Devlet memuru ücretsiz izin aldığında, belirli bir süre için çalışmaz ve aylığını da alamaz. Bu açık olmakla birlikte, aylıksız izin sürelerinin başkaca konulara etkisi merak konusu olabilir. Bunlardan birisi de memurun ücretsiz izninin yıllık izin kıdemine etkisidir: Memurun ücretsiz izni yıllık izni etkiler mi?
Ücretsiz izin süresi yıllık izin kıdemini etkiler mi?
Memurun yıllık izin süreleri, onun kıdemine göre belirlenir. Haliyle memurun çalışmadan geçirdiği ücretsiz izin sürelerinin yıllık izin kıdeminde etkisinin ne olduğu bilinmeyebilir. Bu sorunun cevabını gelin, birlikte bulalım.
Memurun ücretsiz izin hakları
Memurun aylıksız izin haklarının neler olduğunu şu yazımda detaylıca izah etmiştim: https://mustafabaysal.com/memurlarin-ucretsiz-izin-hakki/
O yazıdan da göreceğiniz üzere, memurun ücretsiz izin hakları şu şekilde sıralanabilir:
- Refakat izni sonrası 18 ay
- Doğum sonrası 24 ay
- Evlatlık edinen memura 24 ay
- Yurtdışına gönderilen memurların eşlerine
- Beş yılını tamamlamış memurlara 1 yıla kadar
- Muvazzaf askerlik görevi boyunca memura verilen ücretsiz izin
Memurun yıllık izin hakkı
Memurun yıllık izin sürelerini ise şu yazımda anlatmıştım: https://mustafabaysal.com/memurun-yillik-izin-sureleri/
Bu yazıdan da görüleceği üzere, memurun yıllık izin süresi 20 veya 30 gün olup bu süre esasen memurun kıdemine göre belirlenir.
Memurun ilk yılda izin hakkı olmazken, sonrasında 10 yıla kadar memur 20 gün ve 10 yıldan sonra ise 30 gün yıllık izin hakkına sahiptir.
Aylıksız izin süresi yıllık izin kıdeminden sayılır mı?
Öncelikle şunu söylemem gerekir ki; memurun aylıksız izinde geçen sürelerinin yıllık izne etkisine dair mevzuatta net bir hüküm bulunmaz. Bu nedenle, sorunun cevabını başka yerde aramalıyız. İşte bu yer, Devlet Personel Başkanlığı görüşleridir.
DPB’ye göre ücretsiz iznin kıdeme etkisi
Mülga Devlet Personel Başkanlığı 2017 yılında verdiği bir görüşte aylık izinde geçen sürelerin yıllık izin kıdemine etkisine değinmiş ve şöyle demiştir:
“… Yıllık izinlerin kullanılması hakkında Maliye Bakanlığınca 62, 140 ve 154 seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğleri çıkarılmış olup, 154 Seri No’lu Tebliğde, “Yıllık izin sürelerinin hesabında, hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması,” gerektiği belirtilmektedir.
Bu itibarla; doğum sebebiyle verilen aylıksız izin süresinin “hizmet” olarak değerlendirilmemesi sebebiyle söz konusu sürenin 154 seri nolu Tebliğde yer alan “kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri” kapsamında bulunmadığı, dolayısıyla doğum sebebiyle verilen aylıksız izin süresinin yıllık izne esas hizmet süresinde dikkate alınamayacağı ve doğum sebebiyle verilen aylıksız izin süresinin 657 sayılı Kanunun 108/E maddesi geçen 5 yıllık sürenin hesabında dikkate alınmayacağı…” (06/02/2017-757 sayılı DPB görüşü)
Memur ücretsiz izin dönüşü yıllık izin kullanabilir mi?
Yukarıdaki görüşten de anlaşılacağı üzere, memurun aylıksız izinde geçen süreleri hizmet süresinden sayılmamaktadır.
Dolayısıyla, örneğin bir yıllık ücretsiz izne ayrılan bir memur; izin süresi sonunda işe başlayıp yıllık izin hak ettiğini iddia ederek yıllık izne ayrılamayacaktır.
Ancak bunun yine DPB görüşleriyle ortaya koyulan çok önemli bir istisnası vardır. Şöyle ki; aylık izne ayrılan memur o senenin tamamını aylık izinde geçirirse, yıllık izni hak etmemektedir.
Ancak aynı memur, yıl içinde TEK bir gün bile çalışmış olsa, o senenin yıllık iznini hak etmektedir. Örneğin 2023 senesinin tamamını aylıksız izinde geçiren bir memur, 2023 senesi iznini hak etmez. Fakat bu memur, 2023 senesi içinde bir gün bile olsa çalışsaydı, örneğin aylıksız iznini 30 Aralık’ta kesip göreve başlasaydı, artık 2023 senesi yıllık iznini hak etmiş olurdu.
İlgili mülga DPB görüşü şu şekildedir:
“… Bu itibarla, bir yıl boyunca aylıksız izinli olan Devlet memurunun çalışmadığı yıla ait yıllık izin hakkının bulunmadığı, hizmeti bir yıldan fazla olan Devlet memurunun aylıksız iznin bitimini müteakip yıl içinde göreve başladığı tarih itibariyle söz konusu yıla ait yıllık izne hak kazanacağı mütalaa edilmekte olup; 29/12/2014 tarihinde görevine başlayan ilgilinin 2014 Yılı boyunca aylıksız izinli olmadığı görüldüğünden, bahsi geçen personelin yıllık izne esas hizmet süresinin bir yıldan fazla olması halinde göreve başladığı tarih(29/12/2014) itibariyle 2014 Yılına ait yıllık izne hak kazanacaktır…” (11/09/2015-5881 sayılı DPB görüşü).
SONUÇ
Memurun ücretsiz izni yıllık iznini etkiler mi? Evet, etkiler. Hem de bu etki, olumsuz bir etki olur. Örneğin ilk memuriyete başladığı tarihten itibaren 10 sene geçen ve bu 10 sene içinde 2 sene doğum nedeniyle ücretsiz izin kullanan bir memurun 30 günlük yıllık izni artık 12’nci senesi dolunca başlayacaktır.
Ancak soru başka türlü olsaydı ve ücretsiz izne ayrılan memurun, ücretsiz izne ayrıldığı senenin iznini kullanıp kullanamayacağı sorulsaydı, cevabım farklı olurdu. Bu cevabı yukarıda detaylıca izah ettim.
Memurun ücretsiz izninin yıllık izne etkisi konusunda sık sorulan sorular:
Memur ücretsiz iznini parça parça kullanabilir mi?
Bu sorunun cevabı, ücretsiz izin türüne göre değişir. Örneğin 5 yılını dolduran memura verilen 1 yıllık ücretsiz izin en çok 2 defada kullanılabilirken; doğum sonrası ücretsiz izin istenildiği kadar bölünebilir.
Bir memur kaç ay ücretsiz izin alabilir?
Eğer ortada özel ücretsiz izin durumları yoksa ve memur öylesine ücretsiz izin almak istiyorsa, 5 yılını doldurmuş olmak şartıyla, memur en çok 1 yıllık ücretsiz izin alabilir.
Merhaba , Ben sözleşmeli olarak bir üniversiteye atandım bir kaç ay oldu. mazeret izni almak istiyorum ancak özel durumlarda 10 güne kadar alınacak mazeret izni varmış. ben bunu kullanmak istiyorum eşimle sıkıntılı süreçler geçirdiğim için ancak özel sebepler neleri kapsar, nasıl bir şey söylenmesi gerek yardımcı olur musunuz lütfen? Çok teşekkürler.
22 Aralık 2022 tarihli yazınıza istinaden;
Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği (154)
Yıllık izin sürelerinin hesabında, hangi statüde olursa olsun amu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir. Bu sebeple ücretsiz analık izni kullanan memurun kazanılmış hak aylıkları ücretsiz izinde olduğu sürede değerlendirildiği için ücretsiz izin kullanımı, memurun yıllık izin süresini olumsuz etkilememektedir.
Hocam kolay gelsin
Ben 657 memur personelim. Bu yıl hacca gittim geldim personel bilmediği için ve yıllık iznim yetersiz olduğu için ücretsiz izin kullanmak istedim.
personel şefliği sıralama farketmez dediği için önce 15 gün ücretsiz izin geriye kalan süreyide yıllık izin olarak onaylatıp hacca gittim
Hac vazifesi esnasında ücretsiz izinden sonra mutlaka göreve başlayıp (işbaşı yapıp) sonra yıllık izin almam gerektiği söylenerek benden ücretsiz iznimi uzatma dilekçesi istendi
sormak istediğim şu
Ücretsiz izin kullanırken göreve başlamadan yıllık izin alabilirmiyim yani 15 gün ücretsiz izin aldım akabindede yıllık izin yaptım yani arada göreve başlama zorunluluğu varmı
Cevap verirseniz çok mutlu olurum saygılar
Başka bir yerde böyle bir paylaşımdan NOT: (Rapor bitimi (kontrol şartı yok ise) göreve başlama zorunluluğunun olduğu, yıllık, ücretsiz veya mazeret izin bitim tarihinden itibaren yukarıda da bahsedildiği gibi amirin uygun görmesi halinde kalan yıllık izin, mazeret izni veya ücretsiz izin kullanabileceği )
Merhaba, sorunuzun kesin bir cevabı olduğunu zannetmiyorum. Eğer kurumunuz sizin illa göreve başlamanız gerektiğini söylüyorsa, kanaatimce bunun nedenini de biliyor olmalı. Ücretsiz izindeyken bir dilekçe ile ücretsiz izin uzatılabiliyorken, başka bir dilekçeyle yıllık iznin neden alınamadığını kurumunuza sormanızı tavsiye ederim.
Merhaba Sayın Baysal, ben 10 yıllık devlet memuruyum 2 çocuğum var toplamda 4 sene ücretsiz izin aldım. Yıllık iznim sizin de söylediğiniz gibi 20 gün, 4 yılın ödenmemiş primlerini sgk ya yatırsam yüklük iznimde artış olur mu?
Ödenmemiş primler emekli olacağınız zaman borç olrak çıkacaktır şuan borcunuz yoktur sorabilirsiniz. ücretsiz izinde olduğunuz zamanlar kazanılmış hak aylığı olarak değerlendiriliyor devlet memurları kanunu genel tebliği 154 bakabilirsiniz
Peki Hakkınız yok derlerse ne yapmamız gerekiyor..