Memurun mal bildirimi vermesi gereken haller ve zamanlar vardır. Bu şartlar oluştuğunda ya da zamanı geldiğinde, memurun mal bildirim formu doldurarak kurumuna teslim etmesi gerekir. Peki, ama memurun mal bildirimi kontrol edilir mi yoksa özlük dosyasında açılmamış şekilde bekler mi?
Mal bildirimi yapılması
Devlet memuru üç farklı zamanda ve şartta mal bildirimi vermek zorundadır:
- Memuriyete girişte ve memuriyetten ayrılmada
- Sonu 0 ve 5 ile biten yıllarda
- Özel durumlar meydana geldiğinde ek mal bildirimi yaparak
Bu mal bildirimlerinin hangisinin ne zaman ve hangi şartlarda verileceğini daha önce kaleme aldığımdan, aynı hususlara tekrar girmek istemiyorum: https://mustafabaysal.com/mal-bildirimi-zamani/
Memurun özlük dosyası
Memura ait temel bilgi ve belgelerin yer aldığı dosya, onun özlük dosyadır: https://mustafabaysal.com/memur-ozluk-dosyasi-belgeler/
Memurun doldurarak kurumuna teslim ettiği mal bildirim formları da haliyle bu özlük dosyasında muhafaza edilir.
Mal bildirimlerinin kontrol edilmesi
Cumhurbaşkanlığı tarafından yürütülen Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesine göre; yeni ve ek bildirimler daha önceki bildirimler ile karşılaştırılır.
Burada yeni bildirimden kasıt; memurun sonu 0 ve 5 ile biten yılların Şubat ayı sonuna kadar verdiği yenileme mal bildirimidir. Ek mal bildirimi ise memurun maaşının beş katını aşan taşınır ya da taşınmaz ve menkul gibi mal varlığındaki artış veya azalışların meydana gelmesi durumunda bir ay içinde vermek zorunda olduğu mal bildirimi beyanıdır.
Mal bildirimi nasıl kontrol edilir?
Yönetmeliğin aynı maddesine göre; kamu kurumları bilgisayarlarında mevcut bilgilerle bilgisayar ortamında ve gizliliği sağlanacak şekilde karşılaştırılır.
Yapılan karşılaştırma sonucunda gerçeğe aykırı bildirimde bulundukları veya haksız mal edindikleri, kaçırdıkları veya gizledikleri anlaşılanlar hakkında yetkili mercilerce Cumhuriyet başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.
Bu kontrolün nasıl yapılacağına dair genel bir mevzuat düzenlemesi bulunmaz. Ancak yönetmelik hükmü açıktır ki; kurumların ilgili bölümleri mal bildirim formlarını açıp gizliliğini bozmayacak şekilde incelemek hakkına sahiptir.
SONUÇ
Memurlar arasındaki genel inanış, mal bildirim formlarının özlük dosyasında gizli olarak kaldığı ve soruşturma ya da kovuşturma olmadıkça bunlara kimsenin bakamadığı yönündedir.
Ancak gerçek bunun tam aksidir ve mal bildirimlerini kontrol etmek kurumların ilgili birimlerinin yetkisi dâhilinde olmaktan öte görevidir.
Böyle olunca aslında her kurumun ilgili biriminin, memurlar tarafından kendilerine iletilen mal bildirim formlarını açıp öncekilerle karşılaştırması ve izaha muhtaç artış ya da azalışlar söz konusuysa durumu yetkili mercilere iletmesi gerekir.
Her şeyden önce, mal bildirimi müessesesinin varlık gerekçesi bunu gerektirir ve düzenli olarak kontrol edilmediği müddetçe, mal bildiriminde bulunmak ya da bulunmamak arasında bir fark olmayacaktır.