Devlet memurlarına ödenecek ücret, zam ve tazminatlara ilişkin esaslar genel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile belirlense de yabancı dil tazminatında durum farklıdır. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenen yabancı dil tazminatı nedir ve yabancı dil tazminatı 2024 yılında ne kadardır?
Dil tazminatı nedir?
Dil tazminatı; devlet memurlarına ve diğer bazı personele, yabancı dil bildikleri için yapılan bir ek ödeme olarak tanımlanabilir.
Buradaki amaç; en az bir yabancı dili öğrenmeye personeli teşvik etmek olmalıdır. Yabancı dil seviyesindeki başarıya göre artan tazminat miktarı da bu önermeyi destekliyor olsa gerekir.
Yabancı dil tazminatı mevzuatı
Yabancı dil tazminatı ödemesi dayanağını 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinden ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’ten alır.
Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan 11/04/1997 tarihli Yabancı Dil Tazminatı Miktarlarının Tespitine İlişkin Esaslar da bulunmaktadır.
Yabancı dil tazminatı kimlere ödenir?
Yabancı dil tazminatı sanıldığının aksine yalnızca 657 sayılı Kanun’a tabi memurlara ödenmez. Aşağıdakilerin tamamı yabancı dil tazminatı alma hakkına sahiptir:
- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre aylık alan personel
- 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu göre aylık alan personel
- 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu göre aylık alan personel
- 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu göre aylık alan personel
- 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu göre aylık alan personel
- 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine göre aylık alan personel
Yabancı dil tazminatı göstergeleri
Yabancı dil tazminatının nasıl hak edildiğini anlatmadan önce, hemen yukarıda bahsettiğim seviye ve gösterge sistemini açmak isterim. Buna göre; dil sınavına giren personel, almış olduğu puana göre tazminat alır ve bu tazminat da esasında gösterge olarak belirlenir.
| Seviye | Gösterge |
| A | 750 |
| B | 500 |
| C | 250 |
Yabancı Dil Tazminatı Miktarlarının Tespitine İlişkin Esaslar’a göre; eğer personelin yabancı dil bilgisinden kurumu yararlanıyorsa, bu defa göstergeler artar ve aşağıdaki gibi olur.
| Seviye | Gösterge |
| A1 (96-100 puan) | 1200 |
| A2 (90-95 puan) | 900 |
| B | 600 |
| C | 300 |
Yabancı dil seviyeleri ise aşağıdaki sisteme göre belirlenir:
- A seviyesi: 90-100 arası puan
- B seviyesi: 80-89 arası puan
- C seviyesi: 70-79 arası puan
Yabancı dil tazminatı ne kadar?
İşte yukarıda yazılı gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunan tutar personele dil tazminatı olarak ödenir. Memur aylık katsayısının güncel halini her zaman şu adreste bulabilirsiniz: https://www.hmb.gov.tr/bumko-maas-istatistikleri-verileri
2024 yılı için yabancı dil tazminatı tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
| Yabancı dil tazminatı tutarı (TL) | A seviyesi | B seviyesi | C seviyesi |
| Normal personel | 570,65 | 380,44 | 190,22 |
| Yabancı dilinden kurumunun yararlandığı personel | A1- 913,05 A2- 684,78 | 456,52 | 228,26 |
Yabancı dil tazminatı için hangi sınava girmek gerekir?
Yabancı dil seviyesini ölçmek için girilen sınav sayısı oldukça fazladır. YDS, YÖKDİL, İELTS, TOEFL ya da GOETHE enstitüsü sınavları gibi pek çok sınavla yabancı dil seviyesi ölçülebilir.
Ancak Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe göre dil tazminatı alabilmek için girilmesi gereken TEK sınav vardır: YDS
YDS yani Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı ÖSYM tarafından gerçekleştirilen bir sınavdır ve ancak bu sınavdan alınan puanlarla yabancı dil tazminatı ödenmesi mümkündür. YDS ise ilkbahar ve sonbahar olmak üzere, senede iki defa yapılır: https://www.osym.gov.tr/TR,8860/hakkinda.html
Yabancı dil tazminatı kaç yıl geçerli?
YDS’ye girilerek yeterli puan alındığında ve dil tazminatı hak edildiğinde, bu sınava her sene girmek gerekmez.
375 sayılı KHK’nın ikinci maddesine göre; yapılan sınav 5 sene boyunca geçerlidir. 5 yılın sonunda sınava girilmezse, seviye otomatik olarak bir alt seviyeye iner.
Haliyle örneğin sınavdan A seviye puan alarak yabancı dil tazminatı almaya başlayan bir kimse, bir daha hiç sınava girmese bile 5 yıl sonra B seviyesine düşer ve ondan 5 yıl sonra da C seviyesine düşer. Böylece 15 sene boyunca kesintisiz olarak yabancı dil tazminatı almaya devam eder.
BİLGİLENDİRME: Bir ziyaretçimiz yorum yaparak B’den C’ye düştüğünde dil tazminatının kesilmesi gerektiğini, bununla ilgili Sayıştay yazısının Milli Eğitim Müdürlüklerine geldiğini yazmış. Ancak araştırmalarımda ulaştığım tek Sayıştay kararını aşağı ekliyorum. Burada da görüleceği üzere Sayıştay, B’den C’ye düşen kişiye ödemenin devam edeceğini söylüyor:
“Yapılan incelemede, öğretim elemanı …….’ın 2008 yılı mayıs ayında girdiği sınavda (B) düzeyinde puan aldığı, sonuç belgesinin beş yıllık geçerlilik süresini doldurduğu, buna rağmen ilgiliye (C) düzeyinden tazminat ödenmesi gerekirken (B) düzeyinden ödeme yapılmaya devam edildiği…”
Sayıştay 2. Dairesi, 2014/35386 K.
Yukarıdaki kararın aksine bir karar varsa ve okuyucularım bana ulaştırırsa çok memnun olurum.
Yabancı dil tazminatından yapılacak kesintiler
Yabancı dil tazminatı ödemesinden damga vergisi hariç hiçbir kesinti yapılmaz. Damga vergisi kesintisi çok düşük bir rakam olup her 100 lira için yaklaşık olarak 76 kuruş damga vergisi kesilmektedir.
Dil bilgisinden yararlanılacak personel kimlerdir?
Yabancı Dil Tazminatı Miktarlarının Tespitine İlişkin Esaslar’a göre; personelin yabancı dil bilgisinden görevinde yararlanıp yararlanılmadığı ita amirlerinden alınacak bir onayla belirlenir. Alınacak onaylarda yararlanma gerekçeleri açık olarak belirtilir.
Ancak aşağıdakilerin herhangi bir onay almadan kendiliğinden bu kapsamda olduğu kabul edilir:
- Hakim ve savcılar
- Mülki idare amirleri
- Dışişleri Bakanlığı meslek memurları, Daire Başkanı ve daha üst yönetim görevlerinde bulunanlar
- Türk Silahlı Kuvvetleri için yarbay ve daha üst rütbelerde bulunanlar
- Üniversite öğretim elemanları
- Öğretmen kadrosuna atanmış olanlar
- Mütercim ve tercümanlar
Kaç dil için yabancı dil tazminatı alınabilir?
Bir personel birden fazla yabancı dil de bilebilir. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 2’nci maddesinde açık bir şekilde “… yapılan yabancı dil seviye tespiti sonunda her bir dil için…” ifadesi kullanıldığından, mevzuatta belirlenen dillerin her birinden dil tazminatı alınması mümkündür.
Hangi diller için yabancı dil tazminatı ödenir?
Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe göre aşağıdaki diller için yabancı dil tazminatı ödenir:
- Almanca
- Arapça
- Arnavutça
- Boşnakça
- Bulgarca
- Çince
- Danimarkaca
- Ermenice
- Farsça
- Fransızca
- Gürcüce
- Hollandaca
- İngilizce
- İspanyolca
- İtalyanca
- Japonca
- Korece
- Lehçe
- Macarca
- Portekizce
- Rumence
- Rusça
- Sırpça
- Ukraynaca
- Yunanca
SONUÇ
Yabancı dil tazminatı almak için her şeyden önce YDS’ye girmek ve en az 70 puan almak gerekir. Diğer bütün şartlar, bu şartın sağlanmasından sonra devreye girecektir.
Yabancı dil tazminatını küçümseyenler olabilir; fakat bir örnekle bu yaklaşımın yanlışlığını ortaya koymak istiyorum.
2024 itibariyle bir A seviyesinde yabancı dil tazminatı alan (aylık 570,65 TL) normal bir memurun, günümüz rakamlarıyla; 5 sene boyunca alacağı toplam tutar 34.239,00 TL, sınava bir daha girmese ve seviyesi B’ye düşse sonraki 5 sene alacağı toplam tutar 22.826,40 TL ve yine sınava girmeyip seviyesi C’ye düşse sonraki 5 sene alacağı toplam tutar 11.413,20 TL olacaktır.
Bu personel böylece tek bir sınav sonunda 15 senede toplam 68.478,60 TL yabancı dil tazminatı alacaktır. Bu rakamın az olduğunu söylemek mümkün olmasa gerekir.
Yabancı dil tazminatı ile ilgili sık sorulan sorular:
Yabancı dil tazminatında YÖKDİL geçerli mi?
Hayır, YÖKDİL sınavında alınan puanın yabancı dil tazminatı ödemesinde geçerliliği yoktur.
Dil tazminatı kaç yıl ödenir?
Yabancı dil tazminatı, sınavın yapıldığı tarihten itibaren 5 yıl boyunca ödenir. 5 yılın sonunda yeni bir sınava girilmemişse, bir alt seviyeye düşürülerek tazminat ödenmeye devam edilir.
İELTS ve TOEFL sınavına yabancı dil tazminatı ödenir mi?
Hayır, IELTS ve TOEFL sınav sonuçları da yabancı dil tazminatında kullanılamamaktadır.
Aynı dil için iki puan varsa dil tazminatı ne olur?
Aynı dil için birden fazla sınava katılanlara, en yüksek seviye esas alınarak yabancı dil tazminatı ödenir.
Her yerde işçi ve Memur ayrımcılığı yapılıyor.
Merhaba öncelikle kolay gelsin teşekkür ederim. birkaç ay sonra türkşekerde tekniker olarak işe başlayacağım. sorum şu kitlerde dil tazminatı oluyor mu?
Merhaba, yazımda listelediğim mevzuat kapsamında çalışanlar alabilir. Buna göre değerlendirmeniz lazım.
Merhaba,
Benim sorum dil tazminatından farklı olarak, Kamu İç Denetçiliği için YÖKDİL puanı geçerlimidir. Geçen yılki başvuru şartlarında “ÖSYM Başkanlığı Yönetim Kurulunca eşdeğerliği kabul edilen” olarak tanımlanmakta, sınav artık ÖSYM tarafından yapıldığı için geçerlidir diye düşünüyorum. Görüşünüzü paylaşırsanız sevinirim.
Teşekkür eder iyi çalışmalar dilerim
Merhaba Mustafa bey, MEB’te öğretmen kadrosundayım. Branşın rehberlik B seviyesinden dil tazminatı alıyorum fakat göstergem 250den hesaplanıyor. Öğretmen kadrosunda olduğum için 300den hesaplanması gerekmiyor mu? Bana sadece İngilizce öğretmenlerinin 300 ek göstergeden tazminatı aldığı bilgisini verdiler ama emin olamadım size sormak istedim. Teşekkürler.
Merhaba, evet yalnızca yabancı dil öğretmenleri için geçerlidir Ayşe hanım.
Mustafa bey,
Emekliler yds sınavına girebilirler mi? Sınavda 70 üzeri puan alsalar, aylıklarına yansır mı?
Şimdiden teşekkürler.
Merhaba Mustafa bey.MEB’te 696işciyim.YDS de 77puanı aldım,ama işçi kadrosunda dil tazminat ında yararlanmiyorum demişler .Ne kadar doru bilemem ,kesin bilgi almak istiyorum, yardımcı olurmusunuz.
Merhaba, evet yazımın ilgili bölümünde de sayıldığı üzere, işçiler için yabancı dil tazminatı öngörülmemiştir. Ancak tabi olduğunuz TİS vb. bir metinde benzer bir ödeme varsa, bunu bilemiyorum.
Merhabalar Mustafa Bey, öncelikle vermiş olduğunuz bu yararlı bilgiler için çok teşekkür ediyorum.
MEB’de öğretmenlik yapmaktayım geçen Nisan ayında YDS sınavına girdim ve 93.5 aldım. Ardından dil tazminatı için dilekçe oluşturup sizin de belirtmiş olduğunuz A2 Seviyesi (Gösterge 900)’dan yararlanıyorum şu anda. Önümüzdeki YDS sınavlarından herhangi birini girsem ve A1 seviyesine yükselsem (yani 95+ puan alarak) dil tazminatını güncellemem için ne yapmam gerekiyor? Aynı şekilde dilekçe oluşturup gerekli mecralara başvuru yapsam yeterli midir?
Çok teşekkürler.
Merhaba, yeni sınav sonuç belgenizi kurumunuza vermeniz yeterli olur. Böylece 5 senelik süreniz de baştan başlar.
Merhaba. Dil tazminatı almak için YDS nin online versiyonu e- YDS sınav sonucu da geçerli midir?
Merhaba, E-YDS ile de dil tazminatı alınabilir.
Verdiğiniz bilgiler için teşekkürler Mustafa Bey. İngilizce öğretmeniyim. Milli eğitim müdürlüğündeki memur hanım A1-A2 tazminat farkı olmadığını söyledi. İlgili yönetmelikte öğretmen kadrosuna atananlar yabancı dil bilgisinden yararlanılan personeldir diyor. Bizi diğer kategoride değerlendiriyorlar. Buradakiler mi yanlış uygulama yapıyor acaba? Görüş bildirirseniz sevinirim.
Rica ederim. Yabancı Dil Tazminatı Miktarlarının Tespitine İlişkin Esaslar halen yürürlükte olup ilgili mevzuata bakıldığında A1-A2 farkı görülecektir. Memurun ne demek istediğini açıkçası anlayamadım.
Diyanet İşleri Başkanlığında 3+1 tabi Sözleşmeli İmam-Hatip olarak çalışmaktayım. Yabancı dilde 95 üzeri puanım var. Yabancı dil tazmınatından faydalanmak üzere çalıştığım kurumdaki mütemete dilekçe verdim. Sözleşmeli personel Yabancı Dil Tazminatı alamaz diyerek dilekçemi kabul etmedi. Yasada böyle bir ayrım göremedim. 2. Madde’de “kadro karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalışan personel dahil olmak üzere yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavına girecekleri kapsar” diye bir kayıt mevcut. Sizce ne yapmalıyım?
Merhaba ben şuan 657 numaralı kanundan yararlanan bir memurum eğer ki sınava girip A seviyesinden dil tazminatı almaya hak kazansam. Ancak 1 yıl sonra dil tazminatından yararlanmayan bir memurluğa geçersem(sözleşmem değişince) yine de dil tazminatı almaya devam edecek miyim
Merhaba. Dil tazminatından yararlanmayan bir göreve geçerseniz, haliyle dil tazminatınız da kesilir Ahmet bey.
Bir önceki soruma istinaden;
Daha önce benzer durum mesajlarda sorulmuş ve A seviyesi kaç olursa olsun 5 yıl sonunda B seviyesine düşürülmesi şeklinde bir karar olduğu paylaşılmış.
Bu fırsattan istifade bir şey daha sormak istiyorum. Yönetmelikte “öğretmen kadrosuna atananların kurumlarınca yabancı dilden faydalandığı kabul edilir” şeklinde bir cümle var. Bu cümle bence açık ve net. Ancak ben matematik öğretmeniyim ve yakın zamanda benim alacağım dil tazminatı seviye katsayısının daha düşük olması gerektiği gibi bir söylemle karşılaştım. Bu konuda fikirlerinizi rica ediyorum.
Saygılarımla.
Merhaba, işin doğası gereği yalnızca yabancı dil öğretmenlerinin bu haktan yararlanması gerektiği düşünülebilir; ancak yönerge hükmü açık ve öğretmen kadrosunda olmayı yeterli görmüş. Haliyle ve kanaatimce, hangi branştan olursa olsun, öğretmenlerin bu haktan yararlanması gerekir.
Cevaplarınız için teşekkür ederim. Ek olarak belirtmeliyim ki okullarda yurt uluslararası projelerin hazırlanması, yurt dışındaki paydaşlarla iletişim kurulması ve ortaklıklar oluşturulması için her öğretmenin yabancı dil bilgisinden faydalanılabilir. Kaldı ki öğretmenler kişisel olarak da dil bilgilerini mesleki hayatına yansıyabilecek çalışmalarda bulunabilirler. Bu bağlamda yönetmelikteki kabulün doğru olduğunu düşünüyorum.
İyi çalışmalar dilerim.
Saygılarımla
Ben teşekkür ederim, iyi çalışmalar Emrah bey.
Detaylı yazınız için teşekkür ederim.
A1 olan dil seviyem 5 yıl sonra B olarak devam ettirilmiş. Bu uygulama doğru mudur? A1 den A2 ye inmesi gerekmez mi? Bu konuda yardımcı olabilir misiniz?
Saygılarımla
Merhaba. Gerek 375 sayılı KHK’da ve gerekse yazımda belirttiğim diğer mevzuatta A, B ve C olarak üç farklı seviye söz konusu. A1 ve A2 Yabancı Dil Tazminatını Miktarlarının Tespitine ilişkin Esasalar ile getirilmiş özel bir alt bölümleme ve aslında A anlamına gelir. Dolayısıyla, kanaatimce, A1 ya da A2 fark etmeksizin, ikisinin de süresi sonunda B’ye düşmesi gerekir.
Dil tazminatı B den C ye düşünce ödeme kesilir. Ama sınava girip tekrar C alırsanız dil tazminatı alırsınız. Bu yazı sene başında milli eğitim bakanlığı okullara Sayıştay tek tek öğretmen isimleri gönderdi. B den C ye düşünce dik tazminatı alınmaz.
Hasan bey, bu kanaatimce mümkün değil; çünkü hem KHK hem alt mevzuat açık. Yine de sizin yorumunuz üzerine uzun bir araştırma yapmama rağmen sonuca ulaşamadım. Eğer, bahsettiğiniz bu yazıyı iletişim bölümündeki sosyal medya hesaplarımdan birine gönderirseniz, ben de öğrenmiş olurum.
http://tip.erdogan.edu.tr/Files/ckFiles/tip-erdogan-edu-tr/%C4%B0%C3%A7%20kontrol/Tahakkuk/113-YABANCI%20D%C4%B0L%20TAZM%C4%B0NATI%20%C4%B0%C5%9ELEM%C4%B0%20%C4%B0%C5%9E%20AKI%C5%9E%20S%C3%9CREC%C4%B0.pdf.
2019 tarihli yazı. süreç no 2 de ayrıntılı yazıyor. ilçe Meb e sayıştay tarafından dil tazmınatı alanların listesi gönderildi. B den C ye düştüğü halde sil tazminatı alanlar iade ettiler.
Hasan bey ilettiğiniz bağlantıda buna dair bir bilgi göremedim. Eğer kastettiğiniz yer “Bu sürenin bitiminde sınava girmeyenlerin yabancı dil seviyeleri bir alt düzeye inmiş sayılır, seviyeleri (C) düzeyinde olanların yabancı dil tazminatları kesilir” kısmı ise, evet C düzeyinde olanların 5 sene sonra tazminatı kesilir. Bu B’den C’ye düşünce kesileceği anlamına gelmez. Bulabilirseniz Sayıştay yazısını görmek ve değerlendirmek isterim.
Dil tazminatı emekliliğe de yansirmi acaba
Merhaba, bu konuda bilgim yok. Araştırıp bulunca yorumu düzenlerim Meliha hanım.
Hocam Merhaba,
Ben bir bankanın çağrı merkezinde normal çalışan olarak işe başladım. Sözleşmemde İngilizce ile ilgili herhangi bir konuya değinilmedi. Sonrasında yabancı müşteri danışmanlığına geçtim ve Türkçe ile beraber İngilizce çağrı da almaya başladım. Bankada görev tazminatı ve dil tazminatı diye tazminat türleri var. Görev tazminatı dil tazminatına göre daha düşük olduğu için banka çağrı merkezi çalışanları için daha düşük ödeme yapmak adına benim tazminatımı görev tazminatı olarak göstermiş. Burda kötü niyet var sayılır mı? Ayrıca bankanın herhangi bir mevzuatında çağrı merkezi çalışanları için dil tazminatı ödenir diye bilgi bulamadım. Yine de başka bölümlerde dil tazminatı varken İngilizceyi aktif kullanma gerektiren benim bölümümde görev tazminatı olarak geçtiği için bankaya dil tazminatı ödemesi için dava açabilir miyim? Kazanma şansım ne olur?
Merhaba, sorunuzun cevabını size ben dahil kimse veremez. Bunun nedeni, bahsettiğiniz ödemelerin hiçbir yasal mevzuatta yer almaması ve tamamen işyeri uygulaması ile gündeme gelmesidir. Dolayısıyla; iş sözleşmelerini, işyeri uygulamasını ve diğer işyeri iç metinlerini incelemeden sorunuza cevap vermek mümkün olmaz.
Merhabalr ben B seviyesinde başladığım dil tazminatını geçen yıl C seviyesine düşerek artık almamam gerekirken bana hala ödeme yapılmış ve resen kesilmemiştir. bu nedenle mal müdürlüğğpünce aranıp aylardır fazla aldığım ve bunun yasal faiziyle ödenmesi gerektiği ifade edilmiştir. resen olması gereken durumda tebliğ veya bilgilendirilme yapılmadığından herhangi bir hak arayaışı olabilir mi ?
Merhaba, B’den C’ye düştüğünde almaya devam etmeniz gerekmez miydi? Yine de bu tür durumlarda 6 aylık zamanaşımı konusunu araştırmanızı öneririm. Ben de buna ilişkin en kısa zamanda bir yazı yazarım. Takip edebilirsiniz.
B den C ye düşünce ödeme kesilir. Ama sınava girip tekrar C den ödeme alabilirsiniz
MerhabaBana da ayni durum oldu.Son olarak ne yaptiniz?
İyi günler Diyanet personeliyim A2 (42 puan)Almanca dil belgem var dil tazminatı alabilir miyim?
Teşekkür ediyorum.
Merhaba, A2 olup da 42 olması garip geldi. Yanlışlık mı var?
Merhaba, öncelikle aydınlatıcı yazılarınız için teşekkürler. Kadrolu İngilizce öğretmeniyim. A1 seviyesinden aldığım dil tazminatım,
5. yılın sonunda tekrar sınava girmediğim takdirde A2’ye mi, yoksa B’ye mi düşer? Cevabınız için şimdiden teşekkürler.
Merhaba, ilgili mevzuatta açık bir şekilde “bir alt düzeye inmiş sayılacağı” ifade edildiğine göre, A2 seviyesine düşmesi gerekir Hasan bey.
Cevabınız için teşekkürler ama B’ye düşürülmesine karar verilmiş. Bkz.
http://sgdb.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/172/2017/02/Yabanci-Dil-Tazminati-Kilavuzu.pdf
8. Madde
Bilgi için çok teşekkür ederim. Görüşü doğru bulmasam da ortada bir BÜMKO görüşü olduğuna göre, buna göre hareket etmek daha sağlıklı olacaktır.