Memurların alabileceği disiplin cezaları ve bunlara neden olan fiiller baştan bellidir. Ancak bazı özel durumlarda, disiplin cezalarının farklı sonuçları olabilir. Gelin, birlikte bakalım: Aday memur disiplin cezası alırsa ne olur?
Aday memurun disiplin cezası alması
Aday memurun disiplin cezası almasının özel bir yazıya konu olmasının sebebi, aday memurluk kavramının içeriğinde yatar.
Öyle ki; aday memurluk dönemi, memuriyet döneminden bazı konuşlarda farklılıklar arz eden ve kişinin memuriyete kabul edilmesi için gereken zamanı ifade eder.
Aday memur nedir?
Aday memur; bir kamu kurumuna memur statüsünde ataması yapılmış olmakla birlikte, bir yıldan az ve iki yıldan çok olmamak üzere adaylık sürecine tabi tutulan kimsedir.
Aday memurluk döneminde sahip olunan haklar ile henüz yararlanılamayan hakların neler olduğunu şu yazımda kaleme almıştım: https://mustafabaysal.com/aday-memur-haklari/
Memurlar için disiplin cezaları
Memurların disiplin cezaları ile bunlara neden olan fiiller 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 124 ve devamı maddelerinde belirtilmiştir. Bunların neler olduğunu şu yazımda görebilirsiniz: https://mustafabaysal.com/memur-disiplin-cezalari/
O yazıdan da görebileceğiniz üzere, memurlara verilecek disiplin cezaları beş türdür:
- Uyarma
- Kınama
- Aylıktan kesme
- Kademe ilerlemesinin durdurulması
- Devlet memurluğundan çıkarma
Disiplin cezasının sonucu
Normal şartlar altında, bir memur disiplin cezası aldığında özel bir sonuç meydana gelmez. Sadece istisnai durumlarda farklı sonuçlar meydana gelebilir.
Örneğin bir memur, işlediği fiil nedeniyle bir disiplin cezası alsa ve bu disiplin cezasının özlük dosyasından silinme süresi içindeyken aynı fiilden bir ceza daha alsa, bu defa bir derece ağır ceza uygulanır. Eğer memur bu süre içinde, farklı fiillerden kaynaklı olarak iki defa aynı disiplin cezası almışken üçüncüsü alacak olsa, yine bir derece ağır ceza uygulanır.
Örneğin özürsüz olarak bir gün işe gelmemekten dolayı aylıktan kesme cezası alan bir memur 5 yıl içinde aynı fiili bir kere daha işlese, bu defa aylıktan kesme değil kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alır.
Aday memur disiplin cezası alırsa ne olur?
İşte yukarıdaki istisnai durum benzeri bir sonuç aday memurlar için de geçerlidir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 57’inci maddesinde bu hususu bulabiliriz.
57’nci maddenin ilk hali ile şimdiki hali birbirinden farklıdır. Şöyle ki; 57’nci maddenin ilk halinde disiplin cezası alan memurlara ilişkin bir ifade yokken 2011 senesinde yapılan bir değişiklikle “Adaylık süresi içinde disiplin cezası almış olanların” ilişiklerinin kesileceği hükmü eklenmiştir.
Ancak daha sonra Anayasa Mahkemesi kararıyla bu ifade 2014 senesinde kaldırılmış, bunun üzerine aynı yıl içerisinde madde değiştirilip maddeye aşağıdaki hüküm eklenmiştir:
“Adaylık süresi içinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilir. İlişikleri kesilenler ilgili kurumlarca derhal Devlet Personel Başkanlığına bildirilir”.
Aylıktan kesme ve kademe ilerlemesi cezası alan aday memur
İşte halen yürürlükte olan yukarıdaki hüküm gereğince, aşağıdaki disiplin cezalarından birisini alan aday memurun memuriyetle ilişiği kesilir:
- Aylıktan kesme
- Kademe ilerlemesinin durdurulması
Görüleceği üzere, bu iki disiplin cezasına mahsus olmak üzere, disiplin cezalarının sonucu aday memurlar için ağırlaştırılmıştır.
İlişiği kesilen aday memur
Aylıktan kesme ya da kademe ilerlemesinin durdurulması cezası aldığı için ilişiği kesilen aday memurlar, üç yıl geçmedikçe tekrar memuriyete alınamazlar.
SONUÇ
Aday memurluk dönemi aslında çoğu zaman sorunsuz geçen ve kişinin memuriyete alıştığı bir dönemi ifade eder. Ayrıca çok küçük farklılıklar dışında aday memurun, asaleti tasdik edilmiş memurdan pek farkı da bulunmaz.
Bunun en önemli istisnası, aday memurun alacağı aylıktan kesme ya da kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıdır ki; bu cezalardan birisini alan aday memurun memuriyetle ilişiği kesilecektir.
Bir soru bir cevap:
Aday memur uyarma veya kınama cezası alırsa ne olur?
Bu durumda özel bir sonuç meydana gelmez. 2011-2014 seneleri arasında uyarma ve kınama cezası alan aday memurun ilişiği kesilirken, artık bu iki disiplin cezası aday memur için ilişik kesme sebebi olmaktan çıkmıştır.