Eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu

Devlet çalışma hayatını düzenlerken, korunmaya muhtaç gördüğü ya da özel olarak ilgilenilmesi gereken gruplara mahsus düzenlemeler yapabilir. Pozitif ayrımcılık olarak nitelendirilen bu düzenlemelerden birisi de eski hükümlü çalıştırma yükümlülüğüdür.

Eski hükümlü çalıştırma yükümlülüğü

Eski hükümlülerin özel olarak korunmak istenmesinin sebebi, bu insanların topluma hızlıca ve kolayca uyum sağlamalarını teşvik etmek olsa gerekir. Böylece hem eski hükümlü iş bularak hayatını idame ettirebilecek hem de ıslah müessesesi çalışmaya devam edecektir.

Bu yükümlülüğün kanuni dayanağı 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesidir. İşçi çalıştıran herkesi ilgilendiren bu maddenin ilk halinde özel sektör ve kamu ayrımı yapılmazken, sonradan yapılan bir düzenlemeyle ikili bir ayrım ortaya koyulmuştur.

Kimler eski hükümlü çalıştırmak zorunda?

30’uncu maddede 2008 senesinde yapılan bir değişiklik sonucunda, özel sektör işyerlerinin eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu ortadan kaldırılmıştır.

Maddenin yeni hali şu şekildedir: İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi … meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.

Görüleceği üzere özel sektörün tek zorunluluğu yüzde üç oranında engelli işçi çalıştırmaktır ki; bunun nasıl hesaplandığını şurada kaleme almıştım: https://mustafabaysal.com/isyerinde-calistirilmasi-gereken-engelli-isci-sayisi-nasil-hesaplanir/

Ayrıca şu yazımda da engelli işçi çalıştırmama cezasının ne kadar olduğunu yazmıştım: https://mustafabaysal.com/engelli-isci-calistirmama-cezasi-ne-kadar/

Özel sektörde eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu kalktı

Öyleyse diyebiliriz ki; eski hükümlü çalıştırma yükümlülüğü özel sektörde 2008’de kaldırılmıştır ve o tarihten bugüne de aynı şekilde böyle bir yükümlülük yoktur.

Kamuda eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu var

Kamu kurumlarında ise bu zorunluluk devam etmektedir. 2008 öncesinde Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen oran 2008’de sabitlenmiş ve yasa gereği %2 olarak belirlenmiştir.

Bir soru bir cevap:

SONUÇ

Eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu özel sektörde 2008’den bu yana kaldırılmıştır. Kamu kurumlarında ise %2 oranında uygulanmaya devam edilmektedir.

Buna rağmen özel sektör işyerleri elbette sosyal sorumluluk kapsamında eski hükümlü çalıştırmak isteyebilirler ve böyle bir isteği olan işyerinin bunun için İşkur’a başvurması yeterli olacaktır.