4a’lı ne demektir?
İşçiler günlük yaşamlarında 4a, 4b ya da 4c gibi kavramları sık sık duymakta ve bazen de bunların anlamlarını birbirine karıştırmaktadır. Bunun nedeni; işçilerin sosyal güvenlik yönünden tabi olduğu 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilginç bir şekilde aynı maddelerinde yani dördüncü maddelerinde çalışanları sınıflandırmış olmasıdır.
5510 sayılı Kanunun 4üncü maddesi
5510 sayılı Kanunun “Sigortalı sayılanlar” başlıklı dördüncü maddesinde, sigortalılar üç ana başlığa ayrılmıştır. Bunlar aşağıdaki gibidir:
- 4/a yani işçiler
- 4/b yani bağkurlular
- 4/c yani devlet memurları ve sözleşmeli personeller
657 sayılı Kanunun 4üncü maddesi
657 sayılı Kanunun “İstihdam şekilleri” başlıklı dördüncü maddesinde ise kamudaki istihdam biçimleri dörde ayrılmıştır. Bunlar da aşağıdaki gibidir:
- 4/a yani memurlar
- 4/b yani sözleşmeli personel
- 4/c yani geçici personel
- 4/d yani işçiler
Kavram karmaşası nasıl aşılır?
Aslında 5510 sayılı Kanun özünde bir sosyal güvenlik kanunu olup 657 sayılı Kanunu da kapsamaktadır. Şöyle ki; 5510 sayılı kanun kapsamında hem işçiler hem memurlar hem de bağkurlular yer almaktadır. O halde sigortalılık üzerine konu araştırılıyorsa ya da sosyal güvenlik mevzuatı söz konusu ise 4/a kavramından anlaşılması gereken; 5510 sayılı Kanun yönünden bir hizmet akdi ile işveren yanında çalışan kişi olmalıdır.
SONUÇ
4/a kavramı sosyal güvenlik bakımından işçileri; 657 bakımından ise memurları ifade etmektedir. Bu nedenle 5510 4/a ifadesinin geçtiği durumlarda işçilerin sosyal güvenlik mevzuatından bahsedildiği anlaşılmalıyken; 657 4/a ifadesinin ise bir istihdam biçimi olarak memurları ifade ettiği bilinmelidir.
