Yıllık izin ücretinin işçiye peşin ödenmesi

İş Kanununda yer alan haklardan bazıları hem içi hem de işveren tarafından önemsenmez ve pek dikkate alınmaz. Ancak bu durum, bu hakların uygulanması gerektiği gerçeğini değiştirmez. İşte bu haklardan birisi de yıllık izin ücretinin peşin ödenmesi hakkıdır.

Yıllık izin ücretinin peşin ödenmesi

İş Kanununda yer alan haklardan birisi olan yıllık ücretli izinle ilgili önemli bir takım düzenlemeler bulunmaktadır. Bu iznin kullanım şeklinden, nasıl kayıt altına alınacağına kadar birçok ayrıntı İş Kanununda düzenlenmiştir. Bunlardan bir tanesi de, yıllık ücretli izne ayrılan işçiye ücretinin peşin olarak ödenmesidir.

Yıllık ücretli izin hakkı

Bilindiği üzere yıllık ücretli izin süresi, işçinin kıdemine göre değişmektedir. İlk yıl izin hakkı bulunmayan işçi; birinci yılını doldurunca izne hak kazanmakta ve ikinci çalışma yılından itibaren izin kullanabilmektedir.

Yıllık izin süreleri ile ilgili olarak şu yazıdan bilgi alabilirsiniz: https://mustafabaysal.com/20-maddede-yillik-izin-hakkinda-her-sey/

İşçinin yıllık kullanması gereken asgari izin süreleri 14 iş günü ile 26 iş günü arasında değişmektedir. İşçilere, kanunla belirlenen ve kıdemlerine göre tespit edilen sürelerden daha çok izin verilebilirken, bu sürelerden daha az izin verilmesi ise mümkün değildir.

İşçiye ücretinin peşin ödenmesi ne demek?

İş Kanununa tabi olarak çalışan bir işçi, önce çalışır sonra maaş alır. Bir başka deyişle işçi ücretini, çalıştıktan sonra alır. Uygulamada da bu genelde, bir ay çalışan işçinin bu bir ayın sonunda ücretini alması şeklinde olmaktadır.

İşte işçinin ücretini peşin alması demek, henüz çalışmadan ücretini alması demektir. Bu, bir tür avans ödemesi olarak kabul edilebilir.

Yıllık izne ayrılan işçiye ücretinin ödenmesi

İşçi yıllık izne ayrılacaksa, bu dönemde fazladan harcamalarının olabileceği ya da işçinin tatile gidebileceği düşünülerek ücretinin peşin ödenmesi öngörülmüştür. İş Kanununun 57nci maddesinde yer alan hükme göre; işveren izne ayrılan işçisinin izin dönemine ait ücretini peşin olarak ödemelidir.

Buna göre; her ayın biri ile otuzu arasında çalışan ve bu aya ait ücretini takip eden ayın birinci gününde alan bir işçi; örneğin ayın 15inci gününde 15 günlük izne ayrılacak olsa; bu işçiye izne ayrılmadan hemen önce bu 15 günlük kısma ait ücretinin peşin olarak ödenmesi gerekecektir.

İşçi böylece, maaşının 15 günlük kısmını erken almış olacaktır. Bu, bir nev’i devlet memurlarının bayram zamanlarında maaşlarını birkaç hafta erken almasına benzetilebilir. İşçiler de böylece, maaşının bir kısmını, hem de çalışmadan erken alabilmektedir.

Kullanılmayan yıllık izinlerin ücreti

Bu yazının konusu olan yıllık izin ücreti ile işçinin işten ayrılması durumunda hak edeceği yıllık izin ücreti kavramlarının birbirine karıştırılmaması gerekir.

İşçinin çalıştığı süre boyunca kullanmadığı yıllık izinleri hesaplanacak ve iş akdi sona erdiğinde bunların ücret işçiye ödenecektir. Bu tamamen farklı bir konudur: https://mustafabaysal.com/yillik-izin-ucreti-kesintiler/

SONUÇ

Yıllık izne ayrılan işçiye, izin süresi kadar ücretinin peşin olarak ödenmesi gerekir. İşçi izne ayrılmadan önce yapılması gereken bu ödeme, işçinin izin süresi boyunca yapabileceği harcamalarını karşılayabilmesi için önem arz etmektedir.

Uygulamada bu hususun neredeyse hiçbir işveren tarafından karşılanmadığını ve dahi işçilerin çoğu tarafından talep edilmediğini biliyorum. Ancak ne olursa olsun, ortada bir mevzuat hükmü vardır ve özellikle işverenlerin bu hususa riayet etmesi gerekir.

İzin ücretinin peşin olarak ödenmediğinin tespiti halinde idari makamlarca para cezası uygulanabileceği de unutulmamalıdır.

Yıllık izin ücretinin peşin ödenmesi ile ilgili sık sorulan sorular: