Kapıcı yoğurt parası / süt parası nedir?

Kapıcılar ya da doğru ifadesiyle apartman görevlileri, İş Kanununa tabi birer işçidir. İş Kanununda yazılı haklar dışında, diğer işçilerden farklı olarak gelir vergisi ödememek gibi bir avantajları da vardır. Peki kapıcılar yoğurt parası ya da süt parası alır mı? Yoğurt parası nedir ve kime ödenir?

Kapıcıların hakları

Apartman görevlilerin haklarının neler olduğunu daha önce ayrıntısıyla açıklamıştık: mustafabaysal.com/kapicilarin-isci-olarak-haklari-nelerdir

Yukarıdaki yazıdan bu konuda genel bilgileri edinebilirsiniz.

Kapıcı asgari ücreti

Ayrıca, bildiğiniz üzere kapıcılar için belirlenen asgari ücret, diğer işçiler için belirlenen asgari ücretten yüksektir: mustafabaysal.com/brut-asgari-ucret-ve-isverene-maliyeti

Bunun nedeni, kapıcıların gelir vergisinden muaf olması ve bunlardan vergi alınmamasıdır. Böylece, apartman görevlilerinin asgari ücreti, normal işçilere nazaran bir miktar daha yüksek olmaktadır.

Yoğurt parası nedir?

Yoğurt parası, kış aylarında kalorifer yanan apartmanlarda, kömür yakarken zehirlenmenin önüne geçmesi için kapıcılara verilen parayı ifade etmektedir.

Böylece bir alışkanlık olarak, kömür yakan kapıcının her gün yoğurt yiyerek, kömürün olumsuz etkilerinden arınmasını sağlamak amaçlanmaktadır.

Bunun ne kadar etkili olduğu ya da olmadığı bilimsel bir konudur. Ancak uygulama öyle bir hal almıştır ki; şu anda doğalgaz ile merkezi sistem ısınan apartmanlarda bile, kapıcılara yoğurt parası ödenmektedir.

Hatta neredeyse hiçbir apartmanda, görevlilere yoğurt verilmemekte ve doğrudan günlük belirli bir miktar yoğurdun karşılığı olan ücret ödenmektedir. Peki ama yoğurt parasının yasal dayanağı nedir?

Yoğurt parasının yasal dayanağı

İş Kanununa tabi olarak çalışan ve kendisine özel mevzuatı olan apartman görevlilerine bir ödeme yapılacaksa, bunun haliyle mevzuata yerini bulmuş olması gerekir.

Eğer mevzuatta bir hüküm yoksa, ödemenin yapılması ancak işçi ile işveren arasında düzenlenen sözleşmede buna dair bir hüküm olmasına bağlı olacaktır.

Sizin için mevzuatın tamamında araştırma yaptım ve şaşırtıcı bir sonuçla karşılaştım: Ne bir kanunda, ne bir yönetmelikte ne de herhangi bir metinde “yoğurt parası”, “süt parası” ya da buna benzer bir ödemeye dair hüküm yok.

Kapıcıya yoğurt parası ödenmesi yasal olarak gerekmez

Evet, açıkçası durumun özeti budur. Şimdiye kadar ve yıllardır kapıcılara yoğurt parası ödenmiş ya da yoğurt verilmiş olabilir. Ancak mevzuatta buna dair hiçbir hüküm yoktur.

Böyle olunca, yıllardır süre gelen bir uygulama da olsa, bunun kapıcılar bakımından kanuni bir hak olduğunu söyleyemeyiz.

SONUÇ

Eğer kapıcı ile apartman/site yönetimi arasında yapılan sözleşmeye özel bir hüküm koyulmuş ve bu hükme göre kapıcıya yoğurt parası ödenmesi öngörülmüşse, artık bu ödemenin kapıcıya mutlaka yapılması gerekir.

Ancak sözleşmede böyle bir hüküm yoksa, kapıcılara yoğurt parası ya da süt parası ödenmesi gerekmemektedir. Çünkü mevcut mevzuatımızda, kapıcılara yoğurt verileceğine, yoğurt parası ödeneceğine ya da benzeri bir hükme rastlamak mümkün değildir.

Açıkçası, onlarca yıldır süregelen bu uygulamanın, yasal bir dayanağı olmadan uygulandığını görmekle şaşırdığımı söylemeliyim.

Mevzuatta yer almayan böyle bir hakkın, kulaktan kulağa yayılarak yasal bir hak gibi görünmesi gerçekten çok ilginç olsa da; bu durum, kapıcılar için yoğurt parasını kanuni bir hak haline getirmemektedir.