İster devlet hastanesi olsun, isterse özel hastane; kişi bazen hastane muayene ücretini ödemek zorunda kalabilir. Bu yazımda sizin için 2024 yılı hastane muayene ücretlerini araştırdım. Gelin, birlikte bakalım: Hastane muayene ücretleri 2024 yılında ne kadar? Özel hastanelerce alınan ilave fark ücretleri ne kadar?
Hastane muayene ücretleri
Hastane muayene ücreti kavramını aslında ikiye ayırarak araştırmak doğru olur. Bunlardan ilki kamuya ait sağlık kuruluşlarıyken diğer özel sağlık kuruluşları olacaktır.
Nitelikleri ve var oluş amaçları itibariyle kamu sağlık kuruluşlarında muayene ücret almamak esas iken özel hastanelerde muayene ücreti haliyle söz konusu olacaktır. Ancak her iki genel kuralın da istisnaları mevcuttur.
Hastane muayenesi ücretli mi?
Akla gelen ilk sorunun bu olması normaldir. Bu soruyu cevaplarken de yukarıdaki ayrımı kullanmamız gerekir.
Devlete ait sağlık kuruluşlarında, sosyal güvencesi olan vatandaşlar için muayene ücreti söz konusu değilken, özel hastanelerde muayene ücreti alınmaktadır.
Muayene ücretleri mevzuatı
Muayene ücretleri bilgisini vermeden önce bu bilgileri nereden bulabileceğinizi sizinle paylaşmak isterim ki; böylece size balık tutmayı da öğretmiş olabileyim.
Ayrıca ilerleyen zamanlarda bu ücretlerde değişiklik olup olmadığını siz de bu mevzuatı okuyarak ederek bizzat kontrol edebilirsiniz.
Muayene ücretleri hususunda ana mevzuatımız SGK Sağlık Uygulama Tebliği ve ekleri olup bu hususta faydalanacağımız ana ekler Ek 2A ve 2B olacaktır.
Devlet hastanesinde muayene ücreti
Sosyal güvencesi olan bir vatandaş devlet hastanesinde muayene olduğunda ücret ödemese de aslında hastane bir muayene ücreti tahakkuk ettirmektedir.
Bu muayene ücretini vatandaştan değil de Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) alan hastane, eğer vatandaşın sosyal güvencesi yoksa, işte bu durumda muayene ücretini vatandaştan talep etmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği’nin son halinin eklerinden olan Ek 2/B listesine göre kamuya ait sağlık kuruluşlarında alınacak muayene bedelleri şöyledir:
- Acil muayenesi 80,32 TL (Yeşil alan ise 101,43 TL)
- Normal poliklinik muayenesi 80,32 TL
- Başka doktora sevk edilirse, her bir konsültasyon için ayrıca 31,08 TL
Sağlık ocağı / Aile hekimi muayene ücreti
Eski adıyla sağlık ocağında yani aile hekiminde, sosyal güvencesi olmadan muayene olmak isteyen vatandaşın ödemesi gereken ücret 2024 yılı için 49,17 TL olacaktır.
Özel hastane muayene ücreti
Özel hastane muayene ücretleri aslında temel olarak devlet hastaneleri ile aynıdır. Ancak buradaki asıl fark, özel hastanelerin ilave ücret alabilmesinden ileri gelir.
İlave ücret nedir?
Genel sağlık sigortalısı olarak SGK ile anlaşmalı özel bir hastaneye gittiğinizde ve muayene olduğunuzda, hastane sizin için yaptığı işlemleri SGK’ya fatura eder ve ücretini alır.
İşte SGK’dan alınan bu ücretler aslında çok yüksek değildir. Daha doğrusu ödeme fiyatlarını belirleyen SGK, doğal olarak devletçi bir yaklaşımla, mümkün olduğunca az ödeme yapmaya çalışır.
Bu nedenle özel hastanelere, hastalardan ilave ücret alma hakkı verilmiştir. İlave ücret ya da fark ücreti, özel hastanenin hastadan ayrıca aldığı ücreti ifade etmektedir.
İlave ücret hangi hastanelerde alınır?
İlave ücret kural olarak Sağlık Bakanlığına devlet hastanelerinde alınmaz. Aşağıdaki hastanelerin ise ilave ücret alma hakkı vardır:
- Özel hastaneler
- Özel üniversite hastaneleri
- Üniversite hastanelerinde (Öğretim üyeleri tarafından mesai saatleri dışında bizzat verilen sağlık hizmetleri için)
İlave ücret ne kadar olur?
İlave ücret, her bir sağlık hizmeti için farklı olacaktır. Öncelikle, alınabilecek ilave ücret için bir tavan belirlenmiştir.
Bu tavan; 5510 sayılı Kanunun 73üncü maddesinde açıkça 2 kat olarak belirlenmiştir. Ancak bu tavanı aşmamak kaydıyla ilave ücret oranını belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır. (Daha önce Bakanlar Kurulu yetkiliydi)
Bu konudaki son düzenleme 12/10/2013 tarihinde yapılmıştır ve özel hastanelerin, hastaların alacağı hizmetler karşılığında, her bir hizmet için SGK’nın belirlediği tutarın 2 katına kadar ilave ücret alabileceği ifade edilmiştir.
Örneğin SGK bir muayene işlemi için hastaneye 100 lira ödüyorsa, hastane kişiden 200 liraya kadar ilave ücret alabilecektir. Bu ücretin alınması zorunlu değildir. İsteyen hastane almayabilir; ama almaya karar verirse üst sınır bu olacaktır.
İşte her bir işlem için ilave ücret de bu nedenle değişebilecektir. Aşağıdaki tebliğ eki Ek-2B’de yürürlükte olan tüm fiyatlar bulunmaktadır:
https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=17229&mevzuatTur=Teblig&mevzuatTertip=5
Liste üzerinden birkaç örnek yapalım. Bu örnekler özel hastaneler için gerçek ve 2024 yılı için geçerli örneklerdir:
- Çocuk doktoru için alınabilecek en yüksek ilave ücret tutarı 173,80 TL
- Kadın hastalıkları için en yüksek 204,60 TL
- Üroloji için en yüksek 178,20 TL
- Çocuk nörolojisi için en yüksek 193,60 TL
- Gastroenteroloji için en yüksek 187,00 TL
Göreceğiniz üzere; her bir işlem için alınabilecek azami ilave ücret miktarı değişecektir. Sizden alınan ilave ücretin yasal sınırlar içinde olup olmadığını merak ediyorsanız, yukarıdaki listeyi indirip kontrol edebilirsiniz.
Acilde ilave ücret olur mu?
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sağlık Uygulama Tebliğine göre; acil servislerden kabul edilerek doğrudan uygulanan acil girişimsel işlemler ile 24 saat içinde acil gözlem ünitelerinde uygulanan tüm sağlık hizmetleri için ilave ücret alınamaz.
Hastadan ilave ücret alınabilmesi için hastaya/hasta yakınına acil halin sona erdiğine ve müteakip işlemlerin ilave ücrete tabi olduğuna ilişkin “Acil Halin Sona Ermesine İlişkin Bilgilendirme Formu” (EK-1/D) kullanılarak, yazılı bilginin imza karşılığı verilmesi zorunludur.
Yukarıdaki kuralın istisnası “Yeşil alan muayenesi”dir. Yeşil alan muayenesi kapsamında bir müdahale varsa, bunun için ilave ücret talep edilebilir.
İlave ücret alınmayacak kişiler kimler?
Şunlardan hiçbir şekilde ilave ücret alınmaz:
- Şeref aylığı alan kişiler ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler
- 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre aylık alan kişiler ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler
- Harp malûllüğü aylığı alanlar ile 3713 sayılı Kanun kapsamında aylık alanlar ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler
- Tedavileri sonuçlanıncaya veya maluliyetleri kesinleşinceye kadar; 3713 sayılı Kanunun 21 inci maddesinde sayılan olaylara maruz kalmaları nedeniyle yaralananlar
- 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin 12, 13, 14 fıkraları kapsamında olanlar ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler (Er, yedek subay adayı, yabancı uyruklu misafir askeri öğrenci vs.)
İlave ücret alınmayacak sağlık hizmetleri
Şu hizmet söz konusu olduğunda ise, kişi kim olursa olsun, bu hastadan ilave ücret alınmayacaktır:
- Acil haller nedeniyle sunulan sağlık hizmetleri (Yeşil alan muayenesi olursa alınabilir)
- Yoğun bakım hizmetleri,
- Yanık tedavisi hizmetleri,
- Kanser tedavisi (radyoterapi, kemoterapi, radyo izotop tedavileri),
- Yenidoğana verilen sağlık hizmetleri,
- Organ, doku ve kök hücre nakillerine ilişkin sağlık hizmetleri,
- Doğumsal anomaliler için yapılan cerrahi işlemlere yönelik sağlık hizmetleri,
- Hemodiyaliz tedavileri,
- Kardiyovasküler cerrahi işlemler
- İşitsel implant işlemler
- Sağlık Uygulama Tebliği eki EK-2/G Listesinde yer alan işlemler ile bu işlemlere ilişkin sunulan sağlık hizmetlerinden (Bu listeyi şu bağlantıdan indirebilirsiniz: https://drive.google.com/open?id=1W3pzOXvrvecWnisyQO94yWL3iEfq5VJ8 )
SONUÇ
Devlet hastanelerinde ve diğer kamu sağlık kuruluşlarında, sosyal güvencesi olanlardan muayene ücreti alınmazken; sigortasız olanlardan muayene ücreti alınır. Bunun ne kadar olduğunu yukarıda izah etmiştim.
Özel hastanelerde ilave ücret alınması ise yasal dayanağı olan bir durumdur ve fakat bunun için bir üst sınır getirilmiştir.
O da her bir işlem için, SGK’nın hastaneye ödeyeceği rakamın 2 katıdır. Yani örneğin çocuğunu özel hastanede çocuk doktoruna götüren bir kişiden özel hastane, en çok 106 liraya kadar ilave fark ücreti alabilecektir.
Ancak bu rakamlar azami sınırlardır. Yani özel hastane isterse hiç fark almaz ya da daha az fark da alabilir. Özel hastaneye gittiğinizde, girişte ödediğiniz tutarın tamamı da aslında ilave ücret değildir. Bu rakamın içinde bir de muayene katılım payı vardır ve bu rakam 2024 yılı için 15 TL’dir.
Böyle olunca da mesela bir çocuk doktoru muayenesinden önce yapmanız gereken ödeme tutarı da en az 15 TL ve en çok da 188,80 TL olacaktır.
Muayene katılım payı hakkında bilgi almak için şu yazımıza göz atabilirsiniz: https://mustafabaysal.com/ilac-ve-muayene-katilim-payi-nedir-ve-ne-kadar/
Hastane muayene ücretleri ve ilave fark ücretleri hakkında sık sorulan sorular:
Devlet hastanesinde sigortasız muayene ücreti ne kadar?
2024 yılı için devlet hastanesinde sigortasız muayene ücreti 80,32 TL’dir.
Aile hekimi muayene ücreti ne kadar?
2024 yılı için aile hekiminde sigortasız muayene ücreti 49,17 TL’dir.
Ordu Devlet Hastanesi’nde acil serviste (yeşil alan) muayene olduk. Bir keneyi çıkarmamız gerekiyordu. Sigortasız olduğumuz için muayene ücreti olarak 250 TL ve kan tahlili için 750 TL aldılar. Bu fiyatların doğru olduğunu nereden kontrol edebilirim?