Devlet memurunun mesaisine devam etmesi önem arz ettiği gibi, devamsızlık durumunda birtakım yaptırımlar da gündeme gelecektir. Hele ki bu devamsızlığın art arda 10 günü bulması durumunda çok ciddi sonuçlar gündeme gelir. Memur kaç gün işe gelmezse memuriyetten çıkarılır?
Memurun mazeretsiz işe gelmemesi
Elbette memurun mazeretsiz olarak devamsızlık yapması düşünülemez; ancak hangi nedenle olursa olsun, mazeretsiz devamsızlık hali görülebilir ve bunun sonucunda memur çeşitli disiplin cezalarıyla karşı karşıya gelebilir.
Mazeret nedir?
Mazeret kelime itibariyle özür anlamına gelse de memurlar için daha dar bir anlam ifade eder. Memurun özrünün olması demek, bu özrünü tevsik edebilmesi demektir. Böylece memur işe neden gelemediğini yasal çerçevede ortaya koymuş olur.
Bu mazeretlerin başında elbette sağlık durumu gelir. Memurun almış olduğu sağlık raporu en başta gelen mazeret sebebi kabul edilir. Bunun haricinde sağlık kuruluşuna yapılan giriş kayıtları ya da acil girişleri de mazeret olarak kabul edilebilir. Yine de özellikle poliklinik girişlerinin, amirden habersiz yapılması ve sık tekrarlanması durumunda memurun amiri tarafından özür olarak kabul edilmemesi de ihtimal dâhilindedir.
Kabul edilebilir devamsızlık mazeretlerine dair aşağıdaki Danıştay kararlar fikir verecektir:
“… davacının, 03/12/2010 tarihinde okula gitmediği soruşturma raporundaki bilgi, belge ve tanık ifadelerinden anlaşılsa da, davacı hakkında anılan tarihe ilişkin Aile Sağlığı Merkezi tarafından düzenlenen iş görmezlik raporu bulunup bu haliyle davacının özürsüz olarak göreve gitmediğinden söz edilemeyeceğinden…” (12. Daire, 2016/316 K.).
“… davacının doktora dersine katılmış olması nedeniyle 20.05.2013 tarihinde işe gelmediği, ancak derse gitmesi nedeniyle işe gelemeyeceği yönünde idareden herhangi bir izin almadığı veya bildirimde bulunmadığı tartışmasız olduğu, bu durumda, davacının 20/05/2013 günü özürsüz ve mazeretsiz işe gelmediği sabit olduğundan…” (12. Daire, 2020/3749 K.
).
“… sendikal eyleme destek olmak amacıyla gerçekleşen göreve gelmeme eyleminin sendikal faaliyet kapsamında bir fiil olarak kabulü gerekeceğinden, özürsüz olarak göreve gelmemek fiili kapsamında değerlendirilemeyecek olan fiili nedeniyle…” (12. Daire, 2021/1787 K.).
657’de devamsızlık cezası
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu memurun devamsızlığını gün sayısına göre farklı değerlendirmiş olup öngörülen disiplin cezaları şu şekildedir:
- İşe geç gelmek veya işi erken terk etmek UYARMA
- 1 veya 2 gün işe gelmemek AYLIKTAN KESME
- Kesintisiz 3 ila 9 gün arasında devamsızlık yapmak KADEME İLERLEMESİNİN DURDURULMASI
- Bir yılda toplam 20 gün işe gelmemek DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA
Hemen yukarıdaki memuriyetten çıkarma cezasını gerektiren fiil çok eskiden 10 gün kesintisiz gelmemek şeklinde idiyse de an itibariyle toplam 20 gün devamsızlık olarak uygulanmaktadır.
10 gün devamsızlıkta çekilmiş sayılma
Yukarıdaki süreleri incelediğinizde aklınıza şöyle bir sonuç gelebilir: O zaman, 10 gün ya da 19 gün devamsızlık yapsam bir şey olmaz mı?
Bu sorunun cevabı 657 sayılı Kanun’un 94’üncü maddesine göre; memur kesintisiz ve mazeretsiz 10 gün devamsızlık yapması durumunda ÇEKİLMİŞ yani istifa etmiş kabul edilir. Haliyle, kesintisiz 10 gün ve daha uzun süre devamsızlık yapan memura “memuriyetten çıkarma” disiplin cezası verilmesi gerekmez; çünkü o zaten istifa etmiş kabul edilir.
Devamsızlık yapan memura uygulanacak disiplin cezası
Aşağıdaki tabloda, memurun yapmış olduğu mazeretsiz devamsızlık gün sayısına göre ona verilecek disiplin cezalarını görebilirsiniz:
| Memurun mazeretsiz devamsızlık günü | Uygulanacak disiplin cezası |
|---|---|
| 1 gün işe gitmemenin cezası | Aylıktan kesme |
| Kesintisiz 2 gün işe gitmemenin cezası | Aylıktan kesme |
| Kesintisiz 3 gün işe gitmemenin cezası | Kademe ilerlemesinin durdurulması |
| Kesintisiz 4 gün işe gitmemenin cezası | Kademe ilerlemesinin durdurulması |
| Kesintisiz 5 gün işe gitmemenin cezası | Kademe ilerlemesinin durdurulması |
| Kesintisiz 6 gün işe gitmemenin cezası | Kademe ilerlemesinin durdurulması |
| Kesintisiz 7 gün işe gitmemenin cezası | Kademe ilerlemesinin durdurulması |
| Kesintisiz 8 gün işe gitmemenin cezası | Kademe ilerlemesinin durdurulması |
| Kesintisiz 9 gün işe gitmemenin cezası | Kademe ilerlemesinin durdurulması |
| Kesintisiz 10 gün işe gitmemenin cezası | YOK / Memur istifa etmiş sayılır ve görevle ilişiği kesilir |
Yukarıdaki tablo ile ilgili bilinmesi gereken en önemli detay, devamsızlıkların kesintili olması ile ilgilidir. Öyle ya memur diyelim ki 4 gün kesintisiz devamsızlık yaptı ve sonra işe başladı. Başka bir zaman 2 gün üst üste devamsızlık yaptı ve yine görevine başladı. Bu şekilde memur çeşitli disiplin cezalarına maruz kalacakken, bir de bu devamsızlıklar toplanacaktır ve mazeretsiz devamsızlık sayısı BİR YILDA TOPLAM 20 güne ulaştığında, kişi hakkında devlet memurluğundan çıkarma cezası uygulanacaktır.
Ayrıca şu yazımda da izah ettiğim üzere, memurun aynı fiili ya da başka bir fiili tekrar işlemesi durumunda, cezaların artırılarak uygulanmasının mümkün olduğu da hatırda tutulmalıdır: Devlet memurlarına uygulanacak disiplin cezaları
SONUÇ
Memurun devamsızlık yapmasından kastedilen “mazeretsiz” devamsızlığıdır. Yoksa memurun amirinden izinli olduğu ya da sağlık raporu benzeri bir mazeretinin olduğu devamsızlıkları sorun teşkil etmez.
Devlet memurunun bilmesi gereken en önemli husus; mazeretsiz devamsızlık yaptığında bunun sonucunun memuriyetten çıkarılmaya kadar varabileceğidir ve geçerli mazereti olmadığı halde işe gidemeyen bir memurun en azından amirine telefonla ulaşarak bilgi vermesi yararına olacaktır.
Bir soru bir cevap:
Memur 20 gün işe gelmezse ne olur?
Burada kastedilen kesintisiz 20 gün işe gelmemek ise, daha 10’uncu günü müteakiben memur zaten istifa etmiş kabul edilir. Ancak bir yılda toplam ve kesintili olarak 20 gün devamsızlıktan bahsediyorsak, memurun bir yılda 20 gün devamsızlık sayısına ulaşması durumunda “memuriyetten çıkarma” cezası uygulanacaktır.
