KVKK hayatımızın her alanına girmişken, sosyal medya da bundan nasibini aldı. Hele ki günümüzde neredeyse tüm hayatımızı sosyal medyada yaşıyor ve geçiriyorken, şu sorunun cevabını bilmek gerekiyor: KVKK sosyal medya konusunda ne diyor?
KVKK nedir?
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun kısaltması olan KVKK, 6698 sayılı Kanun kapsamında yer alan veri sorumlularının kişisel veri işlerken nelere dikkat etmesi gerektiğini ifade eden bir kavram olarak kullanılıyor.
KVKK denince, Kanun’un kurallara bağladığı alanlardan anlaşılması gerekenler çok özet olarak, şöyle sıralanabilir:
- Kişisel veri nasıl elde edildi?
- Kişisel veri nasıl muhafaza edildi?
- Kişisel veri kimlere aktarıldı?
- Kişisel veri nasıl imha ya da yok edildi?
Bu dört ana sorunun alt başlıklarında sorulacak onlarca soru daha olsa da, KVKK’nın var oluş amacını anlamak için bu dört ana başlık bir nebze yeterli olacaktır.
Sosyal medya hesabı kişisel veri midir?
Bu sorunun cevabını vermeden önce gelin, kişisel verinin tanımını yapalım. Şu yazımda kişisel verinin tanımını çeşitli şekillerde yapmıştım: https://mustafabaysal.com/kisisel-veri-nedir/
Bu tanımlardan birisini buraya almak gerekirse; kişisel veri, kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgiyi ifade etmektedir.
O halde bir kişisel veri şu iki unsuru da içerecektir:
- Gerçek kişiye ait olmalıdır
- Kimliği belirli ya da belirlenebilir kılmalıdır
O halde sanırım öncelikle şunu söylemek gerekir ki; 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na göre YALNIZCA GERÇEK kişilerin verileri kişisel veri olabilir ve TÜZEL KİŞİLERİN verileri kişisel veri kabuk edilmez.
Buna göre; “Sosyal medya hesabı kişisel veri midir?” sorusunun cevabını ikiye ayırarak verebiliriz:
- Sosyal medya hesabı gerçek kişiye aitse, yani Ahmet’e ya da Ayşe’ye aitse, kişisel veridir.
- Sosyal medya hesabı tüzel kişiye aitse, yani X şirketine ya da Y kurumuna aitse, kişisel veri değildir.
Sosyal medyadaki kişisel veriler
Kişisel veri olan sadece sosyal medya hesabının kendisi değildir. Örneğin bir kimsenin instagram hesabı olsa ve bu hesabın kullanıcı adı da @umutyilmaz65654755 olsa, bu kullanıcı adı artık bu kimsenin bir kişisel verisidir.
Ancak bu kimsenin sosyal medya hesabında paylaşacağı kendisine ait diğer bilgiler de kişisel verisi olarak kabul edilecektir. Bu kişinin instagram hesabında şu bilgileri paylaştığını varsayalım:
- Fotoğraf
- Gittiği tatil beldesine ait bir konum bilgisi
- Tuttuğu futbol takımına ilişkin bir gönderi
- Yeni aldığı ayakkabının faturası
- Dini inancını ortaya koyan bir yazı
Bu örnekler çoğaltılabilir; fakat bu kimseye ait bu bilgilerin tamamı da onun kişisel verisi olacaktır. O halde kişinin sosyal medya hesabı başlı başına bir kişisel verisi iken, bu hesaptan paylaştığı birçok kişisel verisi de söz konusu olacaktır.
Fotoğraf kişisel veri midir?
Sosyal medyada en çok yapılan paylaşım türü fotoğraf olsa gerekir. Fotoğraf elbette ve kesinlikle bir kişisel veridir. Bir gerçek kişiyi tanımlayan veya tanınabilir kılan her veri kişisel veridir.
Sosyal medyada kişisel verileri nasıl korunur?
Önce şunu bilmek gerekir ki; kişinin sosyal medya hesabının olması ve herkese açık paylaşımlar yapması, onun kişisel verilerini alenileştirdiği anlamına gelmez. Bir başka deyişle “Bu kişi sosyal medya hesabında fotoğraf paylaşmış, o zaman ben de onu dilediğim gibi kullanabilirim” denemez.
Yine de sosyal medya hesabındaki kişisel verileri korumanın en iyi yolu; hesabı ya da paylaşımları herkese açık yapmamak olsa gerekir. Bunun haricinde, şu aşamada, kontrolün sizde olmadığı bir sistemde, kişisel verilerinizi korumak için yapabileceğiniz şeyler de sınırlı olacaktır.
Sosyal medya ve yurtdışına kişisel veri aktarımı
Yurtdışına kişisel veri aktarımı çok ciddi şartlara ve sonuçlara tabidir: https://mustafabaysal.com/kisisel-verilerin-yurtdisina-aktarilmasi/
Sosyal medya kullanımıyla ilgili esas sorunlardan birisi, başkasının kişisel verilerini paylaşanların durumuyla ilgilidir. Durumu hemen bir örnekle açıklayayım:
- Bir özel okul, il geneli deneme sınavında birinci olan öğrencisinin fotoğrafını Facebook’ta paylaştı.
- Bu fotoğraf paylaşıldığı anda, teknik olarak Facebook’un yurtdışındaki sunucularına gitti ve orada barındı.
- Fotoğrafı görenlerin tamamı Türkiye’de de yaşasa, bu okul öğrencisinin kişisel verisini yurtdışına aktarmış oldu.
- Bunun için gerekli şartları sağlamadıysa, büyük idari ve cezai yaptırımlar kapıdadır.
O halde; sosyal medyada kendi kişisel verilerini paylaşmaktan öte, bir de ilgili kişisinin kişisel verisini paylaşan veri sorumluları vardır ve bunlar, yaptıkları her paylaşımın bir “yurtdışına veri aktarımı” olduğunu unutmamalıdır.
SONUÇ
Sosyal medya kullanımının KVKK açısından önemli sonuçları vardır. Hemen yukarıda açıkladığım üzere, sosyal medyada KVKK konusunun iki boyutu olacaktır: Gerçek kişinin kişisel verileri ve veri sorumlusunun yurtdışına veri aktarımı.
Sade vatandaş ya da nihai tüketici olarak sizin bilmeniz gereken esas konu ise, bir kimsenin sosyal medya paylaşımlarının onun kişisel verisi olduğudur. Dolayısıyla hem siz sosyal medyada bir gönderi paylaşırken hem de başkasının gönderileriyle ilgili birtakım işlemler yapmadan önce iki kere düşünmeyi ihmal etmemelisiniz.
Ayrıca şunu da bilmelisiniz ki; sizin rızanız ya da kanuni şartlar olmadığı müddetçe, bir başkası ya da kurum da sizin kişisel verilerinizi kendi sosyal medya hesabında yayınlayamaz.
