Kadın memur hamile kaldığında, çalışma hayatının ona sağladığı birtakım pozitif ayrımcılık uygulamaları sayesinde yeni haklara kavuşacaktır. Bu yazımda sizlere hamile memurun haklarını ve doğum sonrası haklarını açıklayacağım.
Hamile memurun hakları
Hamile memur hakları denince akla yalnızca memurun gebelik sürecinde sahip olduğu haklar değil, doğum sonrası hakları da gelmelidir. Böyle olunca, hamile memur haklarını üç alt kategoride incelemek doğru olacaktır:
- Hamile memurun doğum öncesi hakları
- Hamile memurun doğum sonrası hakları
- Hamilelik dönemine özel çalışma uygulamaları
Doğum öncesi hamile memur hakları
Doğum öncesinde memurun sahip olduğu sadece bir hak olup bu hak da analık iznidir. Uygulamada doğum izni olarak da bilinen analık izni kapsamında memur, doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışma hakkına sahip olmakla birlikte, isterse doğumdan önceki 8 hafta boyunca doktor raporuyla analık iznine ayrılabilir. Bu süre oğul gebeliklerde 10 hafta olarak uygulanır.
Hamile memurun doğum sonrası hakları
Doğum sonrası haklar birden fazla olup bu haklar aşağıda sıralanmıştır.
Doğum sonrası analık izni
Doğum yapan kadın memur, doğumdan itibaren 8 hafta boyunca analık iznine ayrılır. Doğum yapan memur, doğum öncesindeki analık izninin tamamını kullanmadıysa, kullanmadığı haftalar doğum sonrasına eklenir.
Annenin analık izni kullanırken hayatını kaybetmesi durumunda, kalan süreleri baba kullanma hakkına sahip olur.
Ölü doğum yapan memurun izni
Hamile memur ölü doğum bile yapmış olsa analık izninden aynen yararlanmaya devam eder ve sağ doğum olsaydı sahip olacağı analık izni hakkına aynen sahip olur.
Anne memurun süt izni
Doğum yapan memura, analık izninin bitiminde itibaren ilk altı ay günde üç saat ve ikinci altı ay günde bir buçuk saat süt izni verilir. Üstelik bu süt izninin günün hangi saatlerinde ve kaç kerede kullanılacağına karar verme hakkı memura aittir.
Anneye aylıksız izin hakkı
Analık izninin bitiminden itibaren olmak üzere, anne isterse 24 aya kadar ücretsiz izin alma hakkınsa sahip olur.
Yarım gün çalışma hakkı
Doğum yapan anne memur ilk doğumda 2 ay, ikinci doğumunda 4 ay, üçüncü ve sonraki doğumlarında ise 6 ay boyunca yarım gün çalışma hakkına sahiptir. Memur bu yarım çalışması döneminde tam maaş almaya devam eder.
Yarım zamanlı çalışma hakkı
Yarım zamanlı çalışma, memura çocuğu ilkokul çağına gelinceye kadar normal çalışma süresinin yarısı kadar çalışma hakkının verilmesidir. Ancak bu defa memur tam değil yarım maaş alacaktır.
Hamilelik dönemine özel çalışma uygulamaları
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 101’inci maddesine göre; kadın memurlara; doktor raporunda belirtilmesi halinde hamileliğin 24’üncü haftasından önce ve her halde hamileliğin 24’üncü haftasından itibaren ve doğumdan sonraki iki yıl süreyle gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez.
SONUÇ
Gördüğünüz üzere hamile memurun sahip olduğu haklar oldukça fazla olup gerek doğum öncesi ve gerekse doğum sonrası dönemlerde kadın memurun korunmasına gayret edilmiştir.
