Bir kimsenin yaptığı iş kapsamında müşterilerle yüz yüze ya da telefonla görüşmesi arasında İş Kanunu bakımından bir fark olmaz. Yine de niteliği itibariyle farklı çalışma koşullarına sahip olan çağrı merkezi çalışanlarıyla ilgili şu soru gündeme gelebilir: Çağrı merkezi çalışanlarının yasal hakları nelerdir?
İçindekiler
Çağrı merkezi çalışanı
Şirketlerin müşterilerine hızlıca ulaşması ve müşterilerinin de kendilerine ihtiyaç duyduklarında ulaşması amacıyla, fiziki bina ve personel ihtiyaçlarını azaltmak için, her an ve her yerde ulaşılabilir olmak için ve daha birçok sebepten dolayı çok önemli bir rol üstlenen çağrı merkezlerinin sayısı ve kapsamı her geçen gün artıyor.
Bazı şirketler kendi çağrı merkezlerini kurarken, bazı işverenler ise bu iş için özel olarak kurulmuş çağrı merkezi hizmeti yürüten şirketlerden hizmet satın alıyor.
Hangi türlü bir hizmet söz konusu olursa olsun, günün sonunda bu çağrı merkezlerinde çalışan işçilerin sayısı artıyor. Müşterilerle fiziksel olarak bir araya gelmemeleri, fiziki bir çalışma ortamına illa gerek duymamaları ve neredeyse tüm çalışma sürelerini oturarak geçirmeleri nedeniyle çağrı merkezi çalışanlarının yasal haklarının neler olduğu da merak konusu.
İş Kanunu’nda işçi hakları
Aslında konuyu çok da uzatmadan net ve kesin bir cevap vermek mümkün: 4857 sayılı İş Kanunu’nda işçiler hangi haklara sahipse, çağrı merkezi çalışanları da aynı haklara sahip. Örneğin az bilinen işçi haklarını sıraladığım şu yazımdaki tüm haklar çağrı merkezi çalışanları için de geçerlidir: https://mustafabaysal.com/bilinmeyen-isci-haklari/
Bunun haricinde; bir işçinin sahip olduğu hafta tatili, yıllık izin, ara dinlenmesi ya da genel tatil gibi haklara elbette çağrı merkezi çalışanları da sahiptir.
Çağrı merkezi çalışanlarına özel durumlar
Burada yalnızca birkaç konu gündeme gelebilir ve kafa karışıklığına sebep olabilir. Çağrı merkezi operatörünün kendisine mahsus çalışma şartlarından kaynaklanan bu konulardan ilki ara dinlenmesi olabilir.
Özellikle evden çalışan çağrı merkezi operatörlerinin ara dinlenmesi yani mola süresine sahip olup olmadığı tartışılabilir. Öyle ya, madem kişi evinden çalışıyor ve gelen çağrıları evinde kahve içerken ya da belki yemek yaparken cevaplıyor, o halde bu kimseye ayrıca ara dinlenmesi verilmesi gerekir mi?
Evet, kesinlikle gerekir. Evinde bile çalışıyor olsa, bu işçi için muhakkak ara dinlenmesi sağlanması ve işçinin çalışmayı fiilen bıraktığı ve dinlenebildiği özel bir mola süresinin olması şattır. Mola süresinin ne kadar olması gerektiğini şu yazımda izah etmiştim: https://mustafabaysal.com/7-maddede-ara-dinlenmesi/
Çağrı merkezi yasal çalışma saatleri nelerdir?
Burada da İş Kanunu’nun genel hükümleri geçerli olur ve işçi için çalışma süresi haftada en çok 45 saat olarak belirlenebilir. 45 saatin üzerindeki çalışmaların fazla çalışma ücreti olarak bilahare ödenmesi gerekir.
Çağrı merkezi çalışanı hafta kaç gün çalışır?
İş Kanunu işçilerin haftada en az bir kez kesintisiz 24 saat dinlendirilmesini istemiş olup bu dinlenmeye hafta tatili adı verilir. Dolayısıyla çağrı merkezi operatörünün de haftada en az bir gün hafta tatili kullanması gerekir.
Bundan sonrası, haftalık 45 saatlik süre nasıl dağıtılmak istenirse, ona göre belirlenir. İşçi örneğin 6 gün boyunca günlük 7,5 saat ya da beş gün 9’ar saat çalıştırılabilir. Burada işverenin dikkat etmesi gereken husus, işçinin günlük çalışmasının asla 11 saati aşmaması gerektiğidir.
SONUÇ
Çağrı merkezi çalışanının yasal hakları, 4857 sayılı İş Kanunu’nda işçiler için belirlenmiş haklar ile aynıdır. Onun ne lehine ne aleyhine farklı bir yasal hakkı bulunur.
Çağrı merkezi çalışanlarının yasal haklarını merak eden bir kimsenin, genel olarak işçilerin haklarını öğrenmesi yeterli olacaktır.
Bir soru bir cevap:
Çağrı merkezi çalışanının mola süresi ne kadar?
Mola süresi, günlük çalışma süresine göre belirlenir. Çağrı merkezi çalışanının günlük fiili çalışması 7,5 saati aşıyorsa mola süresi de en az 1 saat olmalıdır. Günlük çalışma süresi 7,5 saat ve daha az ise en az yarım saat mola verilir. Çalışma süresi 4 saatin altındaysa bu defa en az 15 dakika mola verilmesi icap eder.
