Asgari ücretli emekli maaşı, birçok kimsenin merak ettiği bir konudur. Bunun nedeni, ülkemizde asgari ücret seviyesinde maaş alan milyonlarca insanın olması ve bazılarının da daha yüksek maaş almasına rağmen, sigorta primlerinin asgari ücretten yatırılıyor olmasıdır.
Bu yazımda daha önce yapılmamış bir şey yapacağım ve gerçek örneklerle asgari ücretli işçinin emekli maaşını hesaplayacağım. Bakalım, asgari ücretli emekli maaşı ne kadar olacak?
Bunun için, kendi yapımım olan ve şu yazıda örnekle anlattığım emekli maaşı hesaplama robotunu kullanacağım: https://mustafabaysal.com/ne-kadar-emekli-maasi-alirim-4a-icin-emeklilik-maasi-hesaplama-ornegi/
Asgari ücretli emekli maaşı
Ortaya net bir asgari ücretli emekli maaşı olmak teknik olarak mümkün olmaz; çünkü birazdan izah edeceğim üzere, emekli maaşı hesabı üç farklı dönemde yapılır ve birçok hususa göre farklılık arz eder.
Yine de en net bilgiyi almak adına üç farklı örnek üzerinden çıkan maaş sonuçlarını paylaşacağım:
- 1990’den 2023’e kadar hiç boşluk vermeden asgari ücretle çalışmış kişi
- 1995’ten 2023’e kadar hiç boşluk vermeden asgari ücretle çalışmış kişi
- 2000’den 2023’e kadar hiç boşluk vermeden asgari ücretle çalışmış kişi
- 2000’den 23032’ye kadar hiç boşluk vermeden asgari ücretle çalışmış kişi
Yıllara göre asgari ücret
Örneğimizdeki kişinin sürekli asgari ücretle çalıştığını varsaydığımıza göre, bunun için aşağıdaki bağlantıda yer alan “yıllara göre asgari ücret” tablosundan faydalanacağız: Yıllara göre asgari ücret tutarları
İşçiler için emekli maaşı hesaplama yöntemi
Yazımın başında bağlantısını verdiğim makalemde emekli maaşının nasıl hesaplandığını tüm ayrıntılarıyla izah etmiştim. Konu o kadar detaylı ki, aynı hususlara tekrar değinmek istemiyorum.
Yalnızca şunu bilmeniz önem arz eder ki; 4/a emekli maaşı hesaplaması üç dönemde yapılır ve bunlar birleştirilerek nihai emekli maaşı bulunur:
- 31/12/1999 ve öncesi
- 01/01/2000-30/09/2008 arası
- 01/10/2008 ve sonrası
Bu üç dönem içinde bir kimsenin 1999 öncesinde ne kadar çok prim günü ve prim ödemesi varsa, maaşı da o ölçüde yüksek olacaktır. Bunun nedeni, 1999 öncesinin aylık bağlama oranının (ABO) diğer iki dönemden çok yüksek olması ve kısmi aylık formülünün farklı olmasıdır.
Örneklerle asgari ücretli emekli maaşı
Örneğimizdeki bu kimsenin toplam prim gün sayısı değişmektedir ve aşağıdaki gibidir:
- Birinci örneğimizde 1999 öncesi 3.600, 2000-2008 arası 2.880 ve 2008 sonrası da 5.040 gün olmak üzere toplam 11.520 gün
- İkinci örneğimizde 1999 öncesi 1800, 2000-2008 arası 2.880 ve 2008 sonrası da 5.040 gün olmak üzere toplam 9.720 gün
- Üçüncü örneğimizde 1999 öncesi 0, 2000-2008 arası 2.880 ve 2008 sonrası da 5.040 gün olmak üzere toplam 7.920 gün
- Dördüncü örneğimiz ise yukarıdakilerden tamamen farklı ve farazi olacak. Bu örnekteki kimse 2000 senesinden itibaren 32 sene asgari ücretli çalışacak ve emekli olacak. Bakalım, 32 sene çalışan bu kimsenin maaşı bugün ne kadar olacak?
Asgari ücretli emekli maaşı örnekleri
Ayrıntılarına girmeden, emekli maaşı hesaplama robotumda yaptığım hesaplamalara göre bu 3 farklı asgari ücretlinin ortaya çıkan 2023 Ocak ayı maaşlarını yazayım:
- Birinci Örnek: 6.854,00 TL
- İkinci Örnek: 5.446,00
- Üçüncü Örnek: 3.873,00 TL
- Dördüncü örneğimizi ise uç bir örnek yapalım ve bu kimsenin ilk defa 2000’de sigortalı olduğunu ve fakat toplam prim ödeme yılının 32 sene olduğunu varsayalım: 4.963 TL
Şimdi bunları bir tabloya aktaralım ki; karşılaştırma daha iyi yapılabilsin:
ASGARİ ÜCRETLİNİN EMEKLİ MAAŞI | 1990 girişli / 32 sene | 1995 girişli / 27 sene | 2000 girişli / 22 sene | 2000 girişli / 32 sene |
Toplam prim günü | 11.520 | 9.720 | 7920 | 11.520 |
Toplam prim ödemesi (Güncellenmemiş haliyle) (TL) | 356.026,38 | 355.941,38 | 353.939,38 | 954.419,38 |
Emekli aylığı (TL) | 6.779,93 | 5.446,36 | 3.873,09 | 4.963,13 |
Hemen yukarıdaki tabloda yer alan 4 asgari ücretlinin emekli maaş hesaplama sonucunu özet olarak aşağıdaki ekran görüntülerinde bulabilirsiniz:




Asgari ücretlinin emekli maaşı düşük olur
Yukarıdaki tabloyu birlikte tahlil edelim. Tablodan da göreceğiniz üzere prim gün sayısı düştükçe, elbette maaş da düşmektedir.
Ancak daha önemli bir istatistik vardır ki; mutlaka ele alınması icap eder. Tablonun ilk sütununda gördüğünüz kişi ile son sütununda gördüğünüz kişi aynı prim gün sayısına sahiptir. İkisinin de 32 sene çalışması ve 11.520 prim günü vardır ve ikisinin de tüm prim ödemeleri asgari ücretten yapılmıştır.
Buna rağmen; 2000 öncesi prim ödemesi bulunan ilk şahsın emekli maaşı 6.779,93 TL iken tüm primleri 2000 sonrası olan diğer şahsın emekli maaşı 4.963,13 TL çıkmıştır.
Aynı prim ödeme gün sayısına sahip olan ve tüm primleri asgari ücretten bildirilen bu iki kişinin emekli maaşı arasında yaklaşık %27 fark vardır.
1999 öncesi primi az olan asgari ücretlinin işi zor!
Eğer primleriniz sürekli asgari ücret olarak bildiriliyorsa ve üstelik 2000 öncesi sigorta priminiz çok az ise veya yoksa, sizi çok düşük bir emekli maaşı bekliyor demektir.
Bunun esas nedeni; 1999 öncesi maaş bağlama sisteminin emeklinin lehine olması ve fakat 2000 sonrasında ve özellikle 2008 sonrasında maaş hesaplama sisteminin emeklinin aleyhine dönmüş olmasıdır.
Yüksek emekli maaşı için asgari ücreti yükseltin
Ne demek istediğimi somut bir örnekle izah edeyim. Bunun için beşinci bir örnek daha yapalım ve 32 yıl sonunda 4.963,13 TL maaş bağlanan kişiyi bir sene daha asgari ücretle çalıştıralım ve öyle emekli edelim. Sonrasında bunu sırasıyla birer yıl daha artırarak devam edelim:
- Kişinin emekli maaşı 33 yılın sonunda 5.083,64 TL oldu.
- Kişinin emekli maaşı 34 yıl sonunda 5.205,01
Bunun yerine aynı kişinin 32 yılının son 3 yılında bildirilen prim tutarını asgari ücretin 3 katına çıkarırsak emekli maaşı bu defa 5.831,31 TL olacaktı.
SONUÇ
Yukarıda o kadar çok örnek yaptım ki; asgari ücretlinin emekli maaş miktarı düzeyi aklınızda canlanmış olmalı. Unutmayın ki; her asgari ücretli için geçerli tek bir emekli maaşı yoktur ve emekli maaşı birçok kritere göre değişir.
Yukarıdaki örnekler yaklaşık olarak emekli maaş miktarlarını verir ve karşılaştırma için kullanılmaları daha doğru olur. Buradan da anlaşılmalıdır ki; emekliliği öylesine beklemek yerine planlamak ve ona göre hareket etmek daha doğru ve kârlı olacaktır.