Günümüz hayatında bazı kelimeler, İngilizce karşılığıyla hayatımızda yer etmiş durumda. Bunlardan birisi de aslında İngilizce olan part-time kelimesi ve iş hayatında bu deyime sıkça rastlıyoruz. Peki part time ne demek, full time ne demek ve İş Kanunu bakımından hangi anlama geliyor?
Part time kelime anlamı
İngilizce iki kelimeden oluşan bu kavramda part Türkçede “kısmi” ya da “bölüm” anlamına gelirken, time ise “zaman” ya da “süre” anlamında bir kelimedir.
Dolayısıyla part time Türkçeye “kısmi süreli” veya “kısmi zamanlı” olarak çevrilebilir.
Part time iş ne demek?
Part time işin ne anlama geldiğini anlamak için, öncelikle kısmi süreli çalışma kavramını anlamak gerekir. Kısmi süreli çalışma, İş Kanunun öngördüğü esnek çalışma biçimlerinden birisidir.
Kısmi süreli çalışmayı tam olarak anlamak için şu yazımıza göz atabilirsiniz: mustafabaysal.com/kismi-sureli-is-sozlesmesi-nedir
Kısaca özetlemek gerekirse, bir işyerinde haftalık çalışma süresinin en çok 2/3’üne kadar olacak şekilde yapılan çalışmaya kısmi süreli çalışma denmektedir.
Part time çalışma kaç saat?
İşte part time diye adlandırılan çalışma da, yukarıda belirttiğimiz kısmi süreli çalışmayla aynı anlama gelmektedir.
Böyle olunca, part time bir çalışmadan söz edebilmek için, o iş için çalışma süresinin haftalık en çok 30 saat belirlenmesi gerekir. Çünkü İş Kanununa göre haftalık çalışma süresi en çok 45 saattir.
Bu 30 saat haftanın günlerine, en az bir gün tatil olmak koşuluyla, dilendiği gibi dağıtılabilir. Örneğin part time çalışan bir işçi şu varyasyonlarda çalıştırılabilir:
- Haftada 6 gün, 5’er saat
- Haftada 5 gün 6’şar saat
- Haftada 4’er gün 7,5’ar saat
- Haftada 3 gün 10’ar saat
- Haftada 1 gün 11 saat, 2 gün 6’şar saat ve 1 gün 7 saat
- Yukarıdaki varyasyonlar çoğaltılabilir
Ama part time çalışan işçinin günlük çalışma süresi asla ve asla 11 saati ve hafta toplamında da 30 saati aşmamalıdır.
Çeyrek part time nedir?
Aslında böyle bir kavram hukuken yoktur. Yani yarım ya da çeyrek ya da az part time olmaz. Haftalık çalışma süresi 30 saatin altında olan herkes part time yani kısmi süreli çalışan kabul edilir.
Yine de çeyrek part time kavramı, 30 saatin de çok altında çalışan işçiler için kullanılmaktadır ve uygulamada özellikle hafta sonları yoğunluk yaşayan sinema, kafe ya da mağaza gibi yerlerde toplamda 8-10 saat çalıştırılan işçileri ifade etmektedir.
Part time maaşı ne kadar?
Bunun net bir cevabı yoktur. Çünkü maaş, işçinin fiilen çalıştığı saat üzerinden ödenir. Burada önemli olan, işçinin saatlik ücretinin ne olduğudur.
Part time çalışırken ne kadar maaş alacağınızı merak ediyorsanız, öncelikle saat ücretinin ne kadar olduğunu sormalısınız. Sonrasında ise haftalık çalışma sürenizi öğrenmeniz gerekir.
Örneğin 2019 yılı asgari ücreti saatlik net 8,13 TL’dir. Diyelim ki haftalık 30 saat ve asgari ücret üzerinden çalışacaksınız. O halde her hafta için size 30*8,13 yani yaklaşık 244 TL ödenecektir.
Full time ne demek?
Full time kelime anlamı olarak “tam zamanlı” anlamına gelir. İşte full time, işçinin haftalık çalışma süresinin 30 saatin üzerinde belirlenmesidir.
Bir başka deyişle şöyle ifade edilebilir: İşçi part time çalışmıyorsa, full time çalışıyor demektir. Ya da işçinin çalışma biçimi kısmi süreli değilse, tam zamanlıdır. Full time çalışan bir işçi, İş Kanununda belirtilen tüm haklara sahip olacaktır.
SONUÇ
Part time çalışma denilen, aslında İş Kanununda öngörülen “kısmi süreli çalışma”dır. Bu ise, işçinin çalışma süresinin haftalık en çok 30 saat olarak belirlenmesi anlamına gelir.
Part time çalışmayı düşünenler, haftalık çalışma sürelerinin 30 saati geçemeyeceğini ve çalıştıkları saat başına ücret alacaklarını bilmelidir.
Full time ise normal çalışmayı ifade eder. Yani işçi part time çalışmıyorsa full time, bir başka deyişle tam zamanlı çalışıyor demektir.
Kısmi süreli çalışma yani part-time hakkında daha önce yazdığımız makalelerin bir kısmına aşağıdan ulaşabilirsiniz:
mustafabaysal.com/kismi-sureli-calismada-maas-hesaplama
mustafabaysal.com/kismi-sureli-calisanlarin-hafta-tatili
mustafabaysal.com/kismi-sureli-calisanlar-issizlik-maasi-alabilir-mi
