Elektrikli arabaların gün geçtikçe yaygınlaştığı ve ülkemizin gururu projelerden olan TOGG’un üretim aşamasını geçip satış aşamasına geldiği bir dönemde, elektrikli şarj istasyonlarına olan ihtiyaç da arttı. Dışarıda ve yollardaki şarj istasyonlarının haricinde, apartman ve site otoparkına şarj istasyonu olur mu? Olursa, hangi çoğunluğun rızası gerekir?
İçindekiler
Apartman ve site otoparkına şarj istasyonu
Elektrikli arabalar çoğaldıkça, elektrikli şarj istasyonlarına olan ihtiyaçlar da artacaktır. Gerek aracın hareket etmesi için en temel ihtiyaç olması ve gerekse batarya gücü nedeniyle çok uzak mesafelere tek şarjla gidilememesi nedeniyle, şarj istasyonlarına büyük ihtiyaç olduğu bir gerçek.
Hal böyle olunca, şarj istasyonlarının yalnızca, klasik anlamda petrol istasyonlarında bulunması beklenemez. Özellikle benzin ve sıvılaştırılmış yakıtlara göre güvenilir olduğu düşünüldüğünde, elektrikli otomobil şarj istasyonlarını her yerde karşımıza çıkması mümkündür.
AVM otoparkında, yol kenarında müsait bir alanda, okul bahçesinde ve apartman ile site otoparkında şarj istasyonu görmemiz işten bile değil.
Apartmanda şarj istasyonu neden gerekir?
Örneğin TOGG’un güncel versiyonlarını ele aldığımızda, biri 314 km ve diğeri 523 km olmak üzere iki ayrı versiyonu olduğunu görüyoruz: https://ces2023.togg.com.tr/
Özellikle yoğun şehir içi kullanımlarda bu mesafelerin bir miktar daha düşebileceği göz önüne alındığında, insanların araçlarını park ettikleri yerde yani site otoparkın şarj istasyonu olmasını istemesi son derece doğal olsa gerekir.
Böylece başkaca bir gayrete gerek kalmadan, gece apartman otoparkına bırakılan ve şarja takılan bir araç sabaha şarj olmuş şekilde hazır çıkacaktır.
Elektrikli araç sahibi bizzat şarj istasyonu kurabilir mi?
Önce soruya net bir cevap vereyim, sonra da sebebini izah edeyim: Hayıt, kuramaz! Elektrikli otomobil sahibinin site otoparkında şahsına mahsus bir park yeri olsa ve tam da bu yer sınırları içine şarj istasyonu kurmak istese bile, hayır, tek başına kuramaz.
Sitelerde ortak yerlerde yapılacak işler
Bir apartmanda ya da sitede “ortak yer”ler bulunur. Bu ortak yer kavramı o kadar önemlidir ki; ortak yerlerin nereler olduğunu ve ortak yerlerde yapılacak değişikliklerin tabi olduğu kuralları bilmeden, site yönetim işlerini anlamak ve yürütmek mümkün olmaz.
Şu yazımda ortak yer kavramını izah etmiştim: https://mustafabaysal.com/ortak-yerler/
Bu yazıdaki bilgileri aynen burada tekrarlamak istemiyorum; fakat şu temel bilgiyi vurgulamam yeterli olacaktır: Apartman ya da site otoparkı ya da bahçesi ortak yerlerdendir.
Ortak yerde değişiklik için aranan çoğunluk
Diyelim ki; ortak yerde bir tadilat, değişiklik ya da ekleme yapılacak. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre bunun için gereken yasal çoğunluk, aşağıdaki durumlara göre değişecektir:
- Kural olarak, ortak yerde yapılacak bir değişiklik için kat maliklerinin beşte dördünün yazılı rızası gerekir. (100 kat maliki varsa en az 80 kat malikinin rızası).
- Eğer yapılacak olan bu değişiklik FAYDALI bir yenilik ise, bu defa kat maliklerinin arsa ve sayı payı çoğunluğu yeter (100 kat maliki varsa ve herkesin arsa payı eşitse, en az 51 kat malikinin rızası).
Apartmanda şarj istasyonu için gereken çoğunluk
Hemen yukarıda ifade ettiğim iki tür çoğunluğun da uygulanabileceği iki farklı durum söz konusu olabilir. Bunları da şöyle sıralayabiliriz:
- İlk durumda, bir kat maliki kendi park alanı yanına ve kendi kullanımına özel bir şarj istasyonu yapmak istemektedir.
- İkinci durumda, yönetim tüm kat maliklerinin ortak kullanabileceği bir şarj istasyonunu otoparka ya da bahçeye koymak istemektedir.
Apartmanda bireysel şarj istasyonu için beşte dört oy
İşte yukarıdaki durumlardan ilkinde, ortak alanda bir değişiklik yapmak isteyen (buradaki değişiklik, ortak alana bir şarj istasyonu koymaktır) kat maliki, tüm kat maliklerinin en az beşte dördünün yazılı rızasını almak zorundadır.
Aksi takdirde, bu kat malikin ortak alanda hiçbir yere şarj istasyonu koyamaz ve koymuşsa da kat maliklerinin birinin sulh hukuk mahkemesine başvurması durumunda, şarj istasyonu mahkeme kararıyla kaldırılır.
Site otoparkında ortak şarj istasyonu için yarıdan bir fazla oy
Yukarıdaki durumlardan ikincisinde ise artık “faydalı” bir yenilik söz konusudur. Öyle ya, tüm kat maliklerinin ortak hizmetine sunulan, onların elektrikli otomobillerini şarj edebildikleri bir yenilik muhakkak faydalı yenilik kabul edilecektir.
Nitekim Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 42’inci maddesinde faydalı yenilik ve ilave; ortak yerlerin düzgün veya bunları kullanmanın daha rahat ve kolay bir hale konulmasına veya bu yerlerden elde edilecek faydanın çoğaltılmasına yarayacak değişiklikler olarak ifade edilmiştir.
O halde, site bahçesinde ya da otoparkında kurulacak ve herkesin kullanımına açık bir şarj istasyonu faydalı yenilik olarak değerlendirilecek ve bunun için kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğu yeterli olacaktır.
Örneğin sitede 80 kat maliki olsa ve tamamının arsa payı eşit olsa, 41 kat malikinin onayı şarj istasyonunun kurulması için yeterli olacaktır.
Apartman ve sitede şarj istasyonu masrafı
Buraya kadar, şarj istasyonunun apartmanda ya da sitede kurulması için gereken yasal çoğunluğu izah ettim.
Tam bu noktada şöyle bir soru akla gelmelidir: Sitede şarj istasyonu masrafını kim ödeyecek? Burada da yine ortak yerlerin gider paylaşımına ilişkin Kat Mülkiyeti Kanunu’nun getirdiği esas kurallara göz atmak gerekir.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre kat malikleri, ortak tesislerin giderleri için yapılan masraflara “arsa payı oranında” katılmak zorundadır. Ancak burada özellik arz eden bir durum vardır ve apartmandaki herkesin bu masrafa katılması gerekmez.
O halde nihai durum şöyle ifade edilebilir:
- Site otoparkında, elektrikli araç sahiplerinin kullanımına mahsus şarj istasyonu kurmak için tüm kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğunun rızası gerekir (Yönetim planına mutlaka bakılmalı ve öncelikle varsa buradaki hüküm dikkate alınmalıdır).
- Bu şarj istasyonunun satın alma ve işletme maliyetine ise yalnızca bundan faydalananlar katılır.
Şarj istasyonu masrafına katılmayan yararlanamaz
Bir kat maliki sonradan şarj istasyonundan yararlanmaya karar verebilir ya da sonradan elektrikli otomobil satın alabilir.
Bu durumda; yönetim tarafından belirlenecek ilk alım maliyeti ve işletme maliyetlerine katılmak şartıyla, bu kimse de şarj istasyonunu kullanabilir. Yönetimin, sonradan faydalanmak isteyen kat malikine “faydalanamayacağını” söylemesi mümkün değildir.
Apartmanda şarj istasyonu işletme giderleri
Örneğin 20 kat malikinin yararlandığı bir şarj istasyonunda işletme giderleri ise kullanım miktarına göre ödenmelidir.
Hangi kat maliki şarj istasyonunu ne kadar kullanmışsa, şarj istasyonunun hem elektrik giderlerine hem de işletme giderlerine “kullanımı oranında” katılmalıdır.
Masraflara katılmayan kat malikinin şarj istasyonunu kullanamaması
Böyle bir durum pekala mümkün olabilir ve bir kat maliki hem şarj istasyonunu kullanıp hem de payına düşen masrafı ödemeyebilir.
Böyle bir durumu öngörmek ve şarj istasyonunu kurulmasına dair kat malikleri kurulu kararını alırken, masrafa katılmayan kat maliki ile ilgili ne yapılacağını da belirlemek gerekir.
Bu kat malikinin derhal şarj istasyonunu kullanmaktan men edilip edilmeyeceği, ne kadar süre ödeme bekleneceği, kat malikinin kullanımının nasıl engelleneceği kat malikleri kurulunda görüşülmeli ve ilgili kararın içinde buna dair hususlara da yer verilmelidir.
Kiracı şarj istasyonu kurabilir mi?
Kiracının bireysel olarak kuracağı şarj istasyonu yukarıda izah ettiğim “bireysel kullanım” için şarj istasyonu kurmak ile aynı kurallara tabidir.
Bu durumda kiracı ev sahibine başvurmalı ve ev sahibinden kat malikleri kuruluna başvurarak izin almasını istemelidir.
Bunun haricinde, kat malikleri kurulunun herkesin ortak kullanımı için tahsis ettiği şarj istasyonundan kiracının faydalanabilmesi için ev sahibinin masraflara katılmış olması gerekir.
SONUÇ
Site otoparkına şarj istasyonu kurulabilir mi? Elbette kurulabilir; fakat kişinin sırf elektrikli aracı var diye derhal ve kimseye sormadan şarj istasyonu kurması mümkün değildir.
Apartmanda şarj istasyonu kurmanın tabi olduğu şartları yukarıda izah ettim. Son olarak hatırlatmak isterim ki; ortak yerlerde yapılacak her neviden değişiklik tüm kat maliklerini etkiler ve tam da bu yüzden diğer kat maliklerine sormadan ve onların rızasını almadan bu tür işlere girişmek doğru olmayacaktır.
Apartman ve sitede şarj istasyonu ile ilgili sık sorulan sorular:
Elektrikli araç apartmanda nasıl şarj edilir?
Bunun için ortak bir şarj istasyonu kurulabileceği gibi kat malikleri bireysel şarj istasyonlarını da kurabilir. Bunun haricinde elektrikli ev şarj cihazları da kullanılabilir.
Sitedeki usulsüz kurulan şarj istasyonu kaldırılabilir mi?
Eğer bir kat maliki ya da kiracı, aranan yasal çoğunluk şartına uymadan şarj istasyonu kurmuşsa, bir başka kat malikinin sulh hukuk mahkemesine başvurması üzerine bu şarj istasyonu yerinden kaldırılacaktır.
Mustafa Bey,
Ben yaklaşık 650 daireli bir sitede oturuyorum, site genel kurulunda elektrik aracım için şarj istasyonu kurmak için onay istedim ama genel kurulda bu yönde karar çıkmadı, şarj istasyonu ile ilgili bütün masrafları ben yapacaktım, site elektriğini kullanacak ama süzme saat takacak harcanan elektriğin ücretini site yönetimine ödeyecektim.
Benim elektrik aracım için sitede şarj istasyonu kurmam için kanuni bir hakkım varmı, siteyi yada yönetimi mahkemeye verip kanuni yoldan bu şarj istasyonunu kurabilir miyim.
Daha önce bir şarj istasyonu koran yetkili birisi ile site yöneticilerin de olduğu bir keşif yaptık uygun enerji ve uygun yerin olduğunu tesbit ettik.
Saygılarımla
Merhaba, aslında sorunuzun cevabı yazımda mevcut. Sizi anlıyorum ve şahsen haklı buluyorum; fakat ortak yerlerin kullanımı için gereken oy çoğunluğu yasada belli ve buna ulaşmadan çivi bile çakamazsınız. Diyalogla sorunu çözemiyorsanız sulh hukuk mahkemesine başvurabilirsiniz. Lehinize karar çıkması çok zor da olsa belki elektrikli arabaların hayatımıza yeni girmesi nedeniyle lehe bir karar alabilirsiniz. Ama asıl yapmanız gereken, insanlarla görüşüp onların rızasını almaya çalışmak olmalıdır.
Ya ne kadar güzel izah etmişsiniz. Hatir için yonetici oldum kanun nizam bilmem ve bi sakinimizin istegi üzerine(elektrik altyapilı araç almış)buraya baktım. Emeğinize sağlık