Kamuda memurların bayram tatillerinin uzatıldığını ve 9 güne tamamlandığın görüyoruz. Bu yazımda, aynı uygulamanın özel sektör işçileri için de söz konusu olup olamayacağını ele alacağım. Gelin, birlikte bakalım: Özel sektörde işçilerin bayram tatilleri birleştirilir mi?
İşçilerin bayram tatillerinin birleştirilmesi
Özellikle 4,5 gün süren kurban bayramı tatilinin dönem dönem öncesi ve sonrasıyla birleştirilerek 9 güne çıkarıldığını görüyoruz. Bu birleştirme işlemi, memurlar açısından yapılmakta ve isteyen özel işyerleri de buna uymaktadır.
Ancak, böyle bir düzenlemenin işverenler açısından bağlayıcı olmadığı da bir gerçektir. Peki, ama işverenlerin bu ulusal bayram ve genel tatil günleriyle birleştirmesi gereken tatil günleri yok mudur?
Ulusal bayram ve tatil günü nedir?
Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanununa göre ulusal bayram ve genel tatil günleri 15,5 gün olup aşağıdakilerden ibarettir:
- 28 Ekim günü saat 13:00’den itibaren 29 Ekim – Cumhuriyet bayramı
- 1 Ocak – yılbaşı günü
- 1 Mayıs günü
- 23 Nisan günü / Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
- 19 Mayıs günü / Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı
- 15 Temmuz / Demokrasi ve Milli Birlik Günü
- 30 Ağustos günü / Zafer Bayramıdır.
- Ramazan Bayramı / Arefe günü saat 13.00’ten itibaren 3,5 gün
- Kurban Bayramı / Arefe günü saat 13.00’ten itibaren 4,5 gün
Özel sektörde bayram tatili birleştirilebilir mi?
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinin öncesinde ya da sonrasındaki günlerle birleştirilmesi ve devlet memurlarının bu süreler boyunca ücretli izinde kabul edilmesi, hükûmetin bir takdiridir ve memurlar açısından geçerli olmaktadır.
İşçiler açısından böyle bir düzenleme yapmak, işverenlerin yönetim alanlarına doğrudan bir müdahale olacağından çok da doğru bir davranış olmayacaktır.
O nedenle, hükumetin karar alarak özel işyerlerinde bayram tatillerini uzatması kolay kolay rastlanacak bir durum değildir. Ancak yine de işçilerin ulusal bayram ve genel tatil günlerinin uzatılması bir şekilde mümkündür.
Cuma günü sona eren ulusal bayram veya genel tatil
Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkına Kanun’un 2’nci maddesine göre; ulusal bayram veya genel tatil günü cuma günü akşamı sona ererse takip eden Cumartesi gününün tamamının tatil yapılması gerekir. Bu hüküm emredici nitelikte olduğundan işverenlerin bu konuda bir tercih hakkı bulunmamaktadır.
Özel sektörde Cuma-Cumartesi-Pazar nasıl tatil olur?
Bu düzenlemenin nedeni, genel olarak işyerlerinde pazar günün hafta tatili olarak belirlenmiş olmasıdır. Öyle ki; cuma akşamı sona eren bir ulusal bayram ve genel tatil gününün ardından cumartesi de tatil edildiğinde işçilerin art arda 3 gün tatil yapabilmeleri mümkün olacaktır.
Bayram sonrası tatil uzatılmazsa ne olur?
Bildiğiniz üzere ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işçiler çalışmadan ücrete hak kazanmalarına rağmen, işçinin de rızası olursa bu günlerde çalışma yapılabilmektedir. Ancak bu çalışma karşılığında işçi çalışmadan zaten hak ettiği bir yevmiye ve çalışarak hak ettiği bir yevmiye olmak üzere toplam 2 yevmiye ücrete hak kazanacaktır.
İşte eğer cuma günü akşam sona eren bir ulusal bayram ve genel tatil gününden sonra cumartesi de çalışılmışsa; işçi artık 2 yevmiye değil 4 yevmiye alacaktır. Çünkü cumartesi günü de aynı cuma günü gibi ulusal bayram ve genel tatil olarak değerlendirilecektir.
Örneğin 19 mayıs günü cumaya denk geldiğinde, 20 mayıs cumartesi günü de tıpkı genel tatil günü gibi değerlendirilecek ve bu gün yapılan çalışma da %100 zamlı ödenecektir: https://mustafabaysal.com/genel-tatil-ucreti-nasil-hesaplanir/
9 günlük tatil özel sektörü kapsar mı?
Konunun başına dönecek olursak, diyebiliriz ki; hükûmet tarafından verilen 9 günlük idari izin, kapsama alınan kamu kurumlarıyla ilgili olup özel sektör işçileri bu 9 günlük idari izin kapsamında değildir.
SONUÇ
Devlet memurları gibi işçilerin bayram tatillerinin 9 güne çıkarıldığını ya da Bakanlar Kurulu kararıyla takip eden günlerle birleştirildiğini görememekteyiz. Ancak konu tatilin uzatılması olduğunda, birçok işçinin ve işverenin gözünden kaçan önemli bir ayrıntı bulunmaktadır.
Hangisi olursa olsun, bir ulusal bayram ve genel tatil gününün son günü Cuma’ya rastlarsa, takip eden cumartesi de artık genel tatil günü kabul edilecektir. Çünkü son günü cuma gününe denk gelen ulusal bayram ve genel tatil günlerini takip eden cumartesi günleri de kanunen tatil edilmek zorundadır.
İşçinin art arda 3 gün dinlenmesinin amaçlandığı bu düzenlemeye uyulması, işverenler açısından bir zorunluluktur. Cumartesi günün tatil etmeyen işveren, bu günde çalıştırdığı işçisine genel tatil ücreti ödemek durumunda kalacaktır.
İşçilerde bayram izninin birleşmesi ile ilgili sık sorulan sorular:
Cuma günü resmi tatil ise Cumartesi tatil olur mu?
Eğer Cuma günü resmi tatilin SON günü ise, müteakip cumartesi günü de işyeri tarafından tatil edilmek zorundadır. Tatil edilmez de işçi çalıştırılırsa, o gün için işçiye bir günlük ücret ekstradan ödenmesi icap eder.
Özel sektör resmi tatil yapar mı?
Resmi tatilden kastedilen, yılda on beş buçuk gün olan ulusal bayram ve genel tatil günleri ise, bu günlerde özel sektör işyeri ister tatil yapar ve isterse çalışır. Çalışmak istenirse, bu günlerde çalışan işçilere bir günlük ekstra ücret ödenmesi gerekir.
