. Aslında konu tam da buydu. Eşim bir devlet hastanesinde 6 yıldan fazla taşeron işçi olarak çalıştı. Bu süre zarfında ihalelerle birçok şirket gelip geçti. Kendisi otomatik olarak bu şirketlerin çalışanı oluyordu. Temmuz 2014 yılında evlilik sebebiyle işten ayrıldı ve bunu sadece bir dilekçe ile şirkete belirtti. Bir ihbarname vs. göstermedi. O günden bugüne hiçbir işlem yapılmadı. Geçtiğimiz haftalarda SGK’yı arayarak işten çıkış sebebinin girilip girilmediğini kontrol ettik. Bize “Buraya Evlilik sebebiyle işten çıkma şeklinde girilmiş” denildi. Bu konuda size danıştığımızda evet alabilirsiniz demiştiniz. Buna karşılık tazminat için devlet hastanesiyle görüştük. Bize “Resmi Gazetede yayınlanan bir yasayla Eylül 2014 yılından önceki çıkışlarda ödeme yapılmadığını, istenirse dava açabileceğimizi” belirttiler. Konu hakkında nasıl ilerlememiz gerekir? Sizin sitenizde yayınladığınız “Kıdem Tazminatı Dilekçesi” ve SGK dökümümüz ile kamu hastanesine mi başvurmalıyız yoksa direkt dava mı açmalıyız? Davanın nasıl ilerlediği, ne kadar sürdüğü ve ne kadar masrafı olduğu hakkında hiçbir fikrimiz yok. Bu yüzden dava bizim için hep 2. planda oldu ancak gerekirse dava açacağız.
Merhaba. Evet, hastane doğru bilgi vermiş. Eğer işten çıkış 2014 Eylül’den önceyse dava açmaktan başka çareniz yok. Davayı kendiniz de açabilirsiniz. Ama bir avukata ihtiyacınız varsa, sizi iş davalarında tecrübeli bir avukata yönlendirebilirim. Ancak avukat İstanbul’da görev yapmakta.
Cevabınız için çok teşekkürler, gerçekten çok yardımcı oldunuz. Biz de İstanbul’da ikamet etmekteyiz ve bir avukata ihtiyacımız var. Lütfen bize bahsettiğiniz avukatın bilgilerini paylaşabilir misiniz? Teşekkürler,
Merhaba Zeynel abidin bey, sizden bahsettiğiniz avukatın iletişim bilgilerini almak isterim. Konuyla ilgili kısa sürede aksiyon almak istiyoruz.
Teşekkürler,
Merhaba Zeynel Abidin bey, yardımlarınız için çok teşekkür ederim. Konu hakkında son bir sorum olacak. Sizce bu gibi davaların tamamlanması ne kadar sürer ve ortalama ücreti nedir? Teşekkürler,
Altay bey süre vermek imkansız. Ama ortalama 1 senede çözümlenmesi gerekir. Ücreti ise avukata göre değişir. Bazı avukatlar başlangıçta para istemez ve kazanırsa yüzde alır. Buna göre değerlendirebilirsiniz.
Oturduğumuz site güvenlik hizmetini taşeron bir firmadan satın alıyor.
Işçinin işine son verildiğinde tazminat hakki ödemesini taşeron firmamı yoksa site yönetimimiz mi yapar?
Teşekkürler.
Merhaba. Sorumluluk taşeron firmadadır. Ancak bu firma ödeme yapmazsa, işçi davayı dilerse sizin aleyhinize de açabilir. Bu durumda siz ödeme yapmak zorunda kalsanız bile, taşeron firmaya rücu ederek ödediğiniz parayı geri alabilirsiniz.
Merhabalar kamu Kurum ve kuruluşları tarafından ödenen(Askerlik nedeniyle) kıdem tazminatları yüklenici firmadan rucü edilebilir mi?
Merhaba. Sadece askerlik değil, hangi nedenle olursa olsun kamu kurumunca ödenen kıdem tazminatının alt işverene rücu edilerek istenmesi gerekir.
Merhaba, 2005 ve 2012 yılları arasında eşim bir devlet hastanesinde taşeron firma adı altında tıbbi sekreter olarak çalıştı. 2012 yılında evlilik nedeniyle ayrıldı. 2017 yılında geçmişe yönelik kıdem tazminatı talebinde bulunabilir mi? Bulunabilirse nereye bulunabilir? Böyle bir hakkı varsa son çalıştığı brüt maaş üzerinden mi hesabı yapılır şuan emsal çalışanların brüt maaşları üzerinden mi? Eski maaşı üzerinden ise tefe tüfe gibi oranlar eklenir mi yada çıkış tarihi itibari ile faizi ile talep edebilir mi? Cevap veren olursa şimdiden saygıyla şükranlarımı sunuyorum.
Abdullah bey işten ayrılırken evlilik nedeniyle ayrılmışsa alabilir. Ama istifa ederek ve sebep göstermeksizin ya da başka bir nedenle işten ayrılmışsa alamaz. Diğer detayları ise bir avukata sormanızda fayda var.
Merhabalar,kolay gelsin.bir ilçede belediyede 5 yıldır taşeron işçi olarak çalışıyorum.her sene ihale yapılıyordu bu sene büyükşehir belediyesi adına çalışacaksınız dendi ve ihale yapılmadı.yani ilçe belediyesiyle 31.12.2016 itibarıyla bir bağımız kalmadı.büyükşehirle sözlesme imzalarsak tazminat hakkımız büyükşehir belediyesine mi devrolur.bir de bu tazminat hakkımızı almak için yeni şirkette yani büyükşehirde de en az 1 yıl çalışmamız gerekiyor mu.bizi isten atarlarsa ilçe belediyesindeki tazminatlarımızı kimden isteyeceğiz.
İlçe belediyesi ile büyükşehir belediyesi farklı asıl işverenlerdir. Ama çalışmaya devam edecekseniz, şu anda kimseden kıdem tazminatı talep edemezsiniz. Bir gün işten ayrılırsanız muhatabınız taşeron firma olacaktır. Tüm sürelerinizin kıdem tazminatını bu firmadan istersiniz. Ayrıca kamu kurumlarını da hasım olarak mahkemede gösterebilirsiniz.
kamu hastaneleri birligine baglı eğitim araştırma hastanesinde taşaron işçi olarak çalışmaktayım. bakmakla yükümlü oldugum anne ve babam rahatsız babam ın %95 raporuyla izin hakkım olabilecegimi ve erken işten cıkabilecegimi söyleyen oldu. bu konuda bilgilendirme yaparmısınız. .
Hayır, ne yazık ki İş Kanunu bakımından böyle bir izin ya da erken çıkma mümkün değildir. Ancak işveren takdir ederse bu hakkı verebilir.
üç yıldır farklı firmalarda çalışıyorum en son çalıştığım firmada bir buçuk yıldır çalışıyorum. evlenme durumu söz konusu olduğunda tazminat talep edebilir miyim. ve tazminatımı devlet mi ödeyecek şirket mi
Evlilik nedeniyle kıdem tazminatı alabilirsiniz. Bunu size en son çalıştığınız kamu kurumu ödeyecektir.
Bu yönetmelik kapsamında işçiye ödenen kıdem tazminatı için asıl işveren devlet kuırumunun alt işverene rücu hakkı kalktı mı? Yoksa bu sadece işçiyi korumaya yönelik olup iç ilişkide Borçlar Kanunu kapsamında rücu hakkı saklı kalmaya devam ediyor mu?
Rücu hakkının kalktığına dair açık bir hüküm bulunmadığına göre, genel hükümler çerçevesinde sorumluluk devam etmektedir. Kıdem tazminatını ödeyen kamu kurumu, alt işverene rücu etmekle mükelleftir. İşçinin korunmasına dair bir hüküm olduğu şeklindeki yorumunuza katılıyorum.
merhaba ben yaklaşık 3 yıldır kamu kurumunda taşeron işçi olarak çalışıyorum kendi isteğimle ayrılsam tazminat alabilrmiyim ve alabiliyorsam bunu kurummu yoksa şirketmi öder
Hayır alamazsınız. Bundan böyle kurum ödeyeceğinden, istifa eden bir taşeron işçisine tazminat ödemeyecektir.
İyi çalışmalar, yönetmelik öncesinde emekliliğe hak kazanan ve emekli statüsü ile birlikte hastanede aynı görevinde çalışmaya devam eden sağlık personeli hakkında kıdem tazminatını direk Sağlık Bakanlığı’ndan isteme hakkımız olmadığı, dava açmamız gerektiği yönünde bilgilendirildim. 2014 yılı ve sonrası emekli olanlar basit bir idari başvuru ile Sağlık Bakanlığı’ndan kıdem tazminatlarını alırken, (hem de şu ortamda) dava ile muhtemelen 2 yılı bulacak bir aşamaya girmeden önce başka bir yol var mıdır?
Evet, söylenenler doğrudur. Ne yazık ki, bu yönetmelikten önce işten ayrılan bir taşeron işçisinin dava açmaktan başka yolu bulunmamaktadır.
iyi çalışmalar ben firma alarak resmi kurumda 2 yıl personel çalıştırmaya dayalı ihale aldım 2011/2012 yılları daha sonra ihale bitmeden 2012 yılın 6.ayında işçinin birini kurum işten çıkarmamı istedi her nekadar dirensemde çıkışı verildi işçi hemen mahkemeye gitti davayı devam ederken benim işim bitti kuruma hiç borcum kalmadı vergi ssk maaş gibi SGK dan soğuk damgalı teminat iade aldım kuruma kesin teminat iadesini istedim bana işten ayrılan işçini davası devam ettiği için kesin teminatımı vermedi işçi tabiki davayı kazandı bende kurumu teminat mektubunu vermesi için dava açtım kıdem tazminatını rücü etmek istiyor mahkeme yeni işkanunundan yararlanamıyorum bana bu konuyla ilgili teminatı almam için Yargıtay kakarları lazım
Mehmet bey buna benzer bir Yargıtay kararından haberim yok ne yazık ki. Ama asıl işveren alt işveren ilişkisinin doğası gereği, işçi alacaklarını ödeyen asıl işverenin alt işverene rücu etmesi normal bir durumdur.