Yıllık ücretli izin hakkı, işçinin en temel haklarından biridir ve işçiye her yıl kullandırılması gerekir. Yıllık izin süreleri ise işçinin kıdemine göre belirlenir. Peki ama 10 yıldan sonra yıllık izin kaç gündür?
Yıllık izin nedir?
Yıllık izin kavramının İş Kanunundaki tam ismi yıllık ücretli izindir. Çünkü yıllık izin; işçinin hem çalışmadığı hem de buna rağmen ücretini alığı dönemi ifade eder.
O halde yıllık izin; İş Kanunu gereğince işverenin işçisine vermekle yükümlü olduğu, işçinin dinlendiği ve süresi işçinin işyerindeki kıdemine göre belirlenen dönem olarak tanımlanabilir.
Yıllık izin süreleri
Yıllık izin süresi işçinin kıdemine göre belirlenir. Buradaki kıdem, işçinin kaç yıldır sigortalı olduğu değildir. Önemli olan işçinin aynı işveren veya işyeri bünyesinde ne kadar süredir çalıştığıdır.
Yıllık izin süreleri en az şu kadar olmalıdır:
- Kıdemi 1 yıl ile 5 yıl (dahil) arasında olanlar için en az 14 iş günü
- Kıdemi 5 yıl ile 15 yıl arasında olanlar için en az 20 iş günü
- Kıdemi 15 yıl ve daha çok olanlar için en az 26 iş günü
Görüleceği üzere yıllık izin süreleri belirlenirken esas alınan 3 temel aralık vardır. Şu yazımızdan detaylı bilgi alabilirsiniz: https://mustafabaysal.com/isci-yillik-izin-sureleri/
10 yıllık kıdem
Yukarıdaki hükümler bu kadar açıkken, neden böyle bir yazı yazdığımızı merak edebilirsiniz. Çünkü işçiler arasında 10uncu yıla dair genel bir beklenti olduğunu söylemeliyim.
Tarafımıza iletilen sorular arasında “10 yıl dolunca kıdem tazminatı alınıp alınamayacağı”, “10 yıl dolunca emeklilik hakkı kazanılıp kazanılmayacağı” veya “10 yılı dolan işçinin tayin hakkının olup olmadığı” gibi 10 yıla ilişkin sorular çokça yer alıyor.
Oysa İş Kanunu açısından 10 yıllık kıdemin işçiye sağladığı özel tek bir avantaj yoktur. Halbuki 5 yıllık kıdem ya da 15 yıllık kıdem; yıllık izin bakımından önem arz eder.
10 yılı dolan işçinin yıllık izin hakkı
Yıllık izin bakımından 3 aralık öngörüldüğü yazmıştık. Bunlar 1, 5 ve 15 yıldır. İlk olarak; işçinin birinci yılı dolmadan yıllık izne hak kazanamadığını söylememiz gerekir.
1 yıl dolunca 14 iş günlük izin kazanılırken; 5 yıl boyunca izin böyle kullanıldıktan sonra artık 20 iş günlük izin hakkı doğar. Takip eden on sene boyunca da yıllık izin 20 iş günü kullanılır ve böylece 15 yılın sonunda izin 26 iş gününe çıkar.
10 yılın bu hesaplamada hiçbir önemi yoktur. Yani 10 yılı dolan işçinin sahip olduğu özel bir yıllık izin süresi yoktur.
5 yıl dolunca yıllık izin kaç gün?
İşte normalde 14 günlük yıllık izne sahip olan işçinin izninin artması için 5 yılını doldurması gerekir. 5 yılını dolduran işçinin ne zaman 20 günlük izni hak edeceğini de daha önce açıklamıştık: https://mustafabaysal.com/iscinin-20-gunluk-izin-hakki-ne-zaman-dogar/
SONUÇ
10 yıldan sonra yıllık izin kaç gündür? Bu sorunun cevabı; tıpkı 5 yıldan sonraki gibidir, yani 20 iş günüdür.
İşçinin 10 yılını doldurmuş olması, ona özel bir yıllık izin süresi vermez. Yıllık iznin artması ve 20 günden 26 güne çıkması için doldurulması gereken kıdem süresi 15 yıldır.
İşçiler arasında 10 yıla genelde özel bir önem atfedilse de hakikaten 10 yılın pratikte hiçbir özel hükmü yoktur. 10 yılını dolduran işçinin kıdem tazminatı alamayacağını daha önce yazmıştık: https://mustafabaysal.com/10-yil-calisan-isci-kidem-tazminati-alabilir-mi/
İşçinin kıdemi kademi olarak sırasıyla 1, 5 ve 15 yıl doldurulunca hak edilecek ve artacaktır. Dolayısıyla 10. yıla özel bir düzenleme yoktur.
Merhaba ben 2006 yılında öğretmenliğe başladım. Malumunuz emeklilik yaşı bizler için sorun. Ancak 1998 tarihinde dolmuşumuzda 2 yıl şoförlük yaptım herhangi bir sigorta ödenmedi ancak TAŞIT KULLANMA KARTI ile şöforler cemiyetinde kayıt yaptırdım ve çalıştım bu durumda başvuru yapabilirmiyim? Yardımcı olursanız çok sevinirim.
Merhaba Sinan bey. Şu yazımıza göre durumunuzu değerlendirebilirsiniz: mustafabaysal.com/sigorta-hizmet-tespit-davasinda-hak-dusurucu-sureler