Apartmanda baz istasyonu kurulması ya da var olan baz istasyonunun kaldırılması, komşular arasında yaşanması muhtemel önemli sorunlardan birisidir. Ancak gerek 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ve gerekse Yargıtay içtihatlarıyla, apartmanda baz istasyonu kurulması ya da kaldırılmasının hangi kurallara tabi olduğu belirlenmiştir.
Baz istasyonu nedir?
Baz istasyonu, iki yönlü bir mobil ağ sisteminde yayın yapan birim olarak tanımlanır (Bkz: https://tr.wikipedia.org/wiki/Baz_istasyonu)
Bu teknik tanımdan öte herkesçe bilinir ki; mobil telefonlarımızda yer alan operatörler baz istasyonlarına ihtiyaç duyar ve bunlar vesilesiyle mobil iletişim kurmamız mümkün olur.
Yaşam alanında baz istasyonu olur mu?
Bu sorunun cevabından öte, günümüz şartlarında olması gerektiğini söylemeliyiz. Hayatımızın vazgeçilmez parçası haline gelen mobil iletişimin var olması için baz istasyonlarına ihtiyaç duyduğumuza göre, bunları yaşam alanı dışına çıkarmamız özellikle büyükşehirlerde teknik olarak mümkün değildir.

Baz istasyonlarının zararları
Baz istasyonlarının zararlı olduğu halk arasında kabul edilse de benim bu konuda herhangi bir uazmanlığım yok ve yazının konusu da zaten bu değil.
Yine de bu konuda ciddi bir kaynak okumak isterseniz Bilgi Teknolojileri Kurumu’nun şu yazısına göz atabilirsiniz: https://www.btk.gov.tr/uploads/thesis/baz-istasyonlarinin-insanlar-uzerindeki-saglik-sosyal-ve-psikolojik-etkileri-uzerine-bir-arastirma.PDF
Apartmanda baz istasyonu kurulması
Gelelim yazımızın konusuna ve baz istasyonlarının zararlarını ya da yararlarını bir kenara bırakıp şu sorunun cevabını arayalım: Apartmanda baz istasyonu kurulması izne tabi midir?
634 sayılı Kanun’un 45’inci maddesine göre; anagayrimenkulün bir hakla kayıtlanması veya arsanın bölünmesi ve bölünen kısmın mülkiyetinin başkasına devrolunması gibi temliki tasarruflar veya anayapının dış duvarlarının, çatı veya damının reklam maksadıyla kiralanması gibi önemli yönetim işleri ancak bütün kat maliklerinin oybirliğiyle verecekleri karar üzerine yapılabilir.
O halde şu sorunun cevabını öncelikle vermek gerekir: Çatıya baz istasyonu kurulması ÖNEMLİ yönetim işlerinden midir?
Çatıya baz istasyonu kurulması
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nda önemli yönetim işlerinin tanımı yapılmamıştır. Dolayısıyla önümüze çıkan her somut olayda özel bir değerlendirme yapmamız ve buna göre karar vermemiz gerekir.
Hem ortaya çıkan görüntü hem çatıda ya da damda meydana gelecek alan daralması ve hem de sağlığa olan etkisi düşünüldüğünde, apartmanda baz istasyonu kurulmasının kesinlikle önemli yönetim işlerinden olduğunu söyleyebiliriz.

Baz istasyonu için kat maliklerinin oy birliği şart
Çatıda baz istasyonu kurulması önemli yönetim işlerinden olduğuna göre, böyle bir kararın alınması için tüm kat maliklerinin oy birliğine ihtiyaç vardır.
Buradaki oy birliği, ilgili kat malikleri kurulu toplantısına katılanların değil; tüm kat maliklerinin oy birliğini ifade etmektedir ve örneğin 100 konutlu bir sitede 99 kat maliki baz istasyonuna “evet” dese ve fakat yalnızca 1 kat maliki “hayır” dese, o siteye/binaya baz istasyonu kurulması mümkün değildir.
Binadaki baz istasyonunun kaldırılması
Baz istasyonunun kurulması hangi kurala tabi ise, elbette kaldırılması da aynı kurala tabi olacaktır. Yani var olan bir baz istasyonun kaldırılması, kat maliklerinin tamamının olumlu oyu ile mümkün olabilecektir.
Burada belki şu ince ayrıntıyı ifade etmek gerekir ki; eğer baz istasyonu apartmana ya da binaya ilk kurulurken gerekli olan toplantı yapılmamış ve usuller uygulanmamışsa ya da toplantıda gerekli çoğunluk sağlanmadığı halde baz istasyonu kurulmuşsa, baz istasyonu kurulması kararı yok hükmündedir.
Böyle bir durumda herhangi bir kat maliki sulh hukuk mahkemesine dilediği zaman başvurarak hakimin müdahalesini talep edebilir ve mahkeme kararıyla baz istasyonunun kaldırılmasını sağlayabilir.
Yönetim planına dikkat!
Yönetim planları apartmanların ve sitelerin anayasası gibidir ve bu tür durumlara özel hükümler içermesi halinde, yönetim planlarındaki hükümler her zaman esas alınır.
Örneğin bir apartmanın yönetim planının herhangi bir maddesinde, bina çatısında baz istasyonu kurulmasının mümkün olduğu ve bunun için yöneticinin yetkili olduğu ifadesi varsa, artık oybirliği vs. şartı aranmasına gerek yoktur.
O nedenle, bu tür kararlar almadan önce apartmanın ya da toplu yapının yönetim planı mutlaka incelenmeli ve ona göre hareket edilmelidir. Yönetim planınızı, ilgili tapu dairenizden cüzi bir ücret karşılığında her zaman temin edebilirsiniz.

Apartmanda baz istasyonu ile ilgili Yargıtay kararları
Aşağıdaki Yargıtay kararları konuyu daha anlaşılır hale getirecektir.
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi
Esas : 2017/7833
Karar : 2019/899
Tarih : 12.02.2019
“… 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 4. maddesine göre anataşınmaza ait ana duvarlar, avlular, çatılar, bacalar, genel dam terasları her halde ortak yerlerden olup, nitelikleri itibariyle mimari projesinde yer almadığı sürece kat maliki/malikleri tarafından işgal edilip kendi ihtiyaçları için kullanılamaz. Aynı Kanunun 5711 sayılı Kanunla değişik 19. maddesinin ikinci fıkrasına göre ise kat maliklerinden biri, bütün kat maliklerinin beşte dördünün yazılı rızası olmadıkça anataşınmazın ortak yerlerinde onarım, tesis ve değişiklik yaptıramaz. Yine Kanunun 45. maddesinde ise anayapının dış duvarlarının çatı veya damının kiralanması gibi önemli yönetim işleri ancak bütün kat maliklerinin oybirliği ile verecekleri karar üzerine yapılabilir…”
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi
Esas : 2017/4263
Karar : 2017/8833
Tarih : 02.11.2017
“… Mahkemece 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 4. maddesine göre, ana taşınmaza ait ana duvarlar, avlular, çatılar, bacalar, genel dam terasları, her halde ortak yerlerden olup, nitelikleri itibariyle mimari projesinde yer almadığı sürece kat malikleri tarafından işgal edilip kendi ihtiyaçları için kullanılamayacağı, anılan Kanunun 5711 sayılı Kanunla değişik 19. maddesinin 2. fıkrasına göre de, kat maliklerinden birinin, bütün kat maliklerinin beşte dördünün yazılı rızası olmadıkça ana taşınmazın ortak yerlerinde onarım, tesis ve değişiklik yaptıramayacağı, yine aynı Kanunun 45. maddesinde ise ana yapının dış duvarlarının çatı veya damının kiralanması gibi önemli yönetim işlerinin ancak bütün kat maliklerinin oy birliğiyle verecekleri karar üzerine yapılabileceği, oy birliği şartının gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın kabulüne; dava konusu… ili,… ilçesi, İskele mahallesi, İskele caddesi, … ada 4 parsel sayılı ana taşınmazın çatısındaki davalı … A.Ş’ye ait baz istasyonunun kaldırılmasına…”
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi
Esas : 2015/14735
Karar : 2018/4202
Tarih : 29.05.2018
“… Somut olaya gelince; çekişmeli baz istasyonlarının 949 ada 173 parsel sayılı taşınmazda davacının maliki olduğu 2 nolu dubleks meskene bitişik 3 nolu dubleks meskenin çatısına tesis edildikleri; sayıları, konumları ve davacıların meskenine olan yakınlığı itibariyle; -özellikle son zamanlarda ülke genelinde ortaya çıkan ve medyada zaman zaman yer alan olumsuz vakıaların çoğaldığı da gözetildiğinde- davacının oturmakta olduğu binada ve çevre binalarda yaşayanlar için sağlık bakımından uzun süreç içeresinde çok ciddi hastalıklara yakalanabilecekleri konusunda büyük endişeye neden oldukları ve bunun da psikolojik yapılarında tedirginlik ve ümitsizlik yaratarak, kişilerin çalışmalarını ve sağlık değerlerini etkilediği, hiç bir haberleşme tesisinin hukuki şartları haiz olarak kurulmuş olması halinde bile insan hayatından değerli olmadığı, anılan tesislerin yaydığı radyasyon, referans değerlerin altında olsa bile, meskun alanlarda yarattığı radyasyondan dolayı, bu alanlarda uzun süreli radyasyona maruz kalacak insanların sağlığının olumsuz yönde etkileneceği, kısa zaman dilimi içinde olmasa dahi uzun zaman diliminde zarar verebileceği, bu riskin varlığı durumunda dahi böyle bir duruma müsaade edilemeyeceği, anılan tesislerin daha uygun ve yerleşim çevresinden daha uzakta kurulabilecekleri dikkate alındığında, bu haliyle davacının zarar gördüğü benimsenerek, davalı … şirketler bakımından davanın kabulüne karar verilmesi, diğer davalı … yönünden de davanın husumet nedeniyle reddine hükmedilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru değildir…”

SONUÇ
Hayatımızın vazgeçilmez bir aracı haline gelen cep telefonlarının çalışabilmesi için, mobil telefon operatörlerinin baz istasyonlarına ihtiyacı vardır. Bu baz istasyonlarının ise haliyle, cep telefonu kullanıcılarına belirli bir mesafede olması gerekir ki; bu durum, baz istasyonlarıyla bir arada yaşamamız gerektiği sonucunu ortaya çıkarır.
Lâkin, etrafımızda baz istasyonları olması ise çatımızda ya da bulunduğumuz sitede bir baz istasyonu olması aynı anlama gelmeyecektir.
Böyle olunca da apartmanda baz istasyonu kurulması her zaman tartışma konusu olacaktır. Bir apartman çatısında baz istasyonu kurulmasının ya da kaldırılmasının hangi kurallara tabi olduğunu yukarıda izah ettim.
Son olarak ifade etmek isterim ki; apartman ya da site hayatının huzurlu devam etmesinin temelinde yatan davranış biçimi kanaatimce “empati”dir. Bir apartman sakini olarak yapacağımız her harekette, bu hareketi karşı taraf yapsaydı ne hissedeceğimizi düşünmeden hareket etmemeliyiz.
Apartmanda köpek beslemenin yasak olup olmadığını açıkladığım bir başka yazıma da şuradan göz atabilirsiniz: https://mustafabaysal.com/apartmanda-kopek-beslemek/