Kullanılmayan yıllık izin yanar mı?

Yıllık ücretli izin işçinin en temel haklarından olsa da, çeşitli sebeplerle kullanılmayabilir. Bu işverenden ya da işçiden kaynaklanabilir. Nedenden bağımsız olarak, kullanılmayan yıllık izinler yanar mı?

Yıllık izin kavramı

Yıllık ücretli izin İş Kanununun işçiye tanıdığı hakların belki de başında gelir. İşçinin o işyerindeki kıdemine göre belirlenen yıllık izin süreleri şu şekildedir:

• 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahildir) olanlar için 14 iş günü
• 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlar için 20 iş günü
• 15 yıl (dahil) ve daha çok olanlar için 26 iş günü

Yıllık izin ücreti nedir?

İşte yıllık izin kullanamayan ve içeride izni biriken işçiye, işten ayrıldığında, kullanmadığı bu izinlerine karşılık ödenmesi gereken ücrete yıllık izin ücreti denir:

mustafabaysal.com/yillik-izin-ucreti-nedir

Kullanılmayan yıllık izin ne olur?

İşveren hak ettiğiniz izinlerinizi haklı bir nedeni olmaksızın kullandırmıyorsa iki seçeneğiniz bulunmaktadır.
İlk olarak bu durumu sebep göstererek İş Kanununun 24. maddesine dayanarak sözleşmenizi tek taraflı olarak feshedip kıdem tazminatınızı alma hakkına sahip olursunuz.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta izin talebinizin işverence haklı bir neden olmaksızın geri çevrilmiş olmasıdır. Örneğin aynı işi yapan iki işçi aynı dönemler için izin talep etmiş ve işveren daha önce talepte bulunan ya da daha kıdemli olan işçiye izin vermişse sizin yıllık izin talebiniz haklı bir nedenle reddedilmiş olabilir ve bunu sebep göstererek işten ayrılırsanız kıdem tazminatınızdan olabilirsiniz.

Yukarıdaki konuyu daha önce açıklamıştık: mustafabaysal.com/isveren-yillik-izin-vermezse-ne-yapmali

İkincisi, kullanmadığınız yıllık ücretli izinleriniz yanmayacağı için işten ayrılırken kullanmadığınız geriye dönük tüm yıllık izin ücretlerinizi işverenden isteyebilirsiniz.

Geriye dönük izin ücretinde zamanaşımı

Öyle ya; içeride kalan yıllık izinlerinizin ücretinin işverence ödenmesi gerekir. Ama bu ne kadar eski izinler için geçerlidir?

Burada belirlenmiş bir süre yoktur. İşçi işten ayrıldığında örneğin 36 sene önceki yıllık izni bile halen duruyorsa, o senenin izin ücretini bile alacaktır.

Zamanaşımı süresi, işçi işten ayrıldığında başlar ve 5 yıldır. Yani işçi işten ayrıldığında, kullanmadığı tüm yıllık izinlerine ait ücretleri 5 yıl içinde istemek zorundadır: mustafabaysal.com/is-kanununda-yeni-zamanasimi-sureleri

Yıllık izin ücreti nasıl hesaplanır?

Kullanılmayan yıllık izinler yanmadığına ve örneğin 40 sene önceki kullanılmayan izinlerin ücretini bile alabildiğimize göre, bu ücret neye göre belirlenecektir?

Örneğin 2012 yılı yıllık izni için, o tarihteki ücretimiz mi esas alınacak yoksa başka bir ücret mi? İşçinin içeride biriken yıllık izni gün olarak toplanmalı ve işten ayrılırken sahip olduğu maaş üzerinden hesap edilerek ödenmelidir:

mustafabaysal.com/yillik-izin-suresi-ve-ucreti-hesaplama

SONUÇ

Memurlar açısından baktığımızda; ancak 2 yılın izninin birleştirildiğini ve önceki yıllara ait kullanılmamış izinlerin yandığını görürüz. İşçilerin kullanılmayan izni yanar mı?

Bu soruya cevabımız “hayır” olacaktır. İşçinin isterse 30 yıl önceden kalan kullanılmayan izni olsun, bunlara bir şey olmaz. Bu izinler birikmeye devam eder.

Bir gün işçi işten ayrıldığında, içeride biriken kaç gün izni olursa olsun, kullanmadığı bu izinlerine karşılık olarak yıllık izin ücreti alamaya hak kazanır.

Dolayısıyla; işçiye yıllık izin kullandırmak kanuni bir zorunluluk olsa da, izin kullandırılmaz ve biriktirilirse de bu, işçi açısından bir kayba neden olmayacaktır.