Kıdem tazminatının çekle ödenmesi mümkün mü?
İşyerinde uzun yıllar hizmet veren bir işçi için kıdem tazminatı, işyerine verdiği emeklerinin karşılığıdır. Bu nedenle kıdem tazminatı, damga vergisi hariç, her tür kesintiden istisna tutulmuş ve işveren tarafından derhal ödenmesi öngörülmüştür. Ancak çalışma hayatında tazminatın derhal ödenmesi her zaman mümkün olamamaktadır. Peki kıdem tazminatı nakit yerine çek ile ödenebilir mi?
Kıdem tazminatı ödeme süresi
Daha önce detaylıca açıklamıştık; kıdem tazminatı için İş Kanununun belirlediği bir ödeme süresi yoktur. Bunun anlamı, kıdem tazminatının derhal ödenmesi gerektiğidir. İşçinin işten ayrılmasıyla birlikte kıdem tazminatı mümkünse ertesi gün ödenmelidir. İşçinin yasal olarak beklemesi gereken 3 gün ya da 7 gün gibi süreler söz konusu değildir.
İşveren kıdem tazminatını ödeyemiyorsa
İşverenin gerçekten de maddi durumu, kıdem tazminatını hemen ödemeye müsait olmayabilir. Böyle bir durumda kıdem tazminatının taksitle ödenmesinin mümkün olduğunu bir başka yazımızda anlatmıştık. Ancak bunun için, işçinin onay vermesi gerekmektedir. Aksi takdirde, kıdem tazminatının taksitle ödenmesi mümkün değildir.
Çekle ödemeye ilişkin Yargıtay kararları
Bu konunun daha iyi anlaşılması için öncelikle birkaç Yargıtay kararına birlikte bakalım.
“Mahkemece bu alacakların hesap edilip fazla çıktığı takdirde çek senediyle ödenen kıdem tazminatının mahsubuyla bakiye kıdem tazminatı ve ihbar tazminatının hüküm altına alınması gerekir.” (9 Hukuk, 2006/19086 K.)
“Bu nedenle çekin 28.02.1998 tarihinde hak kazanılan kıdem tazminatı karşılığı olarak ödendiği kabul edilmeli ve davacının 28.02.1998 tarihinden önceki süreye ilişkin kıdem tazminatı isteği reddedilmelidir.” (9 Hukuk, 2004/24805 K.)
Kıdem tazminatı çekle ödenebilir
Evet, bu mümkündür; ancak bunun için işçinin rızasının bulunması gerekir. İşçinin bu konuda takdir hakkı vardır ve işçi çeki kabul etmek zorunda değildir.
Çekle kıdem tazminatı ödemede faiz
Burada önemli olan husus, çek kabul edilecekse ve çekin ödeme günü ileri bir tarih ise, işçinin faiz talep ettiğini kayıt altına almasıdır. İşveren ibraname düzenliyor ve işçiden bunu imzalamasını istiyorsa, imzanın altına ihtirazi kayıt düşülmeli ve işten ayrıldığı günden ödeme gününe kadar faiz talep edildiği yazılmalıdır.
SONUÇ
Şunu net bir şekilde söylemeliyim ki; işçinin kıdem tazminatı nakden ödenmelidir. Bunun dışındaki ödeme biçimleri tamamen işçinin rızasına bağlıdır.
Dolayısıyla işveren kıdem tazminatını çekle ödemek isterse ve işçi bunu kabul etmezse, işvrenin yapabileceği bir şey yoktur.
Ancak işçi çeki kabul ederse, bu durumda artık kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü yerine getirilmiş demektir. Eğer çek, ödeme günü geldiğinde karşılıksız çıkarsa, işçi genel hükümler çerçevesinde çek hakkında icra takibi başlatabilir.
İşçinin kıdem tazminatını hak ettiği tarih ile çekin ödeme günü arasında uzun zaman varsa, işçi aradaki zaman dilimi için faiz talep ettiğini kayıt altına almalıdır. Bunu, ibranameye ihtirazi kayıt düşerek yapmalıdır. Bu kayıtta aşağıdaki beyanlardan birisini tercih etmesi yeterli olacaktır:
“Bu ibranameyi, ileride doğabilecek kanuni haklarım saklı kaymak kaydıyla imzalıyorum”
“Bu ibranameyi, alacaklarımın çekle/senetle/taksitle ödenmesi durumunda, ödemenin yapılması gereken tarih ile ödeme tarihi arasındaki gecikme faizini talep etmek kaydıyla imzalıyorum.”
