Sigortasız çalışmak zorunda kalan bir işçi, işten ayrıldıktan sonra dava açmak isteyebilir. Böylece geriye dönül sigortasının yapılmasını sağlayabilir. Bu durumda açılması gereken dava, hizmet tespit davasıdır. Peki hizmet tespit davası nasıl açılır?
Hizmet tespit davası nedir?
Hizmet tespit davası, işçinin sigortasız çalıştığı dönemlerini kayıt altına almak ve SGK kayıtlarına işlenmesini sağlamak amacıyla açtığı bir dava türüdür.
Bu davanın kendine göre özellikleri vardır. Özellikle hak düşürücü süre ve ispat bakımından dikkatli olunması gerekir.
Hizmet tespit davasında zamanaşımı süreleri
Hizmet tespit davası hak düşürücü süreye tabidir. Bu süre kural olarak 5 yıldır. Yani, işten ayrıldıktan sonra 5 yıl içinde hizmet tespit davası açılmazsa, bir daha açılamaz.
Tabi 5 yıllık hak düşürücü sürenin bazı istisnaları vardır. Bunların neler olduğunu daha önce yazmıştık: mustafabaysal.com/sigorta-hizmet-tespit-davasinda-hak-dusurucu-sureler
İşverenin sigortasız çalışmayı kabul etmesi
Hizmet tespit davasıyla ilgili yanlış bilinen en önemli husus, işverenin rıza göstermesi halinde her şeyin kolay olacağı şeklindedir.
Örneğin işçi 3 yıl önce işten ayrılmış olsa ve eski işverenini ikna etse bile, SGK dava olmadan geriye dönük sigorta kaydı yapmamaktadır.
İşveren hatasını kabul etse ve idari para cezasına razı olsa bile, SGK hizmet tespit davası açılmadan ve bu dava kazanılmadan geriye dönük sigorta kaydı yapmamaktadır.
Sigortasız çalışmanın ispatı
Hizmet tespit davasında en önemli husus, bu çalışmanın ispatlanmasıdır. Dava açıldığında işverenler genelde çalışmayı inkâr eder.
Çünkü sigortasız işçi çalıştırma çok yüksek idari para cezalarını beraberinde getirir: mustafabaysal.com/sigortasiz-isci-calistirmanin-cezasi-ne-kadar
Böyle olunca işçinin sigortasız çalıştığını bir şekilde mahkemede ispat etmesi gerekir. Bunun için elbette varsa, yazılı ve görsel deliller büyük önem arz eder: mustafabaysal.com/sigortasiz-calisma-nasil-kanitlanir
Ancak birçok olayda bunlara erişmek zordur. İşte burada tanıklar devreye girer. İşçinin çalışma arkadaşları, komşu işyerlerinin çalışanları ya da müşteriler işçi lehinde tanıklık yaparsa, sigortasız çalışmanın tespiti ve hizmet tespit davasının kazanılması ihtimali artar.
Hizmet tespit davası nereye açılır?
Hizmet tespit davası iş mahkemesinde açılmalıdır. Hangi yer mahkemesinde dava açabileceğinizi daha önce yazmıştık: mustafabaysal.com/is-davasi-hangi-yer-mahkemesinde-acilir
Avukat olmadan hizmet tespit davası
Yasalarımıza göre, dava açmak için avukat tutmak zorunlu değildir. Kişi kendisi de dilekçe hazırlayabilir ve bizzat dava açabilir.
Ancak hizmet tespit davası gibi önemli bir davada, imkân dahilinde avukat tutmak her zaman faydalı olacaktır. Böylece süreç daha doğru şekilde takip edilebilir.
Hizmet tespit davası nasıl açılır?
Eğer davayı avukat aracılığıyla açacaksanız, sizin bir şey yapmanıza gerek yoktur. Avukatının sizden gerekli evrakları isteyecek ve davayı açarak takip edecektir.
Ama davayı bizzat açacaksanız, aşağıdaki adımları takip etmeniz gerekir:
- Bir dava dilekçesi hazırlamalısınız.
- Dilekçede sigortasız çalıştığınız dönemleri ve bu dönemlerdeki ücretinizi yazmalısınız.
- Her türlü delillerinizi ve varsa tanık bilgilerini dilekçede belirtmelisiniz.
- Dilekçeyi iş mahkemesine vermeli ve gerekli masraf ve harçları yatırmalısınız.
- Sonrasında ise duruşmalara girmeyi ihmal etmeden süreci takip etmelisiniz.
SONUÇ
İş mahkemesine dava açmadan önce zorunlu arabuluculuk başvurusu yapmak gerekse de, hizmet tespit davası için böyle bir zorunluluk yoktur.
Dolayısıyla dilekçenizi hazırlayarak doğrudan dava açabilirsiniz. Hizmet tespit davası için avukat tutmanızı şiddetle tavsiye ederim.
Ancak böyle bir imkânınız yoksa, aşağıdaki dilekçe örneğini kullanarak doğrudan kendiniz de iş mahkemesinde hizmet tespit davası açabilirsiniz.
mustafabaysal.com/hizmet-tespit-davasi-dava-dilekcesi-ornegi
Emek ve bilgi verilerek hazırladığınız bu siteden bir çok çalışan bilgi sahibi olmaktadır. Peşinen teşekkürlerimi iletiyorum.
Üstad, bu hizmet tespit davası EYT ile gündeme sıkça gelmekte. Şöyle bir sorun ile karşı karşıyayım.
1999 Ağustos ayında fiilen çalışmaya başladım ve işveren Aralık 1999 da SGK giriş bildirgemi vermiş. Yani 3 ay gibi bir geç bildirilme ile EYT den faydalanamadım ve önümde 16 yıl daha var. Bu işyerinden 2009 yılında işçilik alacaklarımı dava yolu ile aldım ve başka işyerlerinde çalışmama devam ettim. Sigortasız çalıştığım dönemde sadece çalıştığıma tanıklık edecek mesai arkadaşlarım var. Yalnız hiç bir yasal bildirge, maaş bordrosu, imza çizelgesi vs. türü kanıtlayıcı belgeler yok.
Bu durumda; bugünlerde hizmet tespit davası açsam zamanaşımı ve hak düşürücü süreden dolayı mahkeme seyri nasıl olur? Yanıtlamanız umuduyla.