Çalışırken yapılan işçi şikayeti nasıl incelenir?

Çalışma Bakanlığına şikayet sonucu ne olur?

İşçiler işyerinde çalışmaktayken bazı uygulamalardan rahatsız olabilmektedir. Bunların başında çalışma sürelerinin uzun olması, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmaması, fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi gibi hususlar gelmektedir. Peki bu şikayetler nasıl incelenmektedir?

Çalışırken şikayette bulunan işçi

Çalışmaktayken işyerindeki uygulamalardan rahatsız olan işçinin önünde şikayet amaçlı birkaç yol bulunmaktadır. Bunların neler olduğunu şu yazımda açıklamıştım. Varsayalım ki işçi ister Alo 170 isterse Bimer ya da başka bir yöntemle şikayette bulunmuş olsun. Hâlen işyerine çalışan bu işçinin şikayeti nasıl incelenir?

Şikayet inceleme süreci

Bu süreç her zaman aynı olmayabilir. Ama genel olarak işleyiş benzer şekilde yürütülmektedir. İlgili birimlere ulaşan şikayet öncelikle yetkili makama yanı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ulaştırılır. Şikayetçi işçi fiilen çalışmaya devam ettiği için de, bakanlık içinde bu dilekçenin ya da şikayetin iletileceği merci İş Teftiş Kurulu olacaktır. İş Teftiş Kurulu da ilgisine göre Türkiye genelinde beş tane bulunan grup başkanlıklarından birine dilekçeyi iletir. Bu grup başkanlıkları Ankara, İstanbul, İzmir, Adana ve Bursa’dır.

İş Müfettişlerince yapılan inceleme

İş teftiş kurulunca dilekçenin tevdi edildiği İş Müfettişi işyerine inceleme teftişi yapmak amacıyla gider. Bazen eğer işyerinde genel bir teftiş varsa, bu genel teftişi yapan müfettişe de dilekçe aktarılabilir. İşyerine gelen iş müfettişi; ifade alarak, işverenle görüşerek ve diğer yazılı ve görsel delilleri inceleyerek şikayet konusunda bir sonuca varır. Vardığı sonucu bir rapora bağlar ve bağlı bulunduğu grup başkanlığına raporunu sunar.

İşçiye bildirim

Tapılan teftiş sonucunda şikayet konusu hususta varılan sonuç işçinin adresine bildirilir. Bu nedenle doğru adresin verilmesi önem arz eder. Yapılan tespit işçi için önemlidir. Çünkü bu tespitte işçi lehine olan hükümler varsa, ileride olası bir iş davası gündeme geldiğinde bu müfettiş tespitleri içi tarafından önemli bir delil olarak kullanılabilecektir.

İşçi şikayeti incelenmeyebilir mi?

İş Teftiş Kurulu’nca çıkarılan İş Teftiş Rehberine göre; işin yürütümü yönünden; iş ilişkisinin devam ettiği anlaşılan inceleme talepleri, şikâyet veya ihbar dilekçesinin intikal tarihi, şikâyet veya ihbar dilekçelerinin geldiği işyerinde çalışan işçi sayısının çokluğu, şikâyetçi işçi sayısı, iddiaların somut nitelik taşıması, şikâyet konusunun önemi vb. dikkate alınarak teftiş hizmeti ile bağdaşır olması halinde inceleme teftiş programına alınır. Bir başka deyişle her dilekçe incelenecek diye bir kural bulunmamaktadır.

Ayrıca şikâyet veya ihbar dilekçeleri 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanuna göre incelenir ve dilekçedeki eksiklikler tamamlanmazsa bu dilekçeler de işleme alınmaz. Kanuna göre dilekçelerde, dilekçe sahibinin adı-soyadı ve imzası ile iş veya ikametgah adresinin bulunması gerekmektedir.

SONUÇ

Çalışmakta olan bir işçinin şikayetinin incelenmesi için öncelikle şikayet dilekçesinin ya da talebinin işçinin adını ve soyadını, imzasını ve adresini içermesi gerekir. Bu şartları taşıyan bir dilekçe ise İş teftiş Kurulunca uygun görülmesi durumunda incelenecektir. Yapılan inceleme sonucunda işçi lehine yapılacak her tespit ileride işçi için önemli bir delil arz edecektir.

Bu sürecin ne kadar süreceği ise tam olarak bilinemez. Ancak mevcut şartlar düşünüldüğünde ortalama altı aylık bir sürenin, şikayetin cevaplanabilmesi için makul bir süre olduğu söylenebilir. Yine de inceleme, bu sürenin altında ya da üstünde de tamamlanabilir.