Memur aniden hastalanabilir ya da bir branş doktorundan ancak mesai saatlerine rastlayan bir zaman diliminde randevu alabilir. Hangi sebeple olursa olsun, bu durumdan kaynaklanan bir soru gündeme gelecektir: Sevkli memur izinli sayılır mı? Doktora giden memur izinli olur mu?
Benzer şekilde memurun kendisi yerine çocuğu ya da bakmakla yükümlü olduğu bir yakını da rahatsızlanabilir ve memur, bu yakınını doktora götürmek zorunda kalabilir. Çocuğunu doktora götüren memur izinli sayılır mı?
Memurun doktora gitmesi
Mesai saatleri içinde ya da mesaiden hemen önce hastaneye ya da aile hekimine gitmek zorunda olan bir memur haliyle mesaisine geç kalacaktır. Bu geç kalma süresi, memurun tedavi olmak için gittiği doktorun yoğunluğuna ya da istenen tahlillere göre değişecektir.
Ancak öyle ya da böyle, memur mesai saatinin belirli bir süresini hastanede ya da aile hekiminde geçirecek ve bu durumdan amirinin bazen önceden haberi olurken, bazen sonradan olacaktır.
Sevkli memurun izni
Öncelikle şunu söylemem gerekir ki; mevzuatın tamamını araştırmama rağmen, sevkli memurun izin durumuyla ilgili bir kurala rastlamadım.
Bu konudaki ana mevzuat olan Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik de dahil olmak üzere, hiçbir yerde bu husus düzenlenmemiş.
Dolayısıyla doktora giden memurun bu sürelerde izinli sayılacağı ya da sayılamayacağı hükmüne kesin olarak varmak mümkün değil.
Çocuğunu doktora götüren memur
Yukarıdaki durumun benzeri, memurun çocuğunu doktora götürmesi halinde de mevcuttur. Öyle ki; bu hususta da düzenlenmiş bir mevzuat bulunmaz.
Hem memurun kendisinin hastaneye gitmesi hem de örneğin çocuğunu götürmesi konusunda yorum yaparak sonuca varmaktan başka bir çare yoktur. Nitekim mülga Devlet Personel Başkanlığı da bir görüşünde, çocuğunu doktora götüren memurun izinli olup olmayacağı konusunda yorum yaparak sonuca varmıştır:
“… Görüldüğü üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocukları, anne ve babasının hastalıkları sebebiyle sağlık kurum ve kuruluşlarına müracaat ederek söz konusu kurum ve kuruluşlarca muayene edilmesi sırasında ya da muayene sonrası tetkik ve tahlillerde geçirdiği sürelerde bahsi geçen kişilere refakat eden Devlet memuruna ne şekilde izin verileceğine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde
… Bakmakla yükümlü olduğu kişiler ile bakmakla yükümlü olmadığı eşi, çocukları, anne ve babasının hastalanması sebebiyle sağlık kurum ve kuruluşlarına müracaat ederek söz konusu kurum ve kuruluşlarca muayene edilmesi sırasında ya da muayene sonrası tetkik ve tahlillerde geçirdiği sürelerde bahsi geçen kişilere refakat eden Devlet memuruna izin verilmesi hususunda gerekli kolaylığın sağlanması gerektiği ve bu iznin suiistimal edilmesinin önüne geçilmesi amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarca bahsi geçen duruma ilişkin belge istenebileceği…” (DPB, 12/02/2013 tarih ve 1117 sayılı görüş).
Yukarıdaki görüş, yakınını hastaneye götüren memurla ilgili olsa da bu görüşün genişletilerek, memurun kendisinin doktora gitmesi durumunda haydi haydi uygulanabilmesi gerekir.
SONUÇ
Her şeyden önce şunu bilmelisiniz ki; sorduğumuz sorunun mevzuatta kesin bir karşılığı yok: Doktora giden memur izinli sayılır mı ya da çocuğunu doktora götüren memur izinli olur mu?
Bu iki soruya da ancak iyi niyet çerçevesinde “EVET” cevabı verilebilir. Amirleri memurlara bu konularda kolaylık sağlamalı ve yapıcı olmalıdır.
Fakat memurun bu yapıcı yaklaşımı suiistimal ettiği kanaati hâsıl olduğunda, amirin bu konularda zorluk çıkarması ve hatta suiistimali soruşturma konusu yapması da en doğal hakkı olsa gerekir.
Mevzuatın düzenleme zahmetine bile girmediği böyle basit konuların karşılıklı iyi niyet ve anlayışla çözüme kavuşturulması hem doğru hem de vicdani olacaktır.
Konuyla ilgili sık sorulan sorular:
Memur doktora gittiği gün izinli sayılır mı?
Elbette, doktora gidilen günün tamamında izinli olunmaz. Memur ancak hastanede ya da aile hekiminde geçirdiği süre kadar izinli olacak ve sonrasında mesaisine dönecektir.
Sevkli memur izinli sayılır mı?
Artık uygulamada sevk kalmadığı için, sevkli memur diye bir kavram da kalmamıştır. Burada kastedilen, memurun muayene olduğuna dair bir belge ise; böyle bir belge mevcut ise amirin memura bu hususta kolaylık sağlaması gerekir. Fakat memur da doktorla işi bittiği anda mesaisine dönmüş olmalıdır.
